- naam
- Scheiwijkse Molen
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
Bemalen van de polder Het Land der Zes Molens, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Lage Giessen 53
4223 SJ Hoornaar - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 00836
- oude dbnr.
- B997
- Meest recente aanpassing
- | Bedrijfsvaardigheid
Molen Scheiwijkse Molen, Hoornaar
Hoornaar, Zuid-Holland
b
locatie
- plaats
-
Hoornaar
- gemeente
- Molenlanden, Zuid-Holland
- streek
- Alblasserwaard
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Hoornaar, sectie B, nr. 392
- geo positie
-
X: 122801, Y: 431029N: 51.86689, O: 4.91971
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Zeer groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Lage Giessen 53
4223 SJ Hoornaar - molenaar
- Jan Groenendijk
- telefoon
-
- social media
- open voor publiek
- nee
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Scheiwijkse Molen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ondertoren gedekt met riet
- kap
- Bovenhuis geheel zwart geteerd
- inrichting
Open ijzeren scheprad buiten de molen, Ø 5,73 m.; breedte 0,56 m.
Woning in de molen- plaats bediening
- grondzeiler
- plaats kruiwerk
- middenkruier
- kruiwerk
- Zetelkruiwerk, kruirad
- vlucht
- 27,55 m.
- vang
- Losse Vlaamse blokvang uit vijf stukken; vangbalk met haak; evenaar
- overbrenging
Bovenwiel 65 kammen
Bovenschijfloop 32 staven, steek 13,8 cm.
Onderschijfloop 19 staven
Onderwiel 69 kammen, steek 17,4 cm.
Overbrengingsverhouding 1,81 : 1- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Derckx 399 binnen 1981 1981 binnen (aanw.) 27,40 Derckx 398 buiten 1981 1981 buiten (aanw.) 27,55 Pot 1614 buiten 1891 1963 buiten 1981 27,40 Pot 2113 binnen 1908 1908? binnen 1981 27,40 - molen heeft problemen met de roeden
- wiekverbeteringen
In 1941 werd deze molen op beide roeden voorzien van het system Van Bussel. In 1963 kreeg deze molen het systeem Fauël (fokwieken), dat evenwel al in 1974 weer werd vervangen door Oud-Hollandse ophekking.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Penn & Comp, F.J. 63 1855 1855? aanw. 04,54
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 22627
- inventarisnummer
- ZH184
eigendom
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
Bemalen van de polder Het Land der Zes Molens, thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- Gebr. de Graeff (1638)
- omwentelingen
- eigendomshistorie
De SIMAV is eigenaar sinds 1974
- geschiedenis
-
Deze molen is in 1638 gebouwd, dit nadat men besloten had een oude, bouwvallig geworden wipmolen op deze plek, te slopen. Voor de bouw gebruikte men het bestek van de drie jaar eerder gebouwde Kleine Wielmolen van diezelfde polder. Die molens moeten dus elkaars evenbeeld zijn geweest.
Laagste inschrijver voor de bouw van de nieuwe Scheiwijkse Molen was Joost Eversen uit Gorinchem. Deze was echter niet kapitaalkrachtig genoeg om het benodigde hout aan te kopen en bleek bovendien nooit eerder een molen te hebben gebouwd. Het polderbestuur trok de gunning in.
De bouw werd daarna onderhands aangenomen door Marten Martenszn. de Graeff en zijn broer Cornelis voor ƒ 3.815,--. Zij waren ook de makers geweest van de Kleine Wielmolen.
Omstreeks 1900 werd het oude en kennelijk versleten bovenwiel vervangen door een exemplaar uit een gesloopte poldermolen uit de omgeving van Asperen of Heukelum.
In 1954 werd het stormbint vernieuwd. De daaraan verbonden kosten werden grotendeels gedragen door het Rijk ingevolge de Wet Bescherming Waterstaatswerken in Oorlogstijd (B.W.O.). Dit gold overigens ook voor de in later jaren uitgevoerde herstellingen aan deze molen (totdat deze wet per 1 januari 1991 kwam te vervallen).
In 1963 werd de buitenroede vervangen door een tweedehands exemplaar, afkomstig van de in 1961 afgebroken Kademolen van de polder Lopik c.a. onder Cabauw. Tegelijkertijd werd het wieksysteem Van Bussel vervangen door het systeem Fauël, de fokwiek. Hiermee heeft de molen niet lang gemalen want in 1974 werden de fokken alweer verwijderd en Oud-Hollandse ophekking aangebracht.
Inmiddels (eind 2024) staat deze molen stil omdat beide roeden in minder goede staat zijn gebleken. Er wordt hard gewerkt aan de vervanging.
aanvullingen
- toelichting naam
Op de kadasterkaart 1811-1832 wordt de molen 'Sein Molen' genoemd. Ongetwijfeld is deze molen seinmolen geweest.
- unieke eigenschap
Van de bestaande wipmolens is dit vermoedelijk het grootste 'natuurlijke' esemplaar: deze molen is nooit verhoogd.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen