Molen Lisserbroekpolder, Lisse

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1615

verdwenen

1898

afgebroken

geschiedenis

In 1583 was er al sprake van een molentje in de Lisserbroek, maar pas op 22 april 1628 kregen de ingelanden vergunning om een watermolen voor gezamenlijk gebruik op te richten.

Van 1738 tot 1838 was Cornelis van der Zaal betrokken bij het onderhoud, zo verving hij diverse malen de houten bovenas. In 1827 plaatste Van der Zaal een scheprad uit een Zijper molen, die korenmolenaar Van Rhijn had opgekocht.

Bij de drooglegging van de Haarlemmermeer verloor de Lisserbroekpolder een groot deel van zijn grondgebied, dat hoort sindsdien bij de provincie Noord-Holland [zie Tenbruggencatenummer 10543].

In 1862 werd een duiker gelegd onder de Zandsloot, en werd de bemaling van de noordelijk aansluitende Meer- en Duinpolder overgenomen. Per 24 juli 1883 werden beide polders samengevoegd onder één bestuur van de Lisserbroek-, Meer- en Duinpolder.
Vanwege de bloembollencultuur werd de windaandrijving in 1898 vervangen door een stoomgemaal, met behoud van de watergangen en het scheprad. In 1926 werd de stoommachine vervangen door een ruwoliemotor, en deze werd in 1952 aangevuld met een elektromotor. Het gebied werd langzamerhand ontpolderd, in 1971 bouwde de gemeente een elektrisch vijzelgemaaltje aan de Nieuwsloot.

Bron: Kroniek van de Lisser Timmerman en molenmaker Cornelis van der Zaal, 1762-1839, Bert Kölker, 2012.

NB Kölker vermeldt dat de molen een achtkante bovenkruier was, maar dat klopt niet met de kadasterkaart van 1832, en met werkzaamheden die in 1797 en 1808 werden uitgevoerd aan "onderzetel" resp. "bovenhuis".
-----

De molen bemaalde de Lisserbroekpolder oorspronkelijk via een korte vaart op het Haarlemmermeer, later direct op de Ringvaart. Ook de Meer- en Duinpolder werd (na 1850 ?) meebemalen. De molen werd vervangen door een stoomgemaal.
Bron: archief Ten Bruggencate.