- naam
- Hollands Welvaart
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- functie
- korenmolen, pelmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Draaivaardig
- bestemming
Het malen van graan en het pellen van gerst, thans op vrijwillige basis; theeschenkerij
- adres
-
Molenweg 10
9961 PD Mensingeweer - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 00482
- oude dbnr.
- B338
- Meest recente aanpassing
- | Molenaar
Molen Hollands Welvaart, Mensingeweer
Mensingeweer, Groningen
b
locatie
- plaats
-
Mensingeweer
- gemeente
- Het Hogeland, Groningen
- streek
- Hunsingo
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Leens, sectie I, nr. 260
- geo positie
-
X: 226835, Y: 596639N: 53.35148, O: 6.46616
- biotoopwaarde
- 4 (aanvaardbaar)
- landschappelijke waarde
- Belangrijk maar wordt tegenwoordig verkleind door een grote windturbine op betrekkelijk korte afstand
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Molenweg 10
9961 PD Mensingeweer - molenaar
- Johan van Dijk / Marten Hogeveen e.a.
- telefoon
- 06-41577179
-
johan@jtvd.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- ja
- op afspraak
- ja
- openingstijden
In principe iedere dinsdag 13.30- 17.00 uur. Pasen t/m oktober: zondag 11.00 - 17.00 uur en op afspraak.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
Koffie- en theeschenkerij op de begane grond: de Malle Molen geopend van Pasen t/m Herfstvakantie 11-17 uur met terras en To Go.
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Hollands Welvaart via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Houten achtkant, gedekt met dakleer, op stenen onderbouw
- kap
- Gedekt met hout
- inrichting
Eén koppel 17der kunststenen, twee pelstenen, waaierkast, schudzeef met toebehoren, kammenluiwerk.
- versieringen
Eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, met de jaartallen '1855' en '2018' en daaronder in schrijfletters 'Hollands Welvaart'.
(N.B. De baard is recent opnieuw geschilderd en veranderd, het jaartal 2018 is opmerkelijk).- plaats bediening
- stellingmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Voeghoutenkruiwerk. Kruilier.
- vlucht
- 22,60 m.
- vang
- Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met duim, vangstok. Pal.
- overbrenging
Bovenwiel 67 kammen
Bovenbonkelaar 35 kammen
Luitafel 35 kammen
Luiwiel 21 kammen
Elevatorwiel 10 kammen
Spoorwiel 95 kammen
Pelschijflopen 20 staven
Steenschijfloop 31 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 5,86 (maalwerk) en 1 : 9,09 (pelwerk)- hoogte
- van de stelling: 9,75 m.
- wiekvorm
- Systeem Fauël met automatische remkleppen op beide roeden
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Bremer/Dunning 313 binnen 2018 2018 binnen aanw. 22,60 Derckx 920 buiten 2000 2000/2018 buiten aanw. 22,60 Derckx 921 binnen 2000 2000 binnen 2017 22,60 Pot 2106 buiten 1908 1908 buiten 1999 22,60 Pot 1955 binnen 1903 1903 binnen 1999 22,60 - wiekverbeteringen
Zeer lang, op de binnenroede vanaf 1903, heeft deze molen zelfzwichting gehad. Later kwamen daar op de voorzomen Van Bussel-achtige stroomlijnneuzen bij; in 1953 werd dit op de buitenroede vervangen door het systeem Fauël (fokwieken).
Bij de restauratie van 1970 zijn brede fokwieken (bedoeld met zeilen) aangebracht. In 2001 zijn deze bij de restauratie vernieuwd. Bij de vernieuwing van 2018 zijn de fokken ook voorzien van remkleppen.- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 1177 1878 aanw. 05,18
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 24005
- inventarisnummer
- GR064
eigendom
- eigenaar
- Stichting Het Groninger Landschap
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Draaivaardig
- bestemming
Het malen van graan en het pellen van gerst, thans op vrijwillige basis; theeschenkerij
- molenmaker
- Hendrikus ten Have, Mensingeweer (1855)
- omwentelingen
- eigendomshistorie
De stichting Het Groninger Landschap is eigenaar sinds juni 2013; daarvoor was dat de gemeente De Marne; daarvoor de vm. gemeente Leens, daarvoor G. Spoelman.
- geschiedenis
-
Molenmaker Hendrikus ten Have bouwde deze molen in 1855 voor zichzelf, hij werd dus van molenmaker molenaar. Latere eigenaars waren de familie Broekema en Spoelman. H. Spoelman werd in 1934 eigenaar; later werd dat zijn zoon Geert.
Op 20 november 1969 verkocht Geert Spoelman de molen voor het symbolische bedrag van ƒ 1,-- aan de toenmalige gemeente Leens. Op dat moment was de molen zeer dringend aan herstel toe: zo was de bedekking van de romp op diverse plaatsen verdwenen en ook het wiekenkruis slecht. Een restauratie volgde kort daarop. Hierbij maakte de zelfzwichting plaats voor fokken (met zeilen).
Begin 2001 onderging de molen een nieuwe restauratiebeurt, met o.a. nieuwe kap en roeden. Ook de stelling werd grotendeels vernieuwd. Op beide roeden werden brede dubbelstraals fokwieken aangebracht, wederom met zeilen.
In 2017 was de molen opnieuw aan de beurt voor groot herstel. Nadat eerder dat jaar de fokken al waren verwijderd (waarna de molen nog wel heeft gedraaid en zelfs een keer gemalen!) werden op 15 september de roeden gestreken en daarna de kap van de romp gehesen.
Op 22 november 2017 werd de geheel herstelde kap terug op de romp geplaatst. Achtkant en kap had men intussen ook opnieuw met asfaltpapier bekleed. Het gevlucht was toen nog niet klaar: 8 mei 2018 werden een nieuwe binnenroede en de gerepareerde buitenroede gestoken.
Een maand later, 10 juni 2018, is de molen feestelijk geopend door wethouder Anne Marie Smits van de gemeente De Marne.
Sinds begin 2022 wordt de molen als instructiemolen gebruikt voor het opleiden van molenaars.
De molen is (najaar 2023) tijdelijk niet maalvaardig omdat de loper van het koppel maalstenen is gescheurd.
aanvullingen
- wetenswaardigheden
Oud-eigenaar en -molenaar Geert Spoelman overleed op 4 februari 2014. Het bekendst werd hij vanwege een andere molen: op 6 oktober 1954 slaagde hij, bepaald niet zonder gevaar, tezamen met Jan Willemsen erin de tijdens een vliegende storm op hol geslagen koren- en pelmolen van Eenrum van de ondergang te redden.
- literatuur
Johan van Dijk, Hollands Welvaart. 160 jaar koren- en pelmolen in Mensingeweer. Mensingeweer 2015. ISBN 978-90-823753-1-2
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen