Molen De 1200 Roe, Amsterdam

Amsterdam, Noord-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De 1200 Roe
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
herbouwd
1977
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig
bestemming

Vh. bemalen van de Osdorperbinnenpolder, thans buiten bedrijf; woning

adres
Haarlemmerweg 701
1063 LE Amsterdam
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00805
oude dbnr.
B634
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 00805 De 1200 Roe (Amsterdam)
Rein Arler (27-4-2020)

locatie

plaats
Amsterdam
plaatsaanduiding
Amsterdam-Slotermeer
gemeente
Amsterdam, Noord-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Sloten, sectie D, nr. 2972
geo positie
X: 116042, Y: 488644
N: 52.38427, O: 4.81499
biotoopwaarde
1 (slecht)
landschappelijke waarde
Gering; de molen staat aan de zuidzijde geheel ingesloten door flatbebouwing en ook is er teveel groen in de directe omgeving

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Eiken achtkant, gedekt met riet, op lage voet. De onderste ca. 2 meter gedekt met geverfde gepotdekselde planken.
kap
Gedekt met riet
inrichting

Vijzel (dichtgestort met grond)
Woning in de molen

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift 'Anno 1632'

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 47 ijzeren en ook houten rollen. Kruirad.
vlucht
26,40 m.
vang
Vlaamse vang (vh. stutvang); 5 vaste stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Trekvang; pal.neppel
overbrenging

Bovenwiel 49 kammen
Bovenbonkelaar 24 kammen, steek 16,0 cm.
Onderbonkelaar 37 kammen
Vijzelwiel 43 kammen, steek 14,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 1,76

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 216, Derckx
Derckx
✉︎ 216 binnen 1977 1977 binnen aanw. 26,40
media-bestand
Roede 215, Derckx
Derckx
✉︎ 215 buiten 1977 1977 buiten aanw. 26,40
Pot ✉︎ 1796 buiten 1897 1897 buiten 1971 26,50
Pot ✉︎ 1771 binnen 1896 1896? binnen 1971 26,40
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 867 1873 1873? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig
bestemming

Vh. bemalen van de Osdorperbinnenpolder, thans buiten bedrijf; woning

molenmaker
?? (1632) Fa. Poland, Heerhugowaard (1977)
omwentelingen
eigendomshistorie

Als gevolg van de stadsuitbreiding van Amsterdam kwam deze molen rond 1950 in handen van de gemeente. 
Jaren later veranderde dit: nadat eerst de Stadsdeelraad Nieuw-West eigenaar werd, is de molen in 2018 overgedragen aan Stadsherstel Amsterdam N.V., een grote organisatie die tientallen monumentale gebouwen in Amsterdam en omgeving bezit, onderhoudt en verhuurt.

geschiedenis

Molen De 1200 Roe is een in of omstreeks 1632 gebouwde achtkante bovenkruier. Hij bemaalde de 595 ha. grote Osdorperbinnenpolder op Rijnlands boezem.

In het begin van de 17de eeuw was dit gebied niet bemalen, want op de bekende kaart Rijnland uit 1615 is in deze polder nergens een molen aangegeven en vond de afwatering plaats door een sluis op het IJ.
De bouw van deze molen zal ongetwijfeld verband hebben gehouden met de aanleg van de Haarlemmertrekvaart in het jaar 1631. Deze sneed de polder in twee delen, waardoor het zuidelijke en grootste deel van zijn afwatering werd beroofd. Met de molen kon dit gebied nu worden bemalen op de nieuwe trekvaart die deel uitmaakte van Rijnlands boezem.
De oorspronkelijk met een scheprad uitgeruste molen werd in 1871 vervijzeld en in 1931 voorzien van een elektromotor als hulpkracht.

Als gevolg van stadsuitbreiding is de waterstaatkundige situatie hier na de Tweede Wereldoorlog totaal gewijzigd, waardoor de molen omstreeks 1950 buiten bedrijf kwam en in eigendom is overgegaan naar de gemeente Amsterdam. In 1954 werd de toevoersloot gedempt, waardoor hij verstoken raakte van water. 
Als gevolg kwam de molen onmiskenbaar in verval. In 1971 werden beide roeden gestreken maar voor de rest veranderde er niets. Zo bleef ook de vangstok achter uit de kap steken.

In 1977 werden nieuwe roeden gestoken en de molen ook weer opgehekt en in Amstellandse kleuren (lichtgele roeden en borden en donkergroene voorzomen) geverfd. Vanaf dat jaar werd de molen wel eens in een andere stand gezet maar gedraaid werd er eigenlijk niet. Het werd, vanwege de dichtbij gelegen hoge bebouwing, vermoedelijk wenselijk noch zinvol geacht. Maar sinds 2003, na de komst van een andere bewoner/molenaar draait de molen weer regelmatig.


Constructie
Het eiken achtkant staat op twee aan twee evenwijdig geplaatste penanten en is, waarschijnlijk in de tweede helft van de vorige eeuw, al eens verstijfd met onder andere per veld een extra veldkruis.
Zo te zien zijn boventafelement, rolvloer, kuip en kap al eens vernieuwd. In het zware grenen boventafelement, dat ongetwijfeld een boventafelement met blokkeelconstructie heeft vervangen, zijn nog de kruikrammen aanwezig uit de periode dat de molen binnenkruier was. Ook zijn nog delen van de hangelier aanwezig, wat het waarschijnlijk maakt dat het buitenkruiwerk pas in de 19de eeuw is aangebracht.

aanvullingen

toelichting naam

Deze - op het eerste gehoor opmerkelijke - naam is ontleend aan het feit dat de molen op 1200 roeden (ca. 4,5 km.) buiten de Buitensingelgracht, de toenmalige grens van de stad Amsterdam, gelegen was.

foto's

foto's