Molen Polder 's-Gravesloot, 's-Gravensloter Molen, Woerden

Woerden, Utrecht
v

korte karakteristiek

naam
Polder 's-Gravesloot, 's-Gravensloter Molen
modeltype
Wipmolen
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00041 a
oude dbnr.
V8022
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 00041 a Polder 's-Gravesloot, 's-Gravensloter Molen (Woerden)
Afb. met toestemming uit Heemtijdinghen december 1979

locatie

plaats
Woerden
gemeente
Woerden, Utrecht
plaats(en) voorheen
's Gravesloot
streek
Groene Hart
kadastrale aanduiding 1811-1832
's-Gravensloot A (1) 17 Polder Gravensloot
geo positie
X: 121098, Y: 456461
N: 52.09536, O: 4.89247

constructie

modeltype
Wipmolen
krachtbron
wind
functie
romp
vierkante ondertoren
inrichting

Scheprad 16 voet en 8 duim, 18 duim breed, opv.h. 46 duim

plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
vlucht
86 voet (bijna 27 m)
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
1672 verbrand, ca. 1673 herbouwd
verdwenen
1884 bovenhuis verwijderd 1910 romp gesloopt
geschiedenis

1490: 's-Gravesloot had reeds in 1490 een watermolen. Deze molen, die vlak bij het Fort Kruipin stond,

12-10-1672: In de nacht van 12 oktober 1672 verwoest bij zware gevechten tussen de Fransen en de troepen van de Prins van Oranje. 

1687: In 1687 wordt vermeld dat Jacob Claasz Plomp molenaar was op de inmiddels herbouwde molen. Hij was tevens de herbergier van het gerechtshuis, de herberg Kruipin. 

Na zijn overlijden was zijn opvolger van 1702 tot 1710 zijn neef Cornelis Jansz Geesdorp, en daarna nog een jaar zijn weduwe. Van 1711 tot 1728 bedienden Evert Keyser en zijn weduwe de molen. In 1780 werd Hannes Vermeulen molenaar, gevolgd 1802 door Albert Verhoef, 1839 Jan Verhoef, en 1882-1884 Johannes Verhoef.

Vanaf 1786 bemaalde de molen tevens de Polder het Oudeland en Tournooisveld (Tenbruggencatenummer 08048).
Op de kaart van Jan Janszoon Dou en Steven van Brouckhuizen uit 1647 staat de molen als Gravesloots molentge vermeld. Aangezien de molen in 1818 een vlucht van bijna 27 meter had, zal hij na de samenvoeging van beide polders mogelijk zijn vernieuwd en vergroot.

In 1884 werd 's-Gravesloot verenigd met Kamerik Mijzijde en namen diens molen (Tenbruggencatenummer 01214 o) en stoomgemaal de bemaling over.
Het stoomgemaal Kamerik Teylingens werd in 1871 gebouwd, en dreef een houten scheprad aan, zie de externe verwijzing voor meer informatie.

Bronnen:
- De molen van 's-Gravensloot door N. Plomp, in Heemtijdinghen, orgaan van de Stichts-Hollandse Historische Vereniging, 1979-4.
- Molens in het Stichts-Hollands grensgebied door E. Stoop, in Heemtijdinghen september 1991. Molen nr. 1101. Beide met dank aan H. van der Kaay.
- Een rosmolen voor polderbemaling in 1773, art. door Jan Hofstra in Molinologie nr. 41, 2014.
MHO

aanvullingen

wetenswaardigheden

In de inventaris van het archief van het Groot-Waterschap van Woerden staat bij De Polder Oudeland en Tournooisveld: 
"Vroeger bemalen door een paardenmolen, welke door een voorboezem uitsloeg op den Rijn bewesten Woerden. Sedert 1786 in bemaling genomen door den windvijzelmolen van 's Gravesloot, ingevolge contract van 13 November 1786. Deze molen werd in 1884 na de vereniging van Kamerik-Mijzijde en 's Gravesloot tot één waterschap buiten gebruik gesteld en in 1910 geheel afgebroken". 
Ed van Keimpema, 31 mei 2014.

trivia

Afb. 1:
Deze afbeelding is afkomstig uit "Heemtijdinghen" december 1979.

Afb. 2:
Deze afbeelding is afkomstig uit "Heemtijdinghen".
De afbeelding betreft een schilderij van Willem Gestel, de vader van de bekende Leo Gestel die de molen heeft vereeuwigd voor die zijn laatste wiekslag maakte (gelukkig).
Tarcis van Berge Henegouwen, 4 jan. 2009