Molen van Berntsen / Molen ten Benzel, Loerbeek

geschiedenis

toestand

restant

bouwjaar

1845

verdwenen

1922

verbrand

voorganger

Loerbeek (Molen ten Benzel)

geschiedenis

De molen werd in 1845 gebouwd voor W. ten Bensel. Die liet nadat hem een fors legaat van zijn werkgever ten deel was gevallen met de steun van een paar rijke boeren de Loerbeekse molen bouwen.

Van 1891 tot 1919 was H. ten Bensel molenaar. Hij werd in 1919 opgevolgd door Albert Berntsen die getrouwd was met een vrouw uit de familie Ten Bensel. Albert Berntsen had niet lang plezier van de molen, want die brandde in 1922 uit.
Daarna werd er op de motor gemalen, waarvoor tegen de romp een motorhuisje werd gebouwd, dat tevens onder de voorgestelde bescherming valt. Van de molen bleef alleen het grootste deel van de romp staan.

Albert Berntsen, afkomstig van de molen van Azewijn, werd opgevolgd door zijn zoon Wim, maar die sneuvelde op de Grebbenberg bij de Duitse inval in mei 1940. Daarna zette diens broer Harry het bedrijf voort.

De opstallen worden nu gebruikt door Berntsen Mengvoeders uit Wehl, een andere tak van de familie. Zij zouden het liefst het hele spul slopen voor een nieuwe en functionele bedrijfsruimte. De familie Berntsen heeft dan ook bezwaar aangetekend tegen de plaatsing op de monumentenlijst, maar de gemeentelijke bezwarencommissie honoreerde die niet, een standpunt dat B&W van Bergh hebben overgenomen.
Bron: Molenwereld 2003 nr. 1.

17-12-2002: De Gelderlander , Archief 
Molen ondanks verzet monument
LOERBEEK - De molen van Berntsen in Loerbeek moet van het gemeentebestuur van Bergh toch op de monumentenlijst. Inclusief het uit 1925 daterende motorhuisje. Een verzoek van de eigenaren, broer en zus Harry (80) en Riet Berntsen, de molen om bedrijfstechnische redenen niet tot monument te bestempelen, is afgewezen.

Het college van burgemeester en wethouders heeft daarmee het advies van de bezwarencommissie overgenomen.

De molen van Berntsen is in Loerbeek ook wel bekend als de molen Ten Bensel, de naam van de bouwers van de molen. De Loerbeekse molen werd eind achttiende eeuw, dus nog vóór het jaar 1800, gebouwd nabij de kruising Doetinchemseweg - St. Jansgildestraat en Berkenlaan.

Op de begane grond is de molen bijna geheel ingebouwd met de lelijke schuren en silo van de latere, mengvoederhandel. De kop van de molen is verdwenen, de bovenzijde open. In 1925 al stapte de molenaar over op elektrische aandrijving, ten behoeve waarvan toen het karakteristiek geachte motorhuisje is neergezet. Daarin draaide een dieselmotor, die de elektriciteit opwekte.

Het molencomplex is al tientallen jaren verhuurd aan de Wehlse tak van de familie Berntsen. Eigenaar Hans Berntsen van Berntsen Mengvoeders Wehl/Loerbeek, die ook een bedrijf heeft aan de Kelderlaan in Wehl, zegt best voor het conserveren van het oude te zijn.

'Maar niet voor deze waardeloze oude stomp, die toch nooit meer iemand wil opbouwen. De molen is in de zeventiger jaren afgebrand en dit is alles wat ervan over is,' zegt Berntsen.

Wind en regen hebben vrij spel, want de Loerbeekse molen is van boven open. Dat betekent ook, dat de gemetselde stenen elke winter verder kapotvriezen. 'Het wordt straks nog te gevaarlijk eromheen te lopen,' zegt Berntsen.

Hij vindt bovendien dat hij in zijn bedrijfsvoering beperkt wordt. De molen is helemaal ingebouwd met schuren en de mengvoederhandelaar heeft plannen het een en ander af te breken om er een mooie, nieuwe schuur voor in de plaats te zetten.

'We moeten de boel hier eens goed opruimen. En zo denkt tante Riet er ook over,' weet Harry Berntsen.

Tante Riet en haar broer Harry wonen in het huis naast de molen. Harry, inmiddels 80 jaar en niet meer zo vlot ter been, herinnert zich nog hoe het vroeger was. 'Ten Bensel woonde vroeger op de grens van Nederland en Duitsland. Hij wist eigenlijk niet of hij Duitser of Hollander was. Hij werkte hier en daar wat en kwam tenslotte bij de familie Van Onna terecht. Na de dood van Van Onna kreeg hij een fors erfdeel, waarvan hij, met hulp van enkele rijke boeren de molen bouwde. Die boeren zagen wat maalcapaciteit dichtbij huis wel zitten.'

'Later trouwde mijn vader Albert, de oudste zoon van mijn grootvader die een molen in Azewijn had gebouwd, in bij de familie Ten Bensel. Mijn broer Wim volgde mijn vader op in het bedrijf, maar kwam in 1940 helaas om op de Grebbeberg. Heel erg wat die Duitsers ons land hebben aangedaan,' peinst Harry.

De molen werd daarna voortgezet door Harry's andere broer Gerrit en later door de Wehlse tak van de familie.

nog waarneembaar

Peperbus.