Molen van Bast / Molen van Lok, Eefde

Eefde, Gelderland
v

korte karakteristiek

naam
Molen van Bast / Molen van Lok
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00403
oude dbnr.
V493
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 00403 Molen van Bast / Molen van Lok (Eefde)
foto n.n., coll. SMD

locatie

plaats
Eefde
gemeente
Lochem, Gelderland
streek
Achterhoek en Liemers
geo positie
X: 213750, Y: 463901
N: 52.16015, O: 6.24581

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier, rietgedekt
kap
rietgedekt
versieringen

In de onderbouw bevond zich een steen met de initialen C.A.B. (Cornelis Antoni Bast) en het jaartal 1837.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
hoogte
verticale stellingschoren
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
1854 verbrand en herbouwd
verdwenen
door oorlogsgeweld
geschiedenis

De molen werd in 1837 gebouwd na het verbranden van de standerdmolen.

 

17-05-1836; Arnhemsche courant

Een elk, die iets verschuldigd is ofte vorderen heeft aan den beneficiairen boedel van wijlen CORNELIS BAST, in leven molenaar, laatstelijk gewoond hebbende te Soeren, wordt verzocht daarvan ten spoedigste betaling of opgave te doen ten kantore van den procureur J. van DÏJK, te Zutphen. Wordt tevens voorloopig bekend gemaakt, dat, in den loop van Junij of Julij aanstaande, zal worden geveild de tot dezen boedel behoorende wel beklante WINDKOORN-MOLEN met deszelfs GETIMMERTEN, en LANDERIJEN, aan elkander gelegen in de buurschap Eefde, gemeente Gorssel. Informatien zijn intusschen te bekomen bij opgemelden procureur van DJJK.

 

17-06-1854: Zutphensche courant
Gorssel 13 Junij.
In dezen avond is bij eene onweersbui die in het Zuid Westen opkwam, de Eefdsche wind-koornmolen door eene felle bliksemstraal, gevolgd van eenen hevigen donderslag getroffen , zoodanig , dat dezelve dadelijk in lichte laaije vlam stond en binnen weinig tijds tot op het muurwerk brandend ineenstortte. Bij dit onheil hebben twee brave huisvaders , de molenaar C. A. Bast en de landbouwer H. Ezerman, die zich beiden op het oogenblik van het inslaan onder in den molen bevonden, het leven verloren, terwijl de zeventienjarige broeder des molenaars, die zich tusschen deze twee personen op eenen wagen inden molen had geplaatst, en dus onmiddellijk na den donderslag beiden zag nedervallen , als ook het voor den kar gespannen paard van voornoemden landbouwer, geen de minste letsel heeft bekomen.

17-06-1854: Nieuwe Rotterdamsche courant : 
staats-, handels-, nieuws- en advertentieblad
Den 13den 's avonds tusschen 7 en 8 ure, sloeg de bliksem in den korenmolen in de buurtschap Eefde, onder Gorssel. Twee personen werden door het weerlicht gedood. De molen is tot op den grond afgebrand. De ongelukkige molenaar laat behalve vrouw en 2 kinderen, ook nog broeder en zuster na, wier verzorger hij was.

09-08-1854: Java-bode : nieuws, handels- en advertentieblad voor Nederlandsch-Indie, 9 augustus 1854 
De onweders hebben nog geene rampen van ernstigen aard aan den landbouw toegebragt. Slechts sloeg in den avond van den 13 de bliksem in den korenmolen in de buurtschap Eefde, onder Gorssel, Twee personen werden door hel weerlicht gedood.
De molen is tot op den grond afgebrand. De ongelukkige molenaar laat behalve vrouw en 2 kinderen, ook nog broeder en zuster na, wier verzorger hij "as.

De weduwe van Cornelis Antonie Bast hertrouwde in 1855 met Pieter Lok, molenaar, geboren in Kampen in 1815. Rond 1880 werd er een stoommaalderij bij de molen gebouwd die tot na de Eerste Wereldoorlog dienst heeft gedaan. Pieter overleed in 1892 en werd opgevolgd door zijn zoon Jan Lok.

07-05-1900: Delftsche courant
Te Eefde sloeg de bliksem in den zg. Eefschen molen. De molenaar en de knecht werden tegen den grond geslagen, doch bekwamen geen letsel. De molen werd in den nok nogal beschadigd. Dit is de tweede keer dat de molen door den bliksem wordt getroffen.

In mei 1900 sloeg opnieuw de bliksem in de molen. Jan Lok en zijn knecht werden tegen de grond geslagen maar bleven ongedeerd. De molen liep wel schade op aan de kap, maar er ontstond geen brand. Jan werd opgevolgd door zijn zoon Herman.

In De Molenaar van 29 augustus 1906 schrijft molenaar J. Lok uit Eefde dat op 4 augustus 1877 een Prins van Oranje-as is gestoken.
De as is gegoten in 1874, maar helaas wordt niet vermeld of de as in die tussentijd in een andere molen heeft gedraaid of dat deze ergens in opslag heeft gelegen.
Informatie van Erik Stoop, 10 maart 2009.

Hij zou de laatste molenaar worden op de Eefsche Molen, toen beter bekend als de Molen van Lok. Inmiddels was de stoommaalderij overgeschakeld op elektriciteit. De windmolen bleef nog volop in bedrijf. Op 4 april 1945 werd de molen evenals de andere molen van Eefde, De Hoop, door de terugtrekkende Duitsers in brand gestoken en verwoest. Het muldershuis uit 1683 is blijven staan.

Bron ondermeer: De Gorsselsche molens van weleer, art. door J. de Graaf in Archief Oudheidkundige Vereniging DE GRAAFSCHAP, december 1958.
Verzameling H. van der Kaay.