Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
Zaterdag 10.00 - 16.00 uur en op afspraak.
Op doordeweekse dagen op afspraak.
Eén koppel 17der kunststenen; graanreiniger; koekenbreker; klopbuil; twee jacobsladders; sleepluiwerk (evt. elektrisch aan te drijven); silo; maalstoel met Franse stenen (fabr. Simonis, Ø 1,50 m.) in opbouw op de meelzolder.
Zeer eenvoudige baard, op de voeghoutkoppen gemonteerd, wit geverfd met grove blauwe bies, zonder opschrift.
Eenvoudige achterbaard met gegolfde rand, wit met blauwe bies.
Kleine maar bijzonder sierlijke windvaan, met jaartal '1841', bovenop de kap.
N.B. Deze is in 1922 door oud-eigenaar P. Trouwen meegenomen van de vm. standerdmolen van Nederweert.
Bovenwiel 67 kammen
Bovenschijfloop 30 staven
Spoorwiel 77 kammen
Steenschijfloop 25 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,88
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Roede 460, Derckx
|
✉︎ | 460 | buiten | 1983 | 1983 | buiten | aanw. | 26,52 |
Roede 461, Derckx
|
✉︎ | 461 | binnen | 1983 | 1983 | binnen | aanw. | 26,50 |
| Pannevis | ✉︎ | g.n. | binnen | ? | 1905? | binnen | 1983 | 25,80 |
| Pannevis | ✉︎ | g.n. | buiten | ? | 1905? | buiten | 1983 | 25,80 |
Sinds 1942 heeft deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel.
Bij de vernieuwing tijdens de grote restauratie van 1983/84 zijn die voorzien van neusremkleppen.
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| De Prins van Oranje | ✉︎ | 571 | 1868 | 1905 | aanw. | 04,68 |
| Aerschot, van Herentals (B) | ✉︎ | g.n. | ? | 1904 |
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
Deze molen is in 1852 voor J.F. Pompen gebouwd; oorspronkelijk als "Wind-, Graan-, Schors- en Oliemolen". De oliemolen was naast de huidige romp gesitueerd op "een stuk van 1 a. 10 ca." Al in 1887 werd de oliemolen afgebroken; deze verhuisde vervolgens naar 'De Roosdonck' te Nuenen. De schorsmolen werd afgebroken rond 1920 (enkele restanten zijn nog zichtbaar).
De Pompens bezaten de Heerlijkheid Sterksel en hebben de molen wellicht als beleggingsobject gebouwd, goed vrij op een zeer hoge molenberg, waardoor de tweede zolder op berghoogte kwam te liggen.
Tweemaal brandde de molen uit: in 1862 en 1904. Beide keren volgde snel herbouw. Na de laatste brand werd de familie Van Asten, die de molen sinds 1901 pachtte, ook eigenaar (en zou dat tot 1922 blijven). In laatstgenoemd jaar verkreeg P.H.H. "Pierre" Trouwen uit Nederweert de molen.
In 1942 werden de roeden voorzien van het systeem Van Bussel. In 1946 werd oorlogsschade hersteld. Inmiddels was Louis Trouwen, zoon van Pierre, eigenaar. Niet lang daarna kwam het windbedrijf tot stilstand. Louis Trouwen had hier samen met zijn broer Jan "Sjang" een maalbedrijf.
In 1983/1984 werd de molen, die inmiddels in behoorlijk vervallen staat verkeerde, geheel gerestaureerd. Sindsdien wordt er weer regelmatig gemalen.
Op 23 mei 2005 werd de kap van de molen gehaald i.v.m. een korte, maar flinke restauratie. Vele balkkoppen werden aangestort, de kap voorzien van nieuwe dakbedekking en een nieuwe (bilinga) lange spruit. Verder werden de roeden verlengd en opnieuw opgehekt (en wederom voorzien van Van Busselwieken). De romp kreeg weer de zwart-witte coating in de verdeling zoals het voor de restauratie van 1983 het geval was. Reeds op 9 juli werden kap en roeden weer aangebracht door de fa. Adriaens en kort daarop kon er als vanouds gemalen worden.
In 2011 werd er ca. 20.000 kg. meel op windkracht vermalen; in 2013 was dat ruim 38.000 kg.; allemaal consumptief: tarwe, rogge en spelt.
Een paar opvallende details nog:
- De halssteen is zeer groot van formaat en aan de buitenzijde ruw behakt.
- De vangstukken zijn niet verbonden door maanijzers, maar door een grote band aan de buitenzijde.
- De lange zwaarden (schoren) zijn nog met de hand gedisseld en wel door Frans Hagenaars uit Leende. Ook de korte zwaarden (die in 1984 niet vervangen hoefden te worden en vermoedelijk zeer oud zijn) zijn op die manier bewerkt, iets wat tegenwoordig niet meer voorkomt.
De luizolder is bijzonder qua inrichting: het sleepluiwerk kon eventueel aangedreven worden door een elektromotor via div. poelies en assen. Maar daarnaast is er ook een jacobsladder, die zowel op de wind (met een soort luiwerk) als elektrisch kon worden bediend, maar dit is niet meer maalvaardig. De ruimte wordt ook nog gedeeltelijk opgevuld door een kleine silo.
Eigenaren van deze molen:
1852 - 1868 Johannes Fransiscus Pompen (gebouwd door Johan Vullinghs)
1868 - 1874 Johan George Bastian; tevens molenaar (1829 - 1874)
1874 - 1901 Johannes Fransiscus Pompen (dezelfde als tot 1868, overl. 1901)
1901 - 1905 erven J.F. Pompen (fam. Van Best)
1905 - 1908 Antonius Gerard van Asten (1832 - 1908)
1908 - 1922 erven A.G. van Asten
1922 - 1979 Fam. Trouwen (P.H.H. Trouwen tot 1943 en daarna zoon Louis)
1979 - 1980 Smits Bouwbedrijf, Someren
1980 - 1996 Gemeente Heeze
1997 - heden Gemeente Heeze-Leende
Molenaars op deze molen:
? - Nol van Lierop(?)
1868 - ? Johan George Bastian (ook eigenaar) 01.03.1829 - 1874?)
? - 1880 Godefridus Wijffelaars
1880 - 1901 Johannes Baptist "Tiest" Nicolaas Theeuwes (1848 - 1916)
1893 - 1901 Jacobus Franciscus Theeuwes, zoon van Tiest (1874 - 1944)
1901 - 1904 Antonius van Asten
1905 - 1922 Hendrikus "Driekske" van Asten
1922 - vader en zonen Trouwen;
- P.H.H. "Pierre" Trouwen (1872 - 1943)
- Johannes "Sjang" Trouwen (1905 - 1968)
- Louis Trouwen (1914 - 1975)
- P.H.J. "Harrie" Trouwen (1902 - 1985) was hier geen molenaar, maar o.a.
voorzitter van de molenaarsbond "St. Victor"
Van 1946 tot 1970 er is niet op de wind gemalen.
Na de restauratie van 1983/1984:
1984 - 2023 Gerard Sturkenboom
1994 - 2017 Leo van Someren
2011 - Rob van der Veeke
2011 - Paul Salemans
2023 - Jurgen van Stiphout
Gerard Sturkenboom, hier jarenlang molenaar en daarnaast zeer actief als bestuurder, met name rond de molens in Brabant, overleed onverwacht op 19 januari 2023.
De molenbelt is met bijna 7 meter bijzonder hoog; het steile talud hiervan en de slanke bouwwijze van de molen dragen sterk bij tot de indruk, dat dit de hoogste beltmolen van Nederland moet zijn. Maar volgens de laatste inzichten is de belt van 'De Korenbloem' te Ulvenhout óók 7 meter hoog! Twee ronde stenen korenmolens in Brabant, beide met een totaal verschillende uitstraling, deze in het oosten, de andere in het westen: zijn zij even hoog?
De hoogte van de belt liet hier, net als in Ulvenhout (en ook in Weert-Hushoven) de bouw van een tussenzolder toe.
Vóór 1922 was Hendrik van Asten ("Driekske de mulder") hier molenaar. Hij had de reputatie dat hij "stevig" maalde. Janus Kees (de latere molenaar/molensteenmaker te Leende) kwam in zijn jonge jaren met zijn vader, lopend van Budel naar Eindhoven, langs deze molen. De molen maalde met vier halve. Toen vader Kees Driekske bewonderend aansprak/uitdaagde, gebood Driekske de knecht de molen maar rond vol te leggen. De molen liep toen zo hard, dat de pet van Janus Kees' hoofd vloog door de wind die het spoorwiel veroorzaakte!
