Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
Zaterdag 13.00 - 17.30 uur, als de molen draait en op afspraak
Een koppel 17der blauwe (Z) en een koppel 17der kunstenen (N) en twee pelstenen; drie kammenluiwerken. Op een lagere verdieping een elektrisch aangedreven koppel 15der kunststenen (niet in gebruik).
Aardige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, met het (onjuiste) opschrift
Anno EVA 1818
Voorop de muur een gedenksteen
Bovenwiel 71 kammen
Bovenbonkelaar 36 kammen
Kammenluitafel 34 (naar boven gerichte) kammen
Luiaswiel N.O. 16 kammen
Luiaswiel Z.O. 17 kammen
Luiaswiel Z 22 kammen
Spoorwiel 110 kammen
Pelschijflopen 20 staven
Steenschijflopen 32 en 30 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 6,78 en 1 : 7,23 (maalwerk) en 1 : 10,85 (pelwerk)
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Verdonkschot | ✉︎ | 23 | binnen | 2014 | 2014 | binnen | aanw. | 23,85 |
| Verdonkschot | ✉︎ | 24 | buiten | 2014 | 2014 | buiten | aanw. | 23,85 |
| Bremer | ✉︎ | 223 | binnen | 1983 | 1983 | binnen | 2014 | 23,35 |
| Bremer | ✉︎ | 224 | buiten | 1983 | 1983 | buiten | 2014 | 23,35 |
| Pot | ✉︎ | ? | buiten | ? | 1951 | buiten | 1982 | 23,00 |
| Pot | ✉︎ | ? | binnen | ? | 1951 | binnen | 1982 | 23,00 |
Lang heeft de molen op beide roeden zelfzwichting (met Oud-Hollandse voorzomen) gehad. Omdat de molen vrij vroeg buiten bedrijf kwam en uiteindelijk door de gemeente werd gered, is al in de jaren '50 weer gekozen voor Oud-Hollands (met zeilen).
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| De Prins van Oranje | ✉︎ | 1391 | 1891 | 1891 | aanw. |
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
De huidige molen werd in 1891 gebouwd door molenmaker Chr. Bremer te Middelstum, in opdracht van K.E. Welt. De nieuwe molen verving de voor S.L. Welt in 1818 gebouwde molen, die door een brand op 29 december 1890 verloren ging. Alleen de gemetselde onderbouw bleef staan.
Vóór 1818 stond deze molen als watermolen ten noorden van Bedum.
Bij de herbouw van 1891 kreeg de molen niet alleen zelfzwichting maar ook zelfkruiing. Evengoed had de molen ook een staart! De zelfkruiing heeft maar korte tijd gefunctioneerd: op een dag waaide de windroos stuk (waarschijnlijk omdat men de staart had vestgezet) en werd daarna verwijderd.
Al omstreeks 1936 moet deze molen tot stilstand gekomen zijn maar bleef onder de omstandigheden redelijk overeind, domweg omdat het een bijzonder forse en sterke molen was.
Na vele onderhandelingen kocht de gemeente Usquert in 1953 de molen van de erven J. Dusseldorp aan en kort daarna volgde opdracht tot herstel. Dit voltrok zich langzaam, namelijk tussen 1953 en 1956.
In augustus 1956 volgde een feestelijke ingebruikname, maar van draaien kwam daarna niet veel. Spoedig stond de molen - zonder windborden - alleen maar te kijken en diende slechts als opslagplaats voor de gemeente. Nieuw verval was onvermijdelijk.
In 1983 begon een nieuwe, uitgebreide restauratie van vooral de hoofdconstructie. Enige achtkantstijlen werden aangescherfd en ook werden veldkruisen en -regels vervangen. De kap kreeg fors herstel, onder meer een nieuwe windpeluw. Jammer dat daarna het nieuwe wiekenkruis tegenviel: iets te korte roeden die ook te smal waren opgehekt.
Na een nieuwe ingrijpende restauratie, die twee jaar duurde, werd de molen op 5 mei 2001 weer in bedrijf gesteld. Sindsdien wordt geregeld gedraaid en inmiddels is ook het pelwerk bedrijfsvaardig.
In oktober 2014 heeft men nieuwe gelaste roeden gestoken.
De Eva is qua vlucht niet extreem te noemen, maar is in werkelijkheid een bijzonder grote molen: zo is het bovenachtkant zeer fors: op de stellingzolder is de doorsnede ruim 10 meter. In dit verband niet verwonderlijk bezit "Eva" de grootste en vooral hoogste kap van de provincie Groningen: een volwassene kan op de voeghouten rechtop staan en de vorst bevindt zich op bijna vijf meter boven de vloer van de kapzolder. Voordat de huidige hanetree werd geplaatst, hing aan de penbalk zelfs een heuse trap! Het is verder één van de weinige Groninger molens met de lange spruit voorin en niet in het midden (vermoedelijk omdat de enorme kap anders moeilijk te kruien zou zijn).
Deze molen heeft drie(!) kammenluiwerken maar ook in de maalstenen zit iets bijzonders: het koppel blauwe stenen heeft een drietaksrijn, de kunststenen doen het met een viertaksrijn terwijl het elektrisch aangedreven koppel een balanceerrijn heeft.
Vermoedelijk de enige windmolen in Nederland met drie luiwerken.
