Molen De Hoop, Oudewater

Oudewater, Utrecht
v

korte karakteristiek

naam
De Hoop
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00818
oude dbnr.
V941
Meest recente aanpassing
| Algehele revisie gegevens
media-bestand
Molen 00818 De Hoop (Oudewater)
Foto: coll. DHM

locatie

plaats
Oudewater
plaatsaanduiding
Molenwal 25 zw van het oude centrum
gemeente
Oudewater, Utrecht
streek
Lopikerwaard
kadastrale aanduiding 1811-1832
Oudewater A (1) 308 Gerrit Bakker, koornmolenaar
geo positie
X: 119568, Y: 448153
N: 52.02060, O: 4.87101

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
ronde bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
plaats kruiwerk
bovenkruier
over de wieken

De ijzeren roeden verhuisden naar Oploo, waar ze voor de standerdmolen nog tientallen jaren dienst deden. Eén van de roeden was een Potroede, nr. 1602 uit 1890.

 

afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis

De molen (of een voorganger?) staat al aangegeven op een kaart uit 1670.
Bron: "Molens in het Stichts-Hollands grensgebied" door E. Stoop, in "Heemtijdinghen", orgaan van de Stichts-Hollandse Historische Vereniging, september 1991. Molen nr. 5110. Met dank aan H. van der Kaay.

Op kaarten van 1615 en 1670 staat tevens een tweede, naamloze, molen aangegeven enkele honderden meters NO van De Hoop. Molen nr. 5111 in bovenstaand artikel.

De molen leek vrij sterk op een torenmolen en stond op de voormalige vestingwal van Oudewater. Het was een vrij zware molen die enigszins naar het westen was verzakt. Dat zou veroorzaakt zijn door het weggraven van de stadswal op die plek.
De molen op het zuidwesterpunt van de stadswal blijkt van steen te zijn (bron: Hist. Ver. te Oudewater)

14-10-1651: verkoop door timmerman Bartelomeus van der Sa of Sae of Versa of van der Zae aan molenaar Pieter Jansz Soos uit Moordrecht voordien molenaar Boskoop, Soos overleden 1655.
1662-1667: geheel eigendom van weduwe van Soos en molenares Ariaentje Jacobs
1668: verkoop door erfgenamen aan koopman Bouwdewijn Rampensis

30-10-1668: Oprechte Haerlemsche courant, 
"Maandag den 16 February zal men t' Oudewater in de Stads Doelen verkopen de stercke Steene Wint-Koorn-Molen dier Stede, staende op 't Zuid-Weste Punt der Stads Wallen. Noch is er derselver Stede te koop de bekende NeringrijckeHerberge, den Toelast, staende in het beste van de Stad omtrent de Hal Brug, voordien met schoone en groote Vertrecken, soo boven, als beneden, bequaem, om Persoonen van alle Conditie te logeren; mitsgaders een fraeye Thuyn en Stallinge met een ooy Solder daer aen, om een goet getal Paerden te stallen. Van beyde kan men nader Onderrichting bekomen by de Heern en Mr Jacob Schrijff tot Oudewater."

1678: huurmolenaars pieter wouters Onclaer en Cornelis Ariensz Haselaer

1684: huurmolenaar Jillis Ariensz Pensaart

18-11-1698: Oprechte Haerlemsche courant,
Te huur of te koop is de Steene Wint-Koorn-Molen der Stede Oudewater, dewelcke oock bequamelijck tot een Pel-Molen kan geappropieert werden. Te bevragen tot Oudewater by de Heer en Mr. Jacob Schijff en tot Rotterdam by de Heer en Mr. Jacob Wittert. Gedruckt tot Haerlem , by ABRAHAM CASTELEYN , Stads Drucker, op de Marckt , in de Blye Druck. Den 26 February, 1699.

1700: verkoop door erfgenaam aan stad Oudewater
1702: huurmolenaar Rijck Jansz Spaen
1702: huurmolenaars Cornelis Langerack en Andries Vosmeer
1706: huurders gezocht
1714: verkoop aan Andries Vosmeer en Govert van Rooyen
1723: kaart De molens zijn zorgvuldig ingetekend, zowel de twee korenmolens in de stad ….
1726: eigenaren zijn Govert van Royen en Andries Vosmeer die zijn deel aan Govert verkocht.
1737: nieuwe geheel eigenaar Pieter Welle en op dezelfde dag doorverkocht aan Cornelis Uijtendijk
Na diens overlijden in 1741 koopt Welle de molen terug.
1749: Zonen Pieter jr en Cornelis Welle werken mee in de molen, de laatste neemt de molen over. 
17-08-1768: Leeuwarder Courant, Oudewater  
Eergisteren namiddag omtrent 4 Uuren begonnen de wolken alhier spoedig te zamen te trekken, en in 't Zuiden scheen een zware Onweers bui te groeijen, terwyl men het van verre gedurig hoorde Donderen. Omtrent ten 5 Uuren begon het sterk te regenen, onder eene ongemeene stilte, zynde de Wind Z.W.; hier op volgden eenige Donderslagen, doch welke niet buitengewoon zwaar waaren, waar na de wolken zig scheenen te separeren en helder te worden, even als of het Onweder geheel bedaren , en deze bui overdryven zoude, wanneer er omtrent ten half 6 onverwagt, zulk eene ontzaglyke Blixemstraal en vreeslyke Donderslag kwam, dat men de weerga daar van zeldzaam gewaar word, en wiens kragtige uitwerking de Steene Koornmolen zoodanig trof, dat in denzelven een gat door den muur werd geslagen; hier onder lagen op eene bank eenige gereedschappen, welke zoodanig van de Blixem gegloeid wierden, of zy uit eene smidse kwamen; ook werd door deze slag de bovenstaande wiek of roede van deezen Molen tot aan den As in stukken verbryzeld, wordende de stukken over het Bolwerk en in de gragt verstrooid, het geen een yders opmerking naar zig trok. Terstond na deze ontzaglyke gebeurtenis, bespeurde men aan de kap van den Molen een dikken damp, dat een vreeze voor brand en een grooten schrik veroorzaakte, dog deeze gevaar van brand was; zynde ook wyders door de verbazende uitwerking van dit onweer, geen ander ongeluk hier omstreeks gebeurd of eenig mensch beschadigd geworden."

1776: verkoop aan Pieter Straver uit Bodegraven incl molenaarshuis en paardestal bij De Utrechtsche Boom.
1787: verkoop aan zijn broer Cornelis Straver tot zijn dood in 1817 molenaar.
1817: nieuwe eigenaar slachter Leendert Straver
1822: nieuwe eigenaar Teunis Schreuder
1827: nieuwe eigenaar Gerrit Bakker, geboren in Bunschoten en gewerkt in Leersum, Scherpenzeelse familie

14-04-1830: Dagblad van 's-Gravenhage, 
"Uit Oudewater schrijft men dienaangaande, dat aldaar de bliksem in eenen molen en in eene lijnbaan geslagen is, welke laatste, met den geheelen daarin liggenden voorraad hennip, grootendeels is afgebrand.

15-04-1830: Middelburgsche courant
"UTRECHT den 11 april. Het volgende is getrokken uit eenen brief, uit Woerden , van den 9 dezer gedagteekend :
„Onder de verschillende ongelukken, die gisterenavond door het onweder zijn ontstaan, is er ook eenige schade geleden aan den koornmolen te Oudewater, toebehoorende aan den heer Bakker. De bliksem is in eene der roeden geslagen en heeft in dezelve een gat gebrand, waardoor zij onbruikbaar is geworden; een timmermans-knecht, welke zich juist op den molen bevond, heeft zich buitengemeen gekweten met het blusschen van dien brand."

13-04-1830: Dordrechtsche Courant
"Het volgende is getrokken uit eenen brief, uit Woerden van den 9 dezer gedagteekend: Onder de verschillende ongelukken, die gisteren avond door bet onweder zijn ontstaan, is er ook eenige schade geleden aan den koornmolen. Te Oudewater, toebehoorende aan den heer Bakker. De bliksem is in eene der roeden geslagen en heeft in dezelve een gat gebrand, waardoor zij onbruikbaar is geworden; een timmermansknecht, welke, zich juist op den molen bevond, heeft zich buitengemeen gekweten met het blusschen van dien brand." 

1832: eigendom Gerrit Bakker, koornmolenaar
1844: molenaarsknecht Jan Karel van der Heiden trouwt dochter Bakker, wordt molenaar Langerak
lambertus Bakker werd korenmolenaar in Brakel
Grietje Bakker trouwde in 1855 grutter Adrianus Hogervorst in Oudewater
1857: molenaarsknecht Rudolf Hendrik Cornelis Buijs trouwt hendrikje Bakker
1871: nieuwe eigenaar molenaar Hendrik verburg landbouwer
1881: ruil molen met nieuwe naam De Hoop voor grutterij van Rogier Willem Klop aan de Markt oostzijde 14. De eerdere eigenaar was Verburgt, daarna Willem Rogier Klop die de molen in 1883 verkocht aan Gerrit
Bakker, geboren in 1837 bij de molen, en Geertje Huurman. Hij werkte als grutterskncht in Nieuwpoort, in 1861 in Nieuwersluis en later in Breukelen, wellicht bij zijn zwager. In 1876 molenaar te Montfoort. Hun zoon Gerrit Bakker volgde in 1905 zijn vader op.
Uit hun nalatenschap kocht Pieter Fritschy in publieke veiling in opdracht van Geurt van den Brink de molen. Geurt van den Brink kocht de molen op 18 september 1912 voor 7200 gulden.
Bron: informatie van Mw A. Kaashoek-van den Brink.
Informatie van Anton van der Linde, 8 april 2010.

26-08-1925: Na de stormrampnacht van Borculo op 26 augustus 1925 werd de molen afgebroken.
De eerdere eigenaar was Verburgt, daarna Willem Rogier Klop die de molen in 1883 verkocht aan Gerrit Bakker en Geertje Huurman. Hun zoon Gerrit bakker volgde in 1905 zijn vader op.
Uit hun nalatenschap kocht Pieter Fritschy in publieke veiling in opdracht van Geurt van den Brink de molen. Geurt van den Brink kocht de molen op 18 september 1912 voor 7200 gulden.
Bron: informatie van Mw A. Kaashoek-van den Brink.
Informatie van Anton van der Linde, 8 april 2010.

Na de stormrampnacht van Borculo op 26 augustus 1925 werd de molen afgebroken.