- naam
- De Onderneming
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Koningsweg 75
1777 JR Hippolytushoef - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 00347
- oude dbnr.
- B669
- Meest recente aanpassing
- | Tellerstand
Molen De Onderneming, Hippolytushoef
Hippolytushoef, Noord-Holland
b
locatie
- plaats
-
Hippolytushoef
- gemeente
- Hollands Kroon, Noord-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Wieringen, sectie E, nr. 207
- geo positie
-
X: 125435, Y: 546236N: 52.90243, O: 4.94781
- biotoopwaarde
- 3 (matig)
- landschappelijke waarde
- De molen staat fraai aan het begin van het dorp.
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Koningsweg 75
1777 JR Hippolytushoef - molenaar
- Ton Maas / Coen Lange
- telefoon
- 0224-298805 of 0227-593251
-
wieringermolens@ziggo.nl
- website
- www.dewieringermolens.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Dinsdag en woensdag 9.30 - 16.00 uur en op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- ja
- museuminformatie
- gericht op scholen
- ja
- informatie voor scholen
Bezoek met groep, graag 1-2 weken vooraf aanmelden
- bijzonderheden
Contactpersoon moleneigenaar: Teus Lutteke
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Onderneming via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Grenen achtkant, gedekt met riet, op stenen veldmuren van ca. 2 m. hoog
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Eén koppel 17der blauwe en één koppel 16der kunststenen (op halfzolders); sleepluiwerk; koekenbreker
- versieringen
Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften 'Anno 1851' en daaronder "De Onderneming"
- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Neutenkruiwerk; 24 neuten; kruihaspel.
- vlucht
- 19,75 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Pal.
- overbrenging
Bovenwiel 48 kammen
Bovenschijfloop 22 staven
Spoorwiel 62 kammen
Steenschijfloop (I) 25 staven
Steenschijfloop (II) 23 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 5,41 en 1 : 5,88- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Vaags 403 buiten 2019 2019 buiten aanw. 19,75 Vaags 404 binnen 2019 2019 binnen aanw. 19,71 Burger g.n. buiten 1964 1964 buiten 2019 19,75 Burger g.n. binnen 1964 1964 binnen 2017 19,75 - wiekverbeteringen
Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Penn & Comp, F.J. 299 1865 1942c aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 38925
- inventarisnummer
- NH006
eigendom
- eigenaar
- Vereniging De Wieringer Molens
- eigendomsvorm
- Vereniging
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Molen De Onderneming is een in 1851 als koren- en pelmolen gebouwde achtkante bovenkruier. Op de plaats van deze molen heeft voor zover bekend eerder nooit een molen gestaan.
Na 1930 kwam de windmolen buiten bedrijf, maar oorlogsomstandigheden maakten herstel en hernieuwde ingebruikstelling noodzakelijk.
Aan die nieuwe periode van bedrijvigheid kwam omstreeks 1950 een definitief eind, waarna de molen wederom in verval raakte.
In 1952 werd hij door de Stichting Oud-Wieringen aangekocht, waarna in 1964 een restauratie volgde. Hierbij werden onder meer nieuwe roeden gestoken (tot die tijd waren het steeds houten roeden geweest).
Na 1964 bleef de molen voornamelijk statisch monument: goed onderhouden, maar zelden of nooit draaiend. Pas rond 2000 kwam daar verandering in. Sindsdien draait de molen frequent waarbij ook wordt gemalen.
In juli 2017 stelde men vast dat in de binnenroede een behoorlijk gat zat. Op 19 oktober dat jaar werd die roede gestreken en ging men met één roede verder. De eigenaar probeerde daarna fondsen te werven voor een nieuwe binnenroede. Niet veel later werd besloten, ook de buitenroede te vervangen.
Op 11 maart 2019 werden twee nieuwe roeden bij de molen afgeleverd, 23 april, de dinsdag na Pasen, werden zij gestoken. Bij deze gelegenheid kreeg de molen ook twee nieuwe lange schoren.
Op vrijdag 16 augustus werd de molen feestelijk opnieuw in bedrijf gesteld.
Constructie
Het grenen achtkant staat op ca. 2 m hoge veldmuren, wat voor Noord-Holland boven het IJ, zeker in vroeger tijd, weinig gebruikelijk was.
Hoewel deze molen voor molenbegrippen vrij jong is, is de constructie van het achtkant, met slechts één bintlaag en één veldkruis per veld, voor die tijd bijna ouderwets te noemen. Hij komt hierin toevallig (of juist niet?) overeen met zijn ca. twee eeuwen oudere soortgenoot te Den Oever.
Tussen de begane grond en de kapzolder ligt aan de oostkant een halve zolder, die te zien aan de constructie, al vanaf de bouw aanwezig moet zijn geweest en waarin vroeger een pelsteen was opgenomen. Deze pellerij is tot omstreeks 1920 in gebruik geweest en nadien verwijderd.
De huidige bovenas is in de Tweede Wereldoorlog aangebracht ter vervanging van een houten exemplaar en afkomstig uit de in die tijd onttakelde korenmolen Welgelegen te Wognum. De as was hier in het begin van de 20e eeuw geplaatst en was ook toen al uit een andere molen afkomstig. Assen van de ijzergieterij Penn & Comp. te Dordrecht trof (en treft) men hoofdzakelijk in het zuiden van Zuid-Holland aan.
Oorspronkelijk had de molen een stutvang, maar deze is later veranderd in een Vlaamse vang.
aanvullingen
- toelichting naam
De naam "De Onderneming" dateert vermoedelijk vanaf de bouw: op een in 1858 vervaardigde topografische kaart staat deze al aangegeven.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen