Molen Karnemelkspolder, Het Zwarte Varken, Westknollendam

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1635

verdwenen

circa 1880

geschiedenis

Watermolen, type onbekend, te West-Knollendam ten noorden van de Bloemendalersluis. Bouw- en sloopjaar onbekend.

Dit molentje is alleen aangetroffen op een kaart uit 1635. Het is in ieder geval na 1629 gebouwd. Van wat voor type dit molentje was en wanneer het is verdwenen is niet bekend.

Bron:
"Duizend Zaanse molens" P. Boorsma 1968
F. Rol.
-----

Toen landmeter der eerste klasse F.J. Nautz in 1832 de eerste kadastrale kaart van Wormerveer tekende bracht hij uiteraard ook alle percelen in West-Knollendam, dat immers tot de gemeente Wormerveer behoorde, in kaart.
Van de Karmelkspolder, waarin de buurtschap ligt, maakte hij een aparte kaart en op deze kaart ontwaren we halverwege de Noorddijk een watermolen. Deze werd geregistreerd onder sectienr. A916. Van deze molen was tot nu toe niets bekend. In Duizend Zaanse Molens van Pieter Boorsma werd hij niet genoemd.
De molen stond op de kop van de Watermolensloot ten noorden van de zgn Bloemendalersluis en loosde zijn water – uiteraard – op de Zaan. Het weiland ten noorden van de molen was eigendom van Jacob en Pieter Groot, twee broers en veehouders uit Wormer, die dus steeds de Zaan over moesten varen om bij hun vee te komen. Zuidelijk van de sloot was het meeste land in handen van de weduwe Cornelis Schaak, die bij zijn leven timmerman was in Wormerveer.
Wanneer deze molen werd gebouwd en weer verdween is niet bekend.
Hij stond ongeveer op de plaats waar tegenwoordig de brug naar Wormer ligt.

Tekst: Ron Couwenhoven, 10 mei 2012.

NB In 1100 ZM is dit record in tweeën gesplitst: het oude molentje op 150 bezuiden het dorp, het 19e-eeuwse molentje op 200 m bezuiden het dorp.
-----

Volgens de kadasterkaart 1811-1832 had de molen een achtkant grondplan.

Het gebied van de Karnemelkspolder behoorde oudtijds bij de Polder Westzaan. Het is niet bekend wanneer de afscheiding heeft plaatsgevonden. De grens werd gevormd door de Noorddijk, de weg tussen Krommeniedijk en Wormerveer. De 42½ ha grote Karnemelkspolder werd bemalen door een schepradmolen.

Rond 1880 had de polder geen eigen bemaling meer, maar werd het water geloosd op de Polder Westzaan, volgens overeenkomsten van 1881 en 1884.

In 1917 werd die overeenkomst beëindigd en bouwde de Karnemelkspolder een gemaal met elektromotor van 7½ pk met vijzel. De opbrengst daarvan bedroeg 12 m³ per minuut.

Bronnen:
- "De zeeweringen en waterschappen van Noordholland", Mr. G. de Vries Azn., 1864.
- "De zeeweringen en waterschappen van Noordholland", derde uitgaaf, D. Kooiman, 1936.