Molen De Oude Held / De Barkmolen, Groningen

Groningen, Groningen
v

korte karakteristiek

naam
De Oude Held / De Barkmolen
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
pelmolen, oliemolen, runmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00433 d
oude dbnr.
V1122
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 00433 d De Oude Held / De Barkmolen (Groningen)
Foto: n.n.

locatie

plaats
Groningen
plaatsaanduiding
aan het Reitdiep, thans hoek Taco Mesdagstraat - Hofstede de Grootkade
gemeente
Groningen, Groningen
streek
Groningen (stad)
geo positie
X: 232668, Y: 582012
N: 53.21908, O: 6.55000

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
3 koppel maalstenen, twee koningsspillen
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
80 voet, beide roeden zelfzwichtend
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
herbouwd
verdwenen
verplaatst
geschiedenis
De molen heeft meerdere voorgangers gehad, die door brand zijn verwoest.

De locatie aan de tegenwoordige Mesdagstraat-Hofstede de Grootkade is een zeer oude molenlocatie. Voor 1632 werd hier de Stadsvolmeulen gebouwd. De Stadsvolmeulen verdween tussen 1670 en 1680

In 1694 werd op deze locatie voor Adriaan Isebrants een spinnekop met stelling gebouwd. Deze molen deed dienst als pelmolen.
In 1780 werd de spinnekop vervangen door een achtkante pel- en barkmolen met stelling. De molen werdt gebouwd voor Jacob Hesselink. Volgens de Provinciale Groninger Courant brak er in de nacht van 14 op 15 februari een verschrikkelijke brand uit en werden ook het pakhuis en de woning voor vier knechten door de vlammen verzwolgen.
In hetzelfde jaar werd de molen herbouwd. In 1842 werd deze molen voorzien van een gietijzeren as van Feijenoord Rotterdam, de eerste in Groningen. De molen bleef tot 1867 in het bezit van de familie Hesselink. In dat jaar namen K. Hofman en zonen de molen over. Twee paar barkstenen werden door de familie Hofman vervangen door maalstenen. Veel plezier heeft men er niet van gehad. Op 4 December 1870 ging de molen wederom in vlammen op.
In 1872 stond de molen weer op zijn plaats. Op 14 october 1882 brandde de molen nogmaals af.
In 1883 werd de molen herbouwd. Hiervoor werd gebruik gemaakt van de bovenbouw van de Oude Held onder Hoogkerk.
In 1897 werd gemalen met behulp van een 50 Pk. petroleummotor.
Tot omstreeks 1907 werd de molen als barkmolen gebruikt, bij de molen was een een looierij (de looikuipen waren in 1912 nog aanwezig).
Windkracht was niet meer nodig en in 1912 waarna de gemeente Groningen de molen opkocht en hem liet slopen door molenmakers J. en H. Wiertsema uit Scheemda. Het achtkant werd verkocht naar Duitsland, waar de molenmakers Wiertsema en molenmaker H.Sticker uit Alt-Funnixsiel de molen herbouwden tot de korenmolen in St. Joost, gemeente Hooksiel (Kreis Friesland) weer werd opgebouwd. Daar brandde de molen in 1956 af, het restant werd in 1957 gesloopt

Bron: H.A. Hachmer, de Zelfzwichter.
jnjv
Leo van der Drift, 21 oktober ????

aanvullingen

trivia
Bark- (=run), pel- en oliemolen.
De molen werd ‘De Oude Held’ genoemd naar de polder waarin hij vóór 1883 als poldermolen stond.
De molen had een voorganger Groningen 580.
Standplaats 2 km ten westen van de toren aan de zuidzijde van het Reitdiep.
Nu heet het hier Hofstede de Grootkade.

De molen had twee koningspillen. (In de bestaande molen van Raamsdonksveer zijn ook twee koningsspillen aanwezig.) Het doodbed stond in de molen, de laden in de schuur.
Op de 1e zolder de grote stenen van de schorsmolen, op de 2e zolder de kleine stenen voor het pellen en op de 3e zolder nog een paar stenen.
Gebouwd in 1883.
Bij de bouw werd de molen uitgerust met een olieslag, geplaatst in de schuur, het doodbed lag in de molen zelf.
Bij de bouw kwam Hendrik Jans v.d. Veen om het leven.
Het achtkant, kap en roeden afkomstig van een molen te Hoogkerk (Hoogkerk 357).

Eigenaar K. Hofman, D. Hofman kzn (+1912); sinds 1912 gemeente Groningen.
-----

Een achtkante rietgedekte stellingmolen op een stenen tussen- en onderstuk en een rietgedekte kap. Beide roeden waren voorzien van zelfzwichting en hadden een vlucht van 80 voet. De molen had twee koningspillen. Het doodbed stond in de molen, de laden in de schuur. Op de 1e zolder de grote stenen van de schorsmolen, op de 2e zolder de kleine stenen voor het pellen en op de 3e zolder nog een paar stenen. Gebouwd in 1883. Bij de bouw werd de molen uitgerust met een olieslag, geplaatst in de schuur, het doodbed lag in de molen zelf. Bij de bouw kwam Hendrik Jans v.d. Veen om het leven. Het achtkant, kap en roeden afkomstig van een molen te Hoogkerk (Hoogkerk vdV 357).

Eigenaar K. Hofman, D. Hofman kzn (+1912); sinds 1912 gemeente Groningen. Sinds 1897 als drijfkracht een petroleummotor van 50 pk in de molen. Tot omstreeks 1907 werd de molen als barkmolen gebruikt, bij de molen was een een looierij (de looikuipen waren in 1912 nog aanwezig).

Afgebroken in 1912, de molen werd herbouwd in Sint Joost onder Wilhelmshaven in Jeverland door J.en H.Wiertsema van Scheemda en molenmaker H.Sticker uit Alt-Funnixsiel.
Te Sint Joost op 28 september 1956 afgebrand.
-----

De tweede afbeelding, de ansichtkaart is op 15 december 1905 verzonden naar de Jongejuffrouw Cor. Mühlstaff, Hotel Groenhuis te 's Hertogenbosch