Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
Martin E. van Doornik (09-03-2024)
Als de molen draait en op afspraak.
Twee koppel 16der kunststenen; twee regulateurs; sleepluiwerk
Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften '1855 De Hoop 1973'
Bovenwiel 52 kammen
Bovenbonkelaar 31 kammen, steek 11,5 cm.
Spoorwiel 80 kammen
Steenschijflopen 22 staven, steek 9,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,10
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Derckx | ✉︎ | 86 | buiten | 1972 | 1973 | buiten | aanw. | 24,06 |
| Derckx | ✉︎ | 87 | binnen | 1972 | 1973 | binnen | aanw. | 24,06 |
Van 1948 tot de grote restauratie van 1972 had deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel. Dat is daarna weer gewijzigd in Oud-Hollands.
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
As 462, De Prins van Oranje
|
✉︎ | 462 | 1867 | ? | aanw. | 04,50 |
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
In 1855 liet A.J. Ross achter het toenmalige dorp op een natuurlijke hoogte een molen bouwen en noemde hem "De Hoop". Gezien die naamgeving moet hij toch verwachtingen hebben gehad om met een windmolen de kost te kunnen verdienen. Amper een jaar later emigreerde hij evenwel naar Amerika.
De familie Van Veldhuijsen, eigenaar vanaf 1912, gebruikte de molen en (de later gebouwde) maalderij veelvuldig. Tenslotte raakte de molen buiten bedrijf en in verval.
In 1972 volgde een grote restauratie, waarbij kap en wiekenkruis werden vernieuwd. Daarna werd er regelmatig gedraaid door vrijwillige molenaars. Dat laatste was toentertijd in Nederland nog een nieuw begrip.
Dat geregelde draaien (en soms malen) duurde tot 2004: toen moest men de molen vanwege allerhande technische problemen stilzetten. Vervolgens wachtte de molen, met een inmiddels grotendeels verwijderde staart, enige jaren op een noodzakelijke restauratie.
In 2007 nam de gemeente Ede molen en naastgelegen maalderij over van de familie Van Veldhuijsen. Daarna werd herstel van de molen voorbereid, maar helaas gold dat niet de maalderij: die werd, hoewel op zich zeer interessant, authentiek en bedrijfshistorisch volstrekt bij de molen passend, in die tijd afgebroken, om plaats te maken voor enige woningen.
In het najaar van 2010 volgde een restauratie die hierop neerkwam: complete staart vernieuwd, nieuwe ijzeren onder- en bovenplaten op onder- en overring, rechtzetting (door enige stijlen aan de onderkant onder te stoppen) en versterking van een aantal veldkruisen. Ook kwam er nieuw riet op romp en kap.
De potdekseling onderaan de romp is verdubbeld, zo konden de oude opschriften aan de binnenkant bewaard blijven. Eén steenkoppel kreeg een nieuwe loper; het andere een nieuwe ligger. Beide Derckx-roeden, inmiddels bijna 40 jaar oud, werden gerepareerd en vervolgens weer gestoken. Los van dit alles kreeg de molen elektriciteit en water. Op 18 juni 2011 kon er voor het eerst in tijden weer worden gedraaid.
Een technische bijzonderheid:
het achtkant is tamelijk licht gebouwd en heeft, zeer uitzonderlijk voor de bouwtijd, geen verbinding tussen de vaste en de losse bintbalken. Als gevolg heeft men pas tamelijk recent klossen op de balken gemonteerd, om schranken zoveel mogelijk te voorkomen. Op enige interieurfoto's van de molen zijn deze klossen duidelijk te zien.
Eigenaren van deze molen:
A.J. Ross (1855-1856)
E.F. Mulder (1856-1870)
F. Roelofsen (1870-1912)
H. van Veldhuisen (1912-1947)
E.J. van Veldhuisen (1947-1967)
Fa. H. van Veldhuisen en Zn. (1967-2007)
Gemeente Ede (2007 - )
Martin E. van Doornik (09-03-2024)
Een nieuwbouwwijk tegenover de molen. Gelukkig is er goed met de molen rekening gehouden. Laag en radiaal gebouwd.
