Molen Het Vliegend Hert, Wormer

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1684

verdwenen

1876

verbrand

geschiedenis

De balkenzager het Vliegend Hert werd gebouwd in 1684. De windbrief van de molen werd in dat jaar uitgereikt aan Cornelis Vasterse, Boorsma noemt echter niet de juiste datum. Op 17 mei 1691 werd het grootste gedeelte van de molen, nl.7/8 geveild. Er werd Fl.3450,- geboden, maar de molen werd opgehouden. In het testament van Jan IJsbrantsz. uit het jaar 1700 komt het volgende voor:”1/4 part in deze houtsagersmoolen, met huijsinge, c.a. en balkegat”. De waarde hiervan werd op Fl.200,- geschat. Dit is aanzienlijk minder dan wat er enkele jaren terug voor de molen werd geboden.
Op 7 april 1827 komt het Vliegende Hert in handen van de Zaandijker koopman Simon de Jager. De laatste eigenaar van de molen is Evert Frederiks die kort bij de molen woonde. Meesterknecht op het Vliegend Hert was Cees Buis.
Op 19 september 1876 raakte de molen in brand en ging geheel ten onder. De houtloodsen van de molen en het woonhuis bleven bestaan en huisvesten later molenmakerij Wakker. Dit woonhuis en een gedeelte van de houtloods zijn tot op de dag van vandaag nog aanwezig.

Over de constructie van de molen vermeldt Buys in zijn boekje “de Windmolens aan de Zaanstreek” het volgende:”De paltrok het Vliegend Hert, te Enge Wormer, werd gekroden door een kaapstand, die op een platvorm op den staart gemaakt was; men weet dat de staart van een paltrok horizontaal ligt, en zoo liep men in den kaapstand rond”.

Bronnen:
- “Duizend Zaanse molens” P. Boorsma 1968 blz. 199
- “de Windmolens aan de Zaanstreek” W. Buys Pzn. 1918 blz. 8
- De Windbrief 20e jaargang 1991 nr.75 blz. 21-22 artikel over het Vliegend Hert van K. Schoute
- De Windbrief 19e jaargang 1990 nr.72 blz. 5-7 uitgave van Vereniging de Zaanse Molen
F. Rol
-----

Opregte Haarlemsche Courant, 3 april 1827:
" ... Makelaars, als lasthebbende van hunne Principalen, presenteren op Zaturdag den 7 April 1827, des namiddags ten 2 uren, in de Herberg de Zwaan, te Zaandijk, te verkoopen, ... als daartoe gecommitteerd door de Regtbank van Eersten Aanleg, zitting houdende te Haarlem ...: Een kapitale HOUTZAAG-MOLEN, (zijnde een Paltrok), genaamd HET VLIEGENDE HERT, met deszelfs SCHUREN, ERVEN (GEREEDSCHAPPEN volgens Inventaris), alsmede een daarbij gelegen WOONHUIS, staande en gelegen aan den Engen-Wormer Ringdijk, over Wormerveer. ... "