- naam
- Zuidhollandse Molen
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig in circuit
- bestemming
Vh. bemalen van de Zuidhollandse (of Nieuw-Dussense) polder, thans buiten bedrijf
- adres
-
Buitenkade 4
4273 GP Hank - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01186
- oude dbnr.
- B528
- Meest recente aanpassing
- | Streek
Molen Zuidhollandse Molen, Hank
Hank, Noord-Brabant
b
locatie
- plaats
-
Hank
- gemeente
- Altena, Noord-Brabant
- streek
- Land van Heusden en Altena
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Dussen, sectie R, nr. 123
- geo positie
-
X: 122479, Y: 417696N: 51.74703, O: 4.91629
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Zeer groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Buitenkade 4
4273 GP Hank - molenaar
- Johan Straver
- telefoon
- 0183-401415 / 06-25318156
-
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Als de molen draait en op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Zuidhollandse Molen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Houten achtkant, gedekt met riet, op hoge gemetselde voet
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
IJzeren scheprad in de molen, Ø 6,40 m.; breed 0,64 m.; authentieke woning in de molen (niet in gebruik).
- versieringen
Eenvoudige baard, grotendeels zwart geteerd; tussen de koppen van voeghouten en steunder in geel op een rood fond: "Anno 1791"
In één van de veldmuren een stichtingssteen met de tekst:
MDCCXCI
Gestigt onder dierectie van
Dijkgraaff
Wouter van Eeten Y r
Heemraden
Govert van Dyk
Maarten 't Hooft
Meeuwis Roubos
Hendricus Donkersloot
Pieter Yoppe Verschoor
Penningmeester
Willem van Eeten
Pr Pickee PrZ Fabrico
Cs Pellikaan Aannemer
Daaronder een kleinere steen met het opschrift:
2 El 67,4 dm
boven NAP- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Engels; kruirad met hoge bank
- vlucht
- 27,86 / 27,65 m.
- vang
- Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangtrommel
- overbrenging
Bovenwiel 69 kammen
Bovenschijf 38 staven
Onderschijf 30 staven
Onderwiel 106 kammen
Overbrengingsverhouding 1,96 : 1- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Vaags 153 buiten 2007 2007 buiten aanw. 27,64 Pot 1732 buiten 1895 1895? buiten 2007 27,75 Pot 1203 binnen 1880 1880 binnen aanw. 27,86 - wiekverbeteringen
Van 1942 tot ca. 1978 was deze molen op beide roeden voorzien van het systeem Van Bussel.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 1160 1878 1878? aanw. 05,64 - wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 1110 1877 1877? aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 14220
- inventarisnummer
- NB024
eigendom
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig in circuit
- bestemming
Vh. bemalen van de Zuidhollandse (of Nieuw-Dussense) polder, thans buiten bedrijf
- molenmaker
- C. Pellikaan (1791)
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Deze grote achtkante molen werd in 1791 gebouwd ter bemaling van de in 1682 bedijkte Zuid-Hollandse of Nieuw-Dussense polder. Na 1682 bleek het ruim een eeuw mogelijk, het grootste deel van deze polder op natuurlijke wijze water te laten lozen, maar door inklinking van de grond werd dat steeds moeilijker. Vandaar dat men besloot tot de bouw van een molen: het werd een forse achtkanter.
In tegenstelling tot de meeste molens in deze regio is deze duidelijk wat 'luxer' uitgevoerd: zo werd er vanouds geverfd in plaats van geteerd; ook was deze molen vanaf de bouw bewoond. Dit laatste duurde tot 1877: reeds toen bouwde men op korte afstand een aparte molenaarswoning. Als gevolg bevindt zich tot de dag van vandaag in deze molen een authentieke woonruimte.
In 1964 kwam de molen buiten bedrijf als gevolg van de zeer ingrijpende ruilverkaveling die het gehele Land van Heusden en Altena gold.
In 1942 had het wiekenkruis Van Bussel-stroomlijnwieken gekregen, maar na het buiten bedrijfstellen zijn de Potroeden opnieuw van Oud-Hollands hekwerk voorzien. Later is een rondmaalcircuit aangelegd, waardoor het scheprad weer water kon verzetten. In de loop van de jaren '70 is de molen weer gaan malen, zij het nu geheel in circuit en op vrijwillige basis.
Tot 1970 lag de lange spruit áchter het bovenwiel, in dat jaar heeft men dat gewijzigd. Ook bestond tot dat jaar de staartbalk uit een deel van een roede, afkomstig van de achtkante molen uit het Zuid-Hollandse Langerak.
In mei 2004 werd de molen, voornamelijk vanwege de slechte staat van het wiekenkruis, stilgezet.
In december 2006 werd begonnen met een welverdiende restauratie. Het werk omvatte: herstel aan het metselwerk, geheel nieuw riet op romp en kap (met daarbij vervanging van lichtkisten, kozijnen en deuren), nieuwe buitenroede en uiteraard teer- en schilderwerk. De uit 1880 daterende Pot-binnenroede was nog in dermate goede staat, dat deze - na reparatie - gehandhaafd kon blijven. Op zaterdag 7 juni 2007 werd de gerestaureerde molen weer in bedrijf gesteld. Malen was er toen nog niet bij: pas in november 2008 was het onderwiel zover hersteld, dat de molen weer als maalvaardig kon worden beschouwd. Velgen en kammen van het onderwiel waren toen gedeeltelijk resp. geheel vernieuwd.
Begin 2020 vernieuwde men alle kammen van het bovenwiel. Daarnaast werden andere werkzaamheden uitgevoerd, zoals het beter opstellen van de koningspil.
aanvullingen
- toelichting naam
Deze molen is vernoemd naar de polder die hij kon bemalen.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen