De polder 'Starrenburgerpolder' of 'Sterrenburgerpolder' bestond vermoedelijk al in de 17e eeuw en heette toen anders.
Polder genaempt achter het molentje van Jan Corszoon - Starren burgerpolder
Stichting en werken in onderhoud
Op 12 januari 1669 kreeg Johan Cunneus, eigenaar van het huis Roukoop, van dijkgraaf en
hoogheemraden van het hoogheemraadschap van Rijnland vergunning om 12 morgen land
tussen zijn buitenhuis en de Vliet door de molen van het Jan Corsses poldertje te laten
bemalen. Het gebiedje bestond uit vier kampen weiland, die zuidwaarts vanaf de Achterlaan
van het buitenhuis tot aan de buitenkade van het poldertje onder Johan Corsses molen
strekten. Ook de tuin en vijver achter het huis behoorden ertoe. Het geheel werd al door een
klein windmolentje bemalen, maar dat was nu oud en versleten. Om waterverbinding te
verkrijgen werden onder de boezemsloten Jan Corssessloot en onder de sloot van Leenderts
Leendertszoon en Michiel Ringh duikers gelegd. Cunneus liet in 1671 ook de vaarsloot
tussen Roukoop en de Vliet uitdiepen en zodanig verwijden dat erin gezeild kon worden.
Het poldertje waarvan Cunneus ingeland was geworden, komt reeds voor op een lijst van
polders uit het jaar 1653. Het heet dan de polder " genaempt achter het molentje van Jan
Corszoon & quot;. De naam Starren burgerpolder komt eerst voor in een bestek voor de bouw van
een nieuwe molen in 1707.
In augustus 1809 werd een reglement voor de polder vastgesteld. De polder werd bestuurd
door twee molenmeesters, die ook de administratie bijhielden. Rond de eeuwwisseling droeg
men de administratie op aan een notarisklerk.
Op 6 augustus 1853 kregen Jacobus Theunissen, Cornelis van Nierkerken en de erven
Hagenraad van Rijnland vergunning om twee boezemsloten bij de Vliet af te dammen, zodat
deze poldersloten werden. Zij waren daartoe overgegaan, omdat zij het onderhoud van de
daar langs liggende kaden en de onder de sloten liggende duikers te duur vonden.
Poldernamen;
De polder heten aan het begin van zijn bestaan, " genaempt achter het molentje van Jan
Corszoon & quot;. Johan Cunneus wilden aan de bestaande polder 12 morgen land toevoegen. En
laten bemalen door de al aanwezige molen, en dat kan niet anders geweest zijn dan een
staartmolen. Maar die bleek in dat jaar 1669 oud en versleten te zijn. Een nieuwe molen
moest er komen en dat werd een wip of kokermolen. Deze molen heeft dienstgedaan van
1699 tot en met 1707 en was nog maar 8 jaar toen hij in brand raakten.
2 Bemaling
In 1707 brandde de molen af en werd een nieuwe wipwatermolen gebouwd. Het
maalwerktuig stond aan de Vliet, in het midden van de polder, en was voorzien van een
scheprad. Op een bij Rijnland door J.B. van Loenen in 1885 bewerkte kaart is de molen
afgebeeld. Het uit geslagen water stroomde eerst in de vaarsloot, die open verbinding stond
met de vliet.
1931 werd de oude watermolen afgebroken. Een elektrisch vijzelgemaal nam het werk over.
De zeven boezemsloten liepen tot aan de hoger gelegen boezemgronden, buitenland
genoemd. Enkele zelfs helemaal tot tegen de Heerweg. De polder werd door een
boezemsloot van de Binnenpolder gescheiden. De Horstsloot was de scheiding met de
Knippolder. Ten oosten van Roukoop lagen de opmerkelijke vijvers in de vorm van een ster
en van een ring, beide heel secuur aangelegd. Eerstgenoemde vijver is op de grenskaart van
1937 overigens niet meer aanwezig.
Verdwenen molen
De molen komt nog niet voor op de overzichtskaart van t'Hoogheymraedschap van
Rhijnland : [Wassenaar - Stompwijk], 1687. Ook niet op de tweede uitgaven van de het
kaartenboek van Hooge Heemraedschap van Rhynland : [Leiden], 1746. Dit kaartenboek
moet dan een kopie zijn van de eerste uitgaven. Zonder verbetering te hebben toegepast te
hebben. We weten gelukkig wel waar eens de molen stond.
Informatie; Rijnland archief 1.2.5.13 Starrenburgerpolder
Landkaarten Rijnland archief
N. Varkevisser,
zondag 4 oktober 2020
Molen 00978 Starrenburgerpolder (Voorschoten)
Kaartfragment archief Rijnland 1687
Molen 00978 Starrenburgerpolder (Voorschoten)
Kaartfragment 1833, alle poldermolens die op de Vliet uitmaalden
Molen 00978 Starrenburgerpolder (Voorschoten)
kaartfragment J.B. van Loenen 1885, archief Rijnland
nog waarneembaar
Nog waarneembaar een gedeelte van het gewelf van de achterwaterloop
De Starrenburgpolder wordt voor het eerst vermeld in 1809.
Het water werd op de Jan Sneldervaart gemalen. Deze had een open verbinding met de Vliet.
De kop van de molen was rood geschilderd, het gevlucht bestond uit houten roeden met een lengte van 16 m. en een houten bovenas.
De molen werd bemalen door Jan van der Meer en zijn zoon Kees tot hij in 1932 werd afgebroken.
