Molen Binnenpolder, Voorschoten

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1700

verdwenen

1927

afgebroken

geschiedenis

Binnen- poldermolen

Stichting en grenzen

Binnen de gemeente Voorschoten lagen al in de 16de eeuw veel kleine poldertjes. In de registers van vergunningen van het hoogheemraadschap van Rijnland werden ze nog niet met name genoemd. En de locatie is heel summier aangegeven. Zo is er reeds een vergunning tot bepoldering van 27 februari 1504. Toen kreeg Adriaen Dircxzoon toestemming om een "paarde-watermolen" te bouwen voor bemaling van landen achter zijn huis. Via een duiker kon hij dan uitwateren in de Vliet. Op een lijst van polders onder Voorschoten uit 1641 wordt de in dit gebied liggende "Vinckslootpolder" reeds genoemd. De polder, bijna 28 morgen groot, lag voor een deel in Zoeterwoude en strekte zich dus uit over de Vliet! Dat komt ons nu vreemd voor. Maar we moeten bedenken dat dit water, totdat het in 1636 werd verheven tot Trekvaart tussen Delft en Leiden, smal was met veel doorwaadbare plaatsen. De boeren in deze polder hebben tot ver in de 20ste eeuw land aan de overzijde van de Vliet gehad. Bij het wisselen van de seizoenen werden de koeien dan per boot overgezet. Op 28 februari 1671 werd door Rijnland een reglement goedgekeurd voor de Kerkslootpolder, "van outs geseyt Vinckeslootpolder ende gelegen recht achter het dorp van Voorschoten aan wederzijden van de Kerksloot". Dat reglement hadden ingelanden en molenmeesters zelf ontworpen. De polder besloeg toen ongeveer 70 morgen land en was daarmee anderhalf maal groter dan in 1641. De polder lag tussen de hoge boezemgronden van het dorp Voorschoten, de Heerweg en de Vliet.
De Klopperskade was de noordoostelijke grens. Deze kade strekte van het buiten Langenhorst tot aan de boerderij Bethlehem aan de Vliet. De kade langs de boezemsloot, die liep vanuit de singelgracht van Roukoop tot in de Vliet, was de zuidwestelijke grens. In 1908 brak bij de duiker onder de Vinkesloot de kade door en kwam een poldergedeelte tussen twee boezemsloten blank te staan. In deze polder was vanaf ca 1900 ook sprake van tuinbouw en werden volkstuintjes aangelegd. In 1970 werd het zuidelijk deel van de polder ingericht tot zanddepot.

Bemaling

Op een kaart van Johannes Douw uit 1648 is de molen al ingetekend. De molensloot liep door het diepste gedeelte van de polder, van zuidwest naar noordoost. Het water werd met behulp van de kleine schepradmolen uitgemalen in de Vliet. Het maalwerktuig, dat in 1927 werd vervangen door een elektrisch vijzelgemaal, stond iets ten zuiden van de Vinkesloot. Er waren ruim 63 ha te bemalen. In de jaren 1923-1927 werd een onderzoek gedaan naar de mogelijkheid om een maalwerktuig te stichten dat ook de Zuid-Hoflandsche polder zou kunnen bemalen. Het plan ging niet door, omdat het voordeel niet voldoende kon worden aangetoond. (De molen moet al voor 1648 daar hebben gestaan). Of de molen in de loop van de geschiedenis is vervangen is niet bekent. Dat vereist onderzoek in het Rijnland archief. Op de plek van de molen staat nu een elektrisch gemaaltje.

Informatie: 1.2.5.1 Binnenpolder Rijnland archief
Kaarten Rijnland archief
Donderdag 1 oktober 2020
N. Varkevisser