- naam
- De Held Jozua
- modeltype
- Paltrokmolen
- functie
- zaagmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het zagen van hout, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Held Jozuapad 3
1507 ER Zaandam - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01105
- oude dbnr.
- B751
- Meest recente aanpassing
- | Constructie
Molen De Held Jozua, Zaandam
Zaandam, Noord-Holland
b
locatie
- plaats
-
Zaandam
- gemeente
- Zaanstad, Noord-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Zaandam, sectie H, nr. 6338
- geo positie
-
X: 115552, Y: 495271N: 52.44380, O: 4.80701
- biotoopwaarde
- 1 (slecht)
- landschappelijke waarde
- Niet onbelangrijk, maar de molen staat erg ingeklemd tussen allerhande nieuwbouw
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Held Jozuapad 3
1507 ER Zaandam - molenaar
- Th. Teeuw
- telefoon
- 075-641 1831
-
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
- toegangsprijzen
- 0,00
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- ja
- informatie voor scholen
- Na telefonische afspraak
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Held Jozua via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Paltrokmolen
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Gedekt met hout; voorzijde in visgraatverband, geheel geteerd. Het houtwerk op de zaaggrond is overwegend groen geverfd.
- kap
- Gedekt met gepotdekselde planken, geheel geteerd
- inrichting
Drie zaagramen met twee sleden, twee winderijen en kraan
- versieringen
Fraaie opengewerkte makelaar.
Op de achterbalk staat de naam van de molen afgebeeld.- plaats kruiwerk
- onderkruier
- kruiwerk
- Specifiek zetelkruiwerk, ondersteund door 55 houten rollen. Kruirad.
- vlucht
- 20,50 m.
- vang
- Stutvang; 3 vaste stukken. Binnenvangstok. Trekvang; pal.
- overbrenging
Bovenwiel 72 kammen
Krukwiel (varkenswiel) 27 kammen
Overbrengingsverhouding 1 : 2,67- hoogte
- van de stelling: 3,00 m.
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Derckx 835 buiten 1996 1996 buiten aanw. 20,50 Derckx 836 binnen 1996 1996 binnen aanw. 20,50 Pot 2041 buiten 1906 1942 binnen 1990 20,50 Pot 2442 buiten 1919 1920? buiten 1990 20,58 - wiekverbeteringen
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Kon.Ned.Grofsmederij g.n. 1904 1904? aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 40094
- inventarisnummer
- NH122
eigendom
- eigenaar
- Stichting de Held Jozua
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het zagen van hout, thans op vrijwillige basis
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Molen De Held Jozua is een in of kort voor 1719 gebouwde paltrok-houtzaagmolen. Over de geschiedenis van deze molen zijn niet zoveel bijzonderheden te vermelden. Bekend is, dat de windbrief gedateerd was op 25 juli 1719 en verleend aan Hendrik Claasz. de Boer. Als merkwaardigheid kan worden vermeld dat deze balkenzager op 10 juni 1728 werd opgenomen in een assurantiecontract met als eigenaar Gerardus van Aelst, predikant in de 'Gereformeerde kerke tot Westsaendam'. Misschien verklaart dit de bijbelse naamgeving van de molen.
In de loop der tijden veranderde molen diverse malen van eigenaar; in de 20ste eeuw waren het H. van Doesburgh en later de firma Gebrs. de Boer. Van Doesburgh bestelde in 1919 een nieuwe buitenroede bij de fa. Pot te Kinderdijk en ook de fa. De Boer investeerde behoorlijk: zo werd in 1942 een buitenroede van de molen van de Hooglandse polder te Barsingerhorn aangekocht, om in Zaandam als binnenroede te dienen; verder kreeg de molen een geheel nieuw krukwiel. Dit wiel werd uitgerust met ijzeren kammen, gegoten als ingesleten kammen. Deze opmerkelijke constructie moet bedacht zijn door de Zaanse molenmaker Klaas Boerendans. Aan te nemen is dat hij ook die roede heeft gestoken.
In het najaar van 1946 kwam de bij de molen gebouwde mechanische zagerij gereed en in 1949 kwam de windmolen definitief buiten bedrijf. Opmerkelijk is wél, dat 'de Held' daarna nog behoorlijk werd onderhouden en het wiekenkruis ieder jaar voor teer- en schilderwerk een paar keer rondging.
Pas in de jaren '70 was het eigenaar Cornelis de Boer niet meer mogelijk, iets aan de molen te doen; de molen uit handen geven wilde hij ook niet. Het gevolg was langdurig en tenslotte intens verval.
Uiteindelijk kocht J.J. Koeman in 1987 de molen van De Boer en pas toen was er weer enig perspectief. In 1994-´95 werd het totaal vervallen complex van molen en bijgebouwen geheel gerestaureerd. De molen werd maalvaardig opgeleverd en draait en zaagt sindsdien regelmatig; in de bijgebouwen werd onder meer een restaurant gevestigd.
Inmiddels is de omgeving behoorlijk vervreemd van wat bij een windmolen hoort, maar 'De Held' heeft alles overleefd!
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen