- naam
- Molen De Lage Hoek
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Bemalen van de polder De Lage Hoek, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Langereis 2
1718 MB Hoogwoud - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 00779
- oude dbnr.
- B672
- Meest recente aanpassing
- | Conversie
Molen De Lage Hoek, Hoogwoud
Hoogwoud, Noord-Holland
b
locatie
- plaats
-
Hoogwoud
- gemeente
- Opmeer, Noord-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Opmeer, sectie E, nr. 294
- geo positie
-
X: 122079, Y: 523782N: 52.70045, O: 4.90018
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Zeer groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Langereis 2
1718 MB Hoogwoud - molenaar
- Anton Reinders
- telefoon
- 06-40889638
-
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- nee
- openingstijden
Alleen de zaterdagen van de Nat. Molen- en Gemalendag en de Open Monumentendag.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- ja
- informatie voor scholen
Na telefonische afspraak.
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Molen De Lage Hoek via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Grenen achtkant, gedekt met riet, op lage voet. De onderste ca. 2 meter gedekt met geverfde rabatdelen.
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Houten vijzel Ø 1,90 m. met licht en zwaar werk.
Woning in de molen.- versieringen
Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, met het opschrift:
"ANNO 1891".
In het bovenwiel staat ingesneden:
"1891 20-6 D.KRILLER. MR. TIMMERMAN O.NIEDORP W.KRILLER".- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- binnenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Rollenkruiwerk; 56 houten rollen. Binnenkruirad.
- vlucht
- 26,20 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 vaste stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Pal (ijzer).
- overbrenging
Bovenwiel 59 kammen
Bovenschijfloop 27 staven, steek 15,0 cm.
Onderbonkelaar 24 / 36 kammen
Vijzelwiel 38 kammen, steek 15,0 cm.
Overbrengingsverhoudingen 1 : 1,38 (licht werk) en 1 : 2,07 (zwaar werk)- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Vaags 87 buiten 2003 2003 buiten aanw. 26,20 Vaags 86 binnen 2003 2003 binnen aanw. 26,00 Pot 1934 binnen 1902 1903? binnen 2003 26,04 Pot 1822 buiten 1899 1899? buiten 2003 26,20 - wiekverbeteringen
Van 1934 tot 1961 had deze molen op beide roeden het systeem Dekker. Daarna is dit weer gewijzigd in Oud-Hollands.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Enthoven & Co, L.I. 687 1891 1891 aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 31793
- inventarisnummer
- NH047
eigendom
- eigenaar
- Stichting De Westfriese Molens
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
- Bemalen van de polder De Lage Hoek, thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- D. en W. Kriller, Oude Niedorp (1891)
- voorganger
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Oorspronkelijk maakte het gebied van de Lagehoek deel uit van het Waterschap De Vier Noorder Koggen. In de eerste helft van de16de eeuw scheidden de landen van de Binnenpolder met die van de Lagehoek zich van de overige landen van de Vier Noorder Koggen af en werden bij uitspraak van de commissarissen van het Hof van Holland op 22 september 1541 tot een afzonderlijke polder gemaakt.
Achtendertig jaar later heeft de Lagehoek zich als lager deel weer van de Binnenpolder afgescheiden en zich verzekerd van een uitmaling op de Langereis, die deel uitmaakte van de Geestmerambachtsboezem. Hiertoe werd in 1578 een overeenkomst gesloten tussen Geestmerambacht en die van de lange landen van Hoogwoud van den Hoeck, waarin het onderhoud der kadijken, het zetten van een molen en andere verplichtingen tegenover het ambacht werden geregeld.
Op een van 1603 daterende kaart staat op de plaats van de huidige molen een binnenkruier getekend.
Op 16 oktober 1890 brandde de vóór 1863 vervijzelde molen door blikseminslag af. In het daaropvolgende jaar werd de huidige molen gebouwd door de molenmakers Kriller uit Oude Niedorp.
In 1934 is deze molen, als eerste poldermolen in Noord-Holland, uitgerust met Dekkerwieken. In 1942 werd de bemaling overgenomen door een naast de molen gebouwd elektrisch vijzelgemaal. De windkracht achtte men kennelijk niet meer nodig, hoewel: aan het eind van de Tweede Wereldoorlog is de molen nog even in bedrijf geweest.
In 1947 is een kleine restauratie uitgevoerd, waarna nog weer enige tijd op windkracht is gemalen.
Op 3 december 1960 sloeg deze de molen tijdens een storm op hol en kon afbranden ternauwernood worden voorkomen. Eén van de polderbestuurders moet toen hebben gezegd: "Het kreng zal 't ons toch niet aandoen te blijven staan!"
Het 'kreng' bleef staan en in 1961 verving men het Dekkersysteem door Oud-Hollandse ophekking.
Bij een restauratie in 1972/73 is de vijzel verlengd. Ook is toen de achterwaterloop verdiept, ten einde de molen in de toekomst, indien nodig, op een verlaagd peil te kunnen laten malen. 30 jaar later is dit nog een keer gebeurd.
Deze molen is, in weerwil van wat er allemaal in de 20ste eeuw gebeurde en hoe men deze molen betitelde, nog altijd maalvaardig en ook regelmatig voor de polderbemaling in bedrijf.
aanvullingen
- toelichting naam
De molen wordt vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.
De naam 'De Vier Winden' werd rond 1960 gegeven door de toenmalige bewoner maar wordt door de huidige eigenaar sinds 2009 niet meer erkend.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen