Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
Zaterdag 13.30 - 17.00 uur en op afspraak.
Meelverkoop zaterdag 14.00 - 16.00 uur.
Op afspraak.
Schoolbezoek na overleg via de email
Eén koppel 16der kunststenen; één koppel 17der zelfscherpende stenen (buiten gebruik); sleepluiwerk. In de onderbouw een klein elektrisch aangedreven koppel stenen met buil.
Eenvoudige baard, op de koppen van de voeghouten aangebracht, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de jaartallen '1798' en '1899' en daarboven 'Eendracht maakt macht'.
Fraaie achterbaard, afkomstig van de oorspronkelijke molen uit de omgeving van Nieuwkoop. Daar was deze baard echter aan de voorzijde aangebracht!
Bovenwiel 71 kammen
Bovenschijfloop 37 staven
Spoorwiel 114 kammen
Steenschijfloop 36 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,08
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Derckx | ✉︎ | 869 | buiten | 1997 | 1998 | buiten | aanw. | 26,00 |
| Derckx | ✉︎ | 870 | binnen | 1997 | 1998 | binnen | aanw. | 26,00 |
| Pot | ✉︎ | ? | binnen | ? | binnen | 1998 | 26,00 | |
| Pot | ✉︎ | ? | buiten | ? | buiten | 1998 | 26,00 |
In 1950 kreeg deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel. Later zijn vier neusremkleppen aangebracht.
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
As 226, Enthoven & Co, L.I.
|
✉︎ | 226 | 1859 | 1899> | aanw. |
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
In 1994 ging de molen over naar de stichting Molen Eendracht maakt Macht. Daarvoor was de toenmalige gemeente Horst eigenaar vanaf 1975.
De ingezetenen van het afgelegen buurtschap Meterik, voornamelijk bestaande uit boeren en landarbeiders, voerden kort voor de eeuwwisseling actie voor een eigen kerkgebouw en een geestelijke. ledere zondag moesten zij de lange weg naar Horst afleggen voor het bijwonen van de mis. Vooral 's winters was dit moeilijk. Datzelfde gold het te malen goed: men moest regelmatig de lange weg naar een van de Horster molens afleggen, tenzij de molenaars daar het maalgoed haalden en thuisbrachten. Maar dat laatste verhoogde weer het maalloon.
Een eigen molen zou zowel in de eigen behoefte als in het onderhoud van de geestelijke (een rector) kunnen voorzien, zo redeneerde men. De inwoners van Meterik wisten in korte tijd geld bijeen te brengen, zodat in 1898 met de bouw van kerk én molen kon worden begonnen.
Eind 1899 leverde Jan Wijnhoven uit Venray de forse windmolen, die de naam Eendracht maakt Macht kreeg, op, daarna werd met de woning voor de rector begonnen.
De molen is gebouwd op een perceel bouwland dat toen eigendom was van Jan Drabbels, particulier landmeter en landbouwer van beroep en één van de voorvechters van de Meterikse Boerenbond. Ook de windmolen met aanhorigheden stond op zijn naam, waaruit mag worden afgeleid dat hij het meeste geld beschikbaar stelde (of de overige deelnemers heeft uitgekocht).
Alles in deze molen is zwaar en solide uitgevoerd. Onder de steenzolder liggen acht zware houten balken. De molenas is tamelijk kort en waarschijnlijk later gelegd, waarvoor een tweede penbalk tussen de voeghouten werd aangebracht. De koning is langer dan gewoonlijk en loopt door tot op de vloer van de steenzolder, hetgeen in verband met overkruien een probleemen zou kunnen zijn.
Voor de bouw zijn onderdelen van een Zuid-Hollandse molen gebruikt, die uit 1798 dateerde, een jaartal dat de baard van de Meterikse molen vermeldt. Zeer waarschijnlijk gaat hem om een molen uit een viergang van de Nieuwkoopse Droogmakerij, men denkt bovenmolen nr. 2 van de 2e gang te Korteraar. In 1896 werd een grote groep molens uit deze polder voor afbraak te koop gezet. Deze molens hadden een vlucht van 28 meter, in Meterik heeft men vele jaren met ingekorte Potroeden gemalen.
In 1901 werd aan de linkerzijde van de inrit een aanbouw met toog of kazemat in de molenberg gebouwd, waarin een stoomlocomobiel werd geplaatst, die een maalstoel onderin de molen aandreef.
Jan Drabbels verkocht de wind-en stoomgraanmolen in 1906 voor ƒ 6000,-- aan 'Eendracht maakt Macht, Coöperatieve Vereeniging tot exploitatie van den wind-en stoomgraanmolen Horst aan de Meterik'. Ten behoeve van de molenaar werd in 1909 aan de linkerzijde van het molenerf een woning met schuur gebouwd. Die schuur sloot weer aan op de machinekamer waar de locomobiel stond. Het volgende jaar bouwde men een pakhuis naast.
De molen werd tot het laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog gebruikt. In 1944 werd de molen eigendom van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB), afdeling Meterik, en liep in dat jaar zware oorlogsschade op.
In 1949-1950 werd de molen gerestaureerd en voorzien van Van Bussel-stroomlijnwieken. Op 24 juni 1950 werd hij met een groots feest weer in bedrijf gesteld. Helaas duurde de opleving slechts één jaar; daarna volgde definitieve stilzetting door de LLTB.
In 1962 vond een nieuwe restauratie plaats. De algemene situatie verbeterde echter bepaald niet: de molen diende als stal en men kon de schapen tot op de maalzolder aantreffen. De verloedering (en vervuiling) was aanzienlijk.
Om de molen voor afbraak te behoeden, besloot de gemeente Horst in 1975 de molen over te nemen. Nog datzelfde jaar voerde de firma Adriaens een herstelbeurt uit: naast het bestaande koppel zelfscherpende 17der stenen, fabrikaat Francois Jansen in Visé (B.), werd een nieuw koppel kunststenen van de firma Kees uit Leende gelegd.
De molen is geregeld in bedrijf waarbij ook wordt gemalen, dit dankzij maalgoed van o.a. de LLTB, particulieren en een nabij gelegen meelfabriek.
Ongetwijfeld slaat "Eendracht maakt Macht" op de samenwerking en veerkracht die het buurtschap Meterik toonde om een molen én een kerk te realiseren.
Toon van As, De Eendracht maat Macht in Meterik opnieuw gevoegd, in: Molenwereld 2 (2003), pp. 50 - 52.
