Molen Het Gemeen Belang (1e), De Bilt

De Bilt, Utrecht
v

korte karakteristiek

naam
Het Gemeen Belang (1e)
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01070 e
oude dbnr.
V4832
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 01070 e Het Gemeen Belang (1e) (De Bilt)
fragment kadaster 1811-1832

locatie

plaats
De Bilt
plaatsaanduiding
Utrechtseweg (noordzijde), even ten oosten van de Kerklaan
gemeente
De Bilt, Utrecht
streek
Kromme Rijnstreek
kadastrale aanduiding 1811-1832
De Bilt D (2) 284 Johannes van Wighen, molenaar
geo positie
X: 140305, Y: 457155
N: 52.10244, O: 5.17273

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
versieringen
In de latere molen aan de Hessenweg was een gevelsteen gemetseld, afkomstig van de oude molen aan de Utrechtseweg.
Op deze naamsteen was de volgende, slechts gedeeltelijk leesbare, tekst gegraveerd:


DE MOLEN
HET GEMEEN BELANG
ALS EENDRAGT HEERSCHT EN …
MET LUST VOOR ALLEN WERKT …

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
geschiedenis
In 1794 verkochten Berendina de Heus, weduwe van Jasper van Maurik, en haar zoon Gijsbertus `een staandaart wind koornmolen met deszelfs gereedschappen, huis, schuur, paardenstal, thuijn en grond aan de Noordzijde van de Steen- of Biltstraat´ aan mr. Floris Petrus van Ewijck, ambachtsheer van Oostbroek en De Bilt.

Deze liet de standerdmolen in hetzelfde jaar afbreken en vervangen door een achtkante stellingmolen met gemetselde onderbouw, die blijkens de bewaard gebleven gevelsteen Het Gemeen Belang was genaamd. Aanvankelijk fungeerde Harmen de Ruijter als molenaar, totdat Van Ewijck de molen in 1799 verkocht aan Johannes van Wichen.

Leden van het geslacht Van Wichen zouden tot 1889 het beroep van molenaar uitoefenen in De Bilt. In 1826 werd Pieter Johan van Wichen, zoon van Johannes, de nieuwe eigenaar.
Erg lang hield Pieter Johan de molen echter niet in zijn bezit, want in 1843 werd deze aangekocht door zijn broer Dirk.

Deze op zijn beurt verkocht de korenmolen in 1871 aan de heer G. Viveen te Utrecht, die handelde in opdracht van Elisabeth Charlotta Petronella Both Hendriksen, echtgenote van Christiaan Willem Jan baron van Boetzelaer van Dubbeldam. Nog in datzelfde jaar werd de molen Het Gemeen Belang afgebroken.

Volgens de overlevering heeft baron Van Boetzelaer - bewoner van het aan de overzijde van de Utrechtseweg gelegen huis Sandwijck - de molen doen slopen om een vrij uitzicht over de landerijen te hebben.

De zoon van Dirk van Wichen, Johannes, liet in 1871 een nieuwe korenmolen bouwen aan de Hessenweg, eveneens Het Gemeen Belang genaamd, die echter al in 1889 verbrand.

Bron: J.W.H. Meijer, `Biltse molens´, in: De Biltse Grift, 2 (1993), p. 2-11.
Informatie van Hans Lägers.