- naam
- Udema's molen
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- functie
- korenmolen, pelmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
- adres
-
Ganzedijk 71
9684 EP Finsterwolde - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 00561
- oude dbnr.
- B321
- Meest recente aanpassing
- | Foto molen, as en roe
Molen Udema's molen, Finsterwolde (Ganzedijk)
Finsterwolde (Ganzedijk), Groningen
b
locatie
- plaats
-
Finsterwolde (Ganzedijk)
- gemeente
- Oldambt, Groningen
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Finsterwolde, sectie D, nr. 782
- geo positie
-
X: 270578, Y: 581166N: 53.20473, O: 7.11730
- biotoopwaarde
- 4 (aanvaardbaar)
- landschappelijke waarde
- Groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Ganzedijk 71
9684 EP Finsterwolde - molenaar
- Michel Steemers / Jacqueline Sollart
- telefoon
- 06- 83549736
-
bourtange@planet.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- nee
- openingstijden
Tijdelijk niet te bezichtigen vanwege de stilzetting van de molen.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Udema's molen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Houten achtkant, gedekt met dakleer, op stenen onderbouw
- kap
- Gedekt met verticaal gepotdekselde delen
- inrichting
Twee koppel maalstenen en twee pelstenen; sleepluiwerk
- versieringen
Zeer eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, zonder opschrift.
Kleine gevelsteen met de opschriften A.I.L.N. en 1868- plaats bediening
- stellingmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Voeghoutenkruiwerk; kruilier met kabel en stellinghaak
- vlucht
- 19,50 m.
- vang
- Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangstok; pal
- overbrenging
Bovenwiel 67 kammen
Bovenbonkelaar 34 kammen
Spoorwiel 96 kammen
Pelschijfloop N 24 staven
Pelschijfloop Z 23 staven
Steenschijfloop O 27 staven
Steenschijfloop W 28 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 7,01 / 6,75 (maalwerk) en 1 : 7,88 / 8,22 (pelwerk)- hoogte
- van de stelling: 6,30 m.
- wiekvorm
- Binnenroede Oud-Hollands; buitenroede systeem Fauël met remkleppen
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Bremer/Dunning 307 buiten 2009 2009 buiten aanw. 19,50 Buurma 41 binnen 1974 1974? binnen 2009 19,50 Buurma 42 buiten 1974 1974 buiten (aanw.) 19,50 - molen heeft problemen met de roeden
- wiekverbeteringen
Zeer lang heeft de buitenroede zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen gehad. Later was dit op beide roeden aanwezig, de buitenroede bovendien met neusremkleppen en de voorzomen half-verdekkerd. De binnenroede had toen een Van Bussel-achtige stroomlijn.
Na herstel van de diverse stormschade van 1972 en 1973 kreeg de molen op beide roeden weer Oud-Hollands met zeilen.
Veel later, niet helemaal duidelijk is wanneer, is de buitenroede voorzien van het systeem Fauël (fokwieken) met bedienbare neusremkleppen.- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Muinck Keizer, J.M. de 112 1903 1903? aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 15646
- inventarisnummer
- GR038
eigendom
- eigenaar
- Gemeente Oldambt
- eigendomsvorm
- Gemeente
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Tijdelijk niet draaivaardig (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
- voorganger
- omwentelingen
- geschiedenis
-
De molen is gelegen aan de westzijde van het Zijldiep en is gebouwd in 1868 voor rekening van Antonie Josephus (Lubberts) Nieland, die de ruïne kocht van een ter plaatse afgebrande molen, gebouwd in 1854.
In 1890 werd Eltjo Dates Rentema eigenaar. Die bleef dat tot zijn overlijden op 31 januari 1918, waarna zijn zoon Tunjes Rentema de molen overnam. Vlak voor zijn overlijden in 1925 werd diens zoon Date Rentema eigenaar en ook die bleef dat tot zijn dood, 5 augustus 1946.
Op 1 november 1946 kocht Jan Udema de molen (die op dat moment vanwege het overlijden van Date Rentema dus stilstond). Udema's eigen molen te Kroonpolder was door oorlogshandelingen in april 1945 onherstelbaar vernield. Willem Hendrik Udema, Jan Udema's zoon, heeft ook nog met de molen gemalen en verkocht deze in 1961 aan de toenmalige gemeente Finsterwolde.
Ten gevolge van de zware stormen van november 1972 en april 1973 raakte de molen behoorlijk beschadigd; kort daarna volgde herstel door de firma Roemeling & Molema.
Vanaf 1974 is de molen weer aan het draaien gebracht, nu op vrijwillige basis. Tot 1987 deed Theo J. Gibcus dat, daarna nam Gerda Koster dat over. Zij bleef hier tot op hoge leeftijd actief († 25 februari 2020). In 2016 had zij assistentie gekregen van Michel Steemers, één van de huidige molenaars.
In april 2024 besloot men, vanwege de matige toestand van één van beide roeden, de molen stil te zetten.
Een technische bijzonderheid:
Dit is één van de Groninger molens met de lange spruit tussen bovenwiel en windpeluw (de andere twee zijn de 'Zeldenrust' te Nieuw-Scheemda en de 'Eva' te Usquert).
aanvullingen
- toelichting naam
Dat deze molen 'De Hoop' zou heten, is een misverstand. Volgens mededeling uit Finsterwolde heeft deze molen nooit een naam gehad, wél de aanduidingen Rentema's en later Udema's molen.
Op 24 november 2013 is de molen officieel met de naam "Udema's Molen" gedoopt, naar de laatste beroepsmolenaar. Dat is in lijn met de naamgeving van een aantal molens in de omgeving. De 'doop' werd verricht door twee dochters van wijlen molenaar Udema.- wetenswaardigheden
Ganzedijk kwam begin 2008 in het nieuws nadat plannen bekend werden, dit uit ongeveer 60 huizen bestaand gehucht vanwege leegstand en verpaupering min of meer van de kaart te vegen. Slechts de molen en twee oude huizen zouden mogen overleven. Na veel protesten, vooral uit Ganzedijk zelf, werd alles opgeschort. Vanaf 2010 zijn hele stukken gerenoveerd en ziet het er allemaal veel beter uit.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen