Molen De Noordstar, Noordbroek

Noordbroek, Groningen
b

korte karakteristiek

naam
De Noordstar
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen, pelmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

adres
Molenlaan 3
9635 TB Noordbroek
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00551
oude dbnr.
B345
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 00551 De Noordstar (Noordbroek)

Nieman Molenbouw, Martijn Scholtens (05-09-2024) 

locatie

plaats
Noordbroek
gemeente
Midden-Groningen, Groningen
streek
Oldambt
kadastrale aanduiding
Gemeente Noordbroek, sectie I, nr. 1144
geo positie
X: 254193, Y: 580338
N: 53.20058, O: 6.87196
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Van ZW tot NW staat de molen geheel vrij, maar vanuit het dorp zelf is deze betrekkelijk kleine stellingmolen wat moeilijk zichtbaar.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenlaan 3
9635 TB Noordbroek
molenaar
Taeke Overdijk
telefoon
06-33748716 / 0598-453594
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Ondanks de restauratie is de molen op afspraak nog wel te bezichtigen. Er is altijd wat te zien en veel te vertellen.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Noordstar via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met dakleer, op stenen onderbouw met gewit tussenstuk
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Twee koppel maalstenen en één pelsteen; steenkraan; kammenluiwerk.

versieringen

Eenvoudige baard, wit geverfd, met tussen de voeghoutkoppen de opschriften '1849' en '2024' en daaronder "DE NOORDSTAR". 
N.B. De kleurstelling is teruggebracht naar de situatie vóór 1970. 

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Voeghoutenkruiwerk. Kruilier.
vlucht
19,20 m.
vang
Vlaamse vang; 4 vaste stukken. Vangbalk met houten(!) duim. Vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 57 kammen
Bovenbonkelaar 28 kammen
Kammenluitafel 23 kammen
Luiaswiel 16 kammen
Spoorwiel 85 kammen
Pelschijfloop 19 staven
Steenschijflopen 23 en 28 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 6,17 / 1 : 7,52 (maalwerk) en 1 : 9,10 (pelwerk)

hoogte
van de stelling: 5,50 m.
wiekvorm
Zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 1, Krabbendam en Skid Piping
Krabbendam en Skid Piping
✉︎ 1 buiten 2024 2024 buiten aanw. 19,20
media-bestand
Roede 2, Krabbendam en Skid Piping
Krabbendam en Skid Piping
✉︎ 2 binnen 2024 2024 binnen aanw. 19,20
Buurma ✉︎ 228 binnen 1990 1990? binnen 2023 19,15
Buurma ✉︎ 5 buiten 1962 1962? buiten 2023 19,15
Pot ✉︎ 2395 binnen 1916 1942 binnen? 1990? 19,10
wiekverbeteringen

Deze molen had lang op één roede zelfzwichting. Na 1943, toen een ijzeren bovenas werd gestoken, zijn beide roeden voorzien van zelfzwichting (met Oud-Hollandse voorzomen).

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 1406, De Prins van Oranje
De Prins van Oranje
✉︎ 1406 1892 1942 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

omwentelingen
geschiedenis

Deze molen ligt aan de westzijde van het dorp, even ten zuiden van de kerk en is in 1849 in opdracht van J.N. Mulder gebouwd. Die laatste was de zoon van de molenaar van de zeer hoge stellingmolen 'Aurora' in hetzelfde dorp, gebouwd in 1833 en gesloopt in 1954.

In 1943 kreeg deze molen een andere bovenas, afkomstig van de in 1939 omgewaaide poldermolen 'Overwonnen' van de polder Stootshorn, dichtbij Noordbroek. Naar verluidt heeft het daarna nog even geduurd voordat ook andere roeden waren gestoken. Deze bovenas is daarmee in ieder geval derdehands, want er is ook een foto uit 1911 van de molen 'Overwonnen' met een houten as. 

In 1962 bracht molenmaker Roemeling uit Eexta voor ƒ 4.000,-- een nieuwe roede aan. 

Anno 2022 werd duidelijk dat er veel aan deze molen moest gebeuren: zo dienden beide roeden te worden vervangen. De molen bleef wel, zij het beperkt, draaien. 
19 december 2023 begon het werk: beide roeden werden gestreken en vervolgens ging de kap eraf. 
Het wiekenkruis werd geheel vernieuwd, de bedekking op kap en romp vervangen, maar allereerst kwamen de slechte delen van het dakbeschot aan de beurt. Verder is het gaandewerk geheel nagekeken.

Op 20 augustus 2024 werd de geheel herstelde kap geplaats, direct gevolgd door beide roeden. Na stevig doorwerken was de molen snel weer maalvaardig. Op 13 september volgde de officiële ingebruikstelling door niemand minder dan prinses Beatrix. 

De molen heeft een paar opvallende constructiedetails: de maalstenen bevinden zich - ongebruikelijk in deze regio - op de stellingzolder. Verder was vóór de laatste restauratie geen steenkraan aanwezig: de maalstenen werden opengelegd met touwen en hijsblokken.

foto's

foto's