Toeristenmolen; museum; restaurant
De molen draait op wisselende dagen en tijden en is dan open voor publiek.
Op de derde verdieping is een tentoonstelling over de geschiedenis van Onderdendam en de regionale trekvaart.
Het onderste gedeelte van de molen is ingericht als specialiteitenrestaurant.
De website van het restaurant is gelinkt aan die van de molen.
Twee koppel maalstenen; sleepluiwerk.
In de onderbouw horeca- en museumvoorzieningen, o.m. hotelkamers.
Eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, met de opschriften '1855 2008' en 'Hunsingo'.
Witte krullen op de windpeluw. De kroonlijst is rood-wit-blauw geverfd. Rode zandlopers op de luiken in de voor- en achter keuvelens.
Bovenwiel 56 kammen
Bovenbonkelaar 27 kammen overbrenging 1.2
Spoorwiel 94 kammen
Steenschijflopen 28 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,96
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Roede 316, Bremer/Dunning
|
✉︎ | 316 | binnen | 2018 | 2018 | binnen | aanw. | 20,70 |
Roede 317, Bremer/Dunning
|
✉︎ | 317 | buiten | 2018 | 2018 | buiten | aanw. | 20,70 |
| Vaags | ✉︎ | 189 | binnen | 2008 | 2008 | binnen | 2018 | 20,70 |
| Vaags | ✉︎ | 188 | buiten | 2008 | 2008 | buiten | 2018 | 20,70 |
Op deze molen is geen wiekverbetering toegepast.
Toeristenmolen; museum; restaurant
De eerste molen op deze locatie werd vóór 1616 gebouwd, een standerdmolen. Deze waaide om in 1714, waarna een achtkant werd gebouwd. In 1855 maakte deze plaats voor een nieuwe achtkante molen. Deze herbouw gebeurde in opdracht van Hilbrand Runsink. In 1869 en 1876 staat Pieter Runsink genoteerd als eigenaar; tot 1926 was dat weer een Hilbrand Runsink.
In mei 1926 kocht K. Haitsma de molen voor ƒ 2400,--. De pellerij en een koppel stenen werden nog in 1926 door hem verwijderd en ook kwam er een benzinemotor van 20 pk als hulpkracht. De windkracht bleef in gebruik. Opmerkelijk voor een Groninger molen is dat men hier geen zelfzwichting heeft toegepast: er werd gemalen met zeilen.
In april 1939 werd een beschadigde roede nog hersteld door molenmaker Takens, maar evengoed volgde datzelfde jaar afbraak tot stellinghoogte.
In 1997 kocht de Molenstichting Onderdendam het onderstuk. De stichting kocht daarnaast het achtkant van de in 1942 onttakelde korenmolen van Slaghekke te Rijssen (gebouwd in 1896 door Ten Zijthoff uit Deventer). Dat achtkant werd gedemonteerd, naar Bedum vervoerd en daar opgeslagen.Voor de herbouw in Onderdendam heeft men van het Rijssense achtkant de stijlen en enkele binten met korbelen gebruikt; niet alles kon opnieuw worden toegepast.
In 2005 werd de onderbouw gerestaureerd, de stelling aangebracht en het tussenachtkant opgemetseld. Op 26 april 2008 volgde het bovenachtkant en 20 september de kap.
De molen is sinds de herbouw onmiskenbaar bestemd voor het toerisme: op de begane grond werd restaurant "In de Molen" gevestigd; de eerste en tweede zolder zijn ingericht voor 'bed & breakfast'. Nog hoger is een afdeling van het museum 't Hoogeland te Warffum gevestigd. Maar: vanaf de stelling is dit helemaal een korenmolen, geheel maalvaardig met twee koppel stenen.
Geruime tijd na de oplevering is de molen pas in de bedoelde kleuren geschilderd, eerder liet men hem in de grondverf vanwege het vochtgehalte in het nog nieuwe hout.
Op 25 november 2013 werd restaurant "In de molen" onderscheiden met een Michelin-ster. Sinds het einde van 2016 is er een andere eigenaar en heet het "Restaurant de Molenaar".
In 2017 kreeg ook deze molen te maken met het 'gedeelde-roeden-probleem' en volgde stilstand. In april 2018 gingen beide gedeelde roeden eruit; in oktober dat jaar kwamen er nieuwe roeden uit één stuk en begin november was de molen weer maalvaardig.
De molen wordt algemeen "Molen Hunsingo" genoemd, maar stond vroeger ook bekend als "Molen Haitsma", naar de laatste particulier die hier maalde.
B.D. Poppen, 'Herbouw molen Hunsingo te Onderdendam', in: De Zelfzwichter, jrg. 12, no. 2, (mei 2008) 3 - 6
J.S. Bakker, 'Van twee één gemaakt in Onderdendam', in: Molenwereld 119 (2008) 232 - 235
Ergens in het tegenwoordige bed & breakfastgedeelte bevindt zich op een muur het opschrift "H. Haitsma". Dit betreft Hendrik Haitsma, zoon van de laatste molenaar, die hiervoor bij wijze van grap lang geleden het zakkenstempel van zijn vader 'misbruikte'! Daarop stond namelijk "K. Haitsma".
