Molen Polder Breukelen-Proosdij, Breukelen

Breukelen, Utrecht
v

korte karakteristiek

naam
Polder Breukelen-Proosdij
modeltype
Wipmolen
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00109
oude dbnr.
V1033
Meest recente aanpassing
| Algehele revisie gegevens
media-bestand
Molen 00109 Polder Breukelen-Proosdij (Breukelen)
Foto: ingezonden door R.Boekweit, coll. A. Boekweit

locatie

plaats
Breukelen
plaatsaanduiding
oostelijk van de Vecht
gemeente
Stichtse Vecht , Utrecht
streek
Vechtstreek
kadastrale aanduiding 1811-1832
Breukelen-Sint Pieters B (1) 38 Polder Proosdij
geo positie
X: 129391, Y: 466158
N: 52.18296, O: 5.01276

constructie

modeltype
Wipmolen
krachtbron
wind
functie
romp
vierkante ondertoren
inrichting

Scheprad

plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
vlucht
23 m
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Pot ✉︎ 2089 binnen 1907 1908 buiten 1942 24,50
Pot ✉︎ 1419 binnen 1884 1884? binnen 1942 24,32
over de wieken

De buitenroe, fabricaat Pot uit 1884 ging in 1943 naar de Hoop te Gorinchem (Tenbruggencatenummer 00841)

De binnenroe, fabricaat Pot uit 1884 ging in 1943 naar de Nooit Volmaakt te Gorinchem (Tenbruggencatenummer 00840).

afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1942 onttakeld ca. 1959 geheel afgebroken
geschiedenis

1922: De molen die ten oosten van de Vecht stond, was tot 1922 in bedrijf, daarna werd de bemaling overgenomen door een motorgemaal. 
1942: In 1942 werd de molen onttakeld. 

"Ik zelf was toen als molenmaker werkzaam bij molenmaker Jan Bos uit Almkerk. Eén roede werd gestoken in molen De Hoop en de andere in molen Nooit Volmaakt. Deze moest worden verlengd met een eraan geklonken stuk. De beide roeden werden met een handlier en takels, waardoor een staaldraad gestoken. Een hels karwei in de hete zomer! Beide molens werden tevens voorzien van het stroomlijnsysteem Van Bussel."
Informatie van: Jan den Besten, 1 februari 2006

1959: Het restant werd in 1959 afgebroken. 

Deze informatie, tezamen met onderstaand overzicht, doet sterk vermoeden dat de molen of een restant ervan na 1942 nog is blijven staan tot tussen 1953 en 1959. Na de onttakeling zal hij dan nog enige tijd als woonruimte hebben gediend, hard nodig in oorlogstijd.

Op de fundering is rond 1960 een "kasteeltje" gebouwd, de watergang is er nog waarvan enkele delen nog zichtbaar zijn. De laatste bewoners waren de familie Boekweit..... 

"De informatie die men geeft is niet geheel correct. De vader van Rinie Boekweit was geen molenaar. De molen is in 1922 vervangen door een ruw oliemotor gemaal. In dat jaar is zijn vader J.A. Boekweit geboren. De voorwaterloop van de molen werd hierdoor de achterwaterloop van het gemaal.
Mijn grootvader Jan Boekweit was de laatste molenaar op de molen Breukelen- Proosdij en de eerste machinist van het ruwe oliemotor gemaal. Doordat het vak van machinist werd gezien als een technisch beroep kreeg hij een loonsverhoging van Fl.95,- per jaar als molenaar naar Fl. 135,- per jaar als machinist. Zijn jongste zoon Johannes Antonius Boekweit volgde hem op als machinist op dit gemaal. Het bovenhuis van de molen met de roedes zijn in 1943 bij openbare verkoping verkocht voor FL.3600,-. De potroedes zijn gegaan naar Gorinchem. De gietijzeren bovenas is van de paard en wagen gerold en in de molenvliet terecht gekomen.( Vermoedelijk met opzet om aan het Duitse gezag te onttrekken) Deze is in het veen weg gezakt. De ondertoren heeft tot na de oorlogsjaren nog dienst gedaan als woonverblijf. Na 1950 werd het gebruikt als kippenhok en in 1959 geheel gesloopt. De krimp van de molen is nu nog in gebruik als wijnkelder van het Italiaans landhuis wat er is gebouwd."
Informatie van Joop Boekweit, 22 mei 2016

"Mijn Opa was molenaar in Breukelen, Proosdy. Ook mijn vader Johannes Antonius Boekweit is molenaar geweest. Jan Boekweit herinnert zich dat hij bij zijn opa op de molen mocht logeren. Hij is in 1944 geboren en kan zich ook nog het gemaal voor aan het pad herinneren. " 
Informatie van Riny Boekweit, 12 en 17 november 2008

nog waarneembaar

Achter de genoemde begraafplaats is op de oude fundatie door een particulier een "Kasteeltje" gebouwd. De oude gemetselde wielbak schijnt als wijnkelder te fungeren.

Op het perceel genaamd "Heinhof", waar de molen eens stond, woont nu de heer H. van de Kerkhof, niet te verwarren met het ernaast gelegen perceel waarop het kerkhof zich bevindt.
Informatie en foto's van Hans van de Kerkhof, 23 mei 2006

aanvullingen

wetenswaardigheden

De binnenroe, fabricaat Pot uit 1884 ging in 1943 naar de Nooit Volmaakt te Gorinchem (Tenbruggencatenummer 00840). 

De buitenroe, fabricaat Pot uit 1884 ging in 1943 naar de Hoop te Gorinchem (Tenbruggencatenummer 00841).

bouwbestek

Molen van de polder Breukelen-Proosdij 

vertaling van het bestek 1638: 

"Wy Onderschrevenen Schoude ende Gerechte tot Breuckelen Proosdije Gerechte Mitsgaders ende buijren ende Molemeijsteren -des selves Gerechte als geauthoriseert van de Ed. Eerb. Heeren deecken ende Capittulen der kercke ste paters - 
t' als ambachtsheeren ende hoochingelanden ende vande anders mede ge volgens de Resolutie van den vijffden - November 1639 onder voorz Capittel huijse genomen Bekomen ende belijden bij dese inder voors qualite ijeder geheel - ende als principael tot des eijnde gerenuncieert hebbende de - van G ende devisie schuldich te wesen de voorn. Ed. Eerb. Heeren deecken ende Capittel der kercke ste peters t'- ende somme van hondert Car. guldens, item noch de somme van seuvenhondert Car. guldens ende noch de somme van achthondert gulden ende noch eene de somme van vijffhondert guldens. Makende te samen de somme van twee duijsent eenhondert gulden, den gulden, - gereeckent tot twijntich gesalueerde stuijver en -van geseende ende aengetelde tennuch de welcke wij bekennenwel ten dancke uye voorscr ontfange te hebben, ende dat met conditie als dat de selvige hooftsomme sullen mogen behouden op den - Jaerlijcx losrentges ende dat tegens des penninck twintich waer van de rentch voor de eerste reyse ingegsen sijn, in deneersten van de hondert guldens de vijftiende februarij 1638 verleden, ende van de sevenhondert guldens den vierden -Martij 1639 van den acht hondert guldens den tweeden Maij 1638 ende van de vijff hondert guldens dentwijntichste September 1638 daer naest aen volgende ende soo voorts Jaerlijcx achter de anders volgende tot de lossinge ende volle betalinge toe wij belours ende gesonden sullen wesen getrouwelijck tot sonder vermaninge te doen - de verschenen ende onbetaelde renten van den ende van allen vrij ge vande ... .. offte ende generalen van alle andere schattingh ende Imposities ende toecomende als mede van segel - egene van den te we nijt geson etc, ende tot meerder overseecke van de voors Jaerlijcx - ende hooftsomme hebben wij t samen ende elcx met bijsonder weeroepelijck geconstitueert ende machtich gemaeckt ende maken machtich gemaeckt ende maken machtich ende constituerie bij desen - van wijck procureur voor de geleij van pu klerck inde griffie des voors gor elcx in bij sonder ende geheel om de voorder selvesthouden te wille ofte van waard te houdentegens volgens dese hebben wij dese onderteeckent en met de ses heeren duijsen ses hondert ende veertich ... sestich .. oude stijll"

trivia

Weergave van de molenplaats op topografische kaarten: 
- 1926: W.M 
- 1943: W.M. 
- 1948: molenteken zonder vermelding, Motorgemaal aan de Vecht 
- 1951: W.M. 
- 1953: W.M. 
- 1959: leeg molenerf, Motorgemaal aan de Vecht 
- 1969: bouwwerk op molenerf, gemaal (?) aan de Vecht