Schroef Ø 1,75 m
ijzeren vijzel
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pot | ✉︎ | 2291 | binnen | 1913 | 1913 | binnen | 1945 | 24,10 |
Eerder beide roeden oudhollands opgehekt,
In 1941 hersteld door fa. Bremer te Adorp, o.a. een nieuwe Potroede, beide roeden voorzien van zelfzwichting en verdekkerd.
Bron: archief Van der Veen.
De gefotografeerde molen is een Groninger molen, maar wel een buitenbeentje. Het gaat om de in 1827 in opdracht van de Staat der Nederlanden gebouwde poldermolen van Nieuweschans. Deze Rijkswatermolen stond even ten noorden van het dorp en maalde uit op de Westerwoldse Aa. De molen had een vlucht van 24,50 meter en bemaalde de 120 hectare grote Lintelopolder, die bestond uit langs de grens gelegen Domeingronden.
Tijdens de oorlog deed de molen nog volop dienst, maar op 29 januari 1945 kwam aan het bestaan van de inmiddels 118 jaar oude molen een tragische eind. De molen werd op deze dag tijdens een treinbeschieting door een geallieerd vliegtuig in brand geschoten. Van herbouw is het helaas nooit gekomen.
Bronnen:
- De Nieuwe Zelfzwichter nr. 01 2002 - Groninger Molenstichting, H.A. Hachmer.
- bericht van W.O. Bakker in De Molenaar, 1984 (23) 6 juni, blz. 723.
-----
De RCE heeft van deze molen een "Plattegrond en Opstandteekening wegens het bouwen van eene Achtkante Windwatermolen ..", zie de in Allemolens gerelateerde afbeeldingen.
Technisch gezien is o.m. op te merken dat:
- het binnen de kap zittende deel van de bovenas, in vgl. met de koningsspil, opvallend vet getekend is;
- de boven- en ondergangwerken conisch op tekening staan;
- de bovenbonkelaar, het spilrad en het schroefrad, in vergelijking met het grotere bovenwiel, daarvan constructief dermate afwijkend getekend zijn dat ze al in gietijzer lijken te zijn ontworpen.
Geert L. Nienhuis, 2 aug. 2019.
foto W.O. Bakker, 1948