Molen De Woudaap, Krommeniedijk

Krommeniedijk, Noord-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Woudaap
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Krommenieër-Woudpolder; thans op vrijwillige basis

adres
Woudaappad 1
1562 GW Krommenie
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00028
oude dbnr.
B677
Meest recente aanpassing
| Adres
media-bestand
Molen 00028 De Woudaap (Krommeniedijk)
Frits Kruishaar (28-7-2012).

locatie

plaats
Krommeniedijk
gemeente
Uitgeest, Noord-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Krommenie, sectie C, nr. 141
geo positie
X: 113425, Y: 503688
N: 52.51928, O: 4.77468
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Bijzonder groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Woudaappad 1
1562 GW Krommenie
molenaar
F. Rol
telefoon
06-38211022
website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Woudaap via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Eiken achtkant, gedekt met riet, op lage voet. De onderste ca. 2 meter gedekt met geverfde gepotdekselde planken.
kap
Gedekt met riet
inrichting

Stalen vijzel, Ø 2,00 m.
Woning in de molen

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, zonder opschrift.

Op de windpeluw stond voorheen vermeld: "de Woudaap". Thans is die vermelding verwijderd en dit onderdeel volgens Zaanse traditie blauw geverfd met 'donderkoppen'.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
binnenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; 41 ijzeren rollen (1962, daarvoor houten rollen). Binnenkruirad.
vlucht
25,25 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel; pal.
overbrenging

Bovenwiel 54 kammen
Bovenbonkelaar 22 kammen, steek 15,5 cm.
Onderbonkelaar 36 kammen
Vijzelwiel 44 kammen, steek 12,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 2,01

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 377 buiten 1981 1981 buiten aanw. 25,25
Derckx ✉︎ 378 binnen 1981 1981 binnen aanw. 25,25
Pot ✉︎ 1615 binnen 1891 1926c binnen 1981 25,30
Pot ✉︎ 1616 buiten 1891 1926c binnen 1981 25,30
wiekverbeteringen

In 1981 werd, bij de vernieuwing van het wiekenkruis, het systeem Fauël (fokwieken) met steekborden aangebracht.
In oktober 2017 is dat weer teruggebracht tot Oud-Hollands.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Schretlen & Co, D.A. ✉︎ 131 1864 1864? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Krommenieër-Woudpolder; thans op vrijwillige basis

omwentelingen
geschiedenis

Molen De Woudaap is een in of kort na 1651 gebouwde achtkante bovenkruier. Hij bemaalde de 710 ha. grote Krommenieër-Woudpolder op de Schermerboezem.

Op 14 maart 1651 werd octrooi verleend tot bedijking van een veenachtig gebied, dat nadien de polder 't Woud zou worden genoemd. In het zuiden grensde deze polder aan de polder Krommenie die ongeveer gelijktijdig ontstond en eveneens werd bemalen door een achtkante molen. Deze molen, De Pulp genaamd en vermoedelijk later veranderd van binnenkruier tot buitenkruier, was in 1864 nog uitgerust met een scheprad. Hij stond ca 1,25 km ten zuiden van de Woudaap, ook aan de Nauernasche Vaart. In 1877 werd hij afgebroken en verrees op zijn plaats een stoomvijzelgemaal dat later werd geëlektrificeerd en van een pomp voorzien.

De Woudaap werd intussen steeds goed onderhouden: opvallend vroeg, 1916, werd de houten vijzel al vervangen door een ijzeren exemplaar.

Nadat reeds eerder overeenkomsten tot wederzijdse bijstand waren afgesloten, volgde met ingang van 1 januari 1948 samenvoeging van beide polders tot de Krommenieër-Woudpolder.
Tot omstreeks 2000 was deze molen zeer frequent voor de bemaling in bedrijf; sindsdien gaat dit op vrijwillige basis. 

In december 2008 begon een forse herstelbeurt: de stalen vijzel geheel gereviseerd; ook heeft men de woning uitgebroken om die daarna in oude stijl te reconstrueren.
Inmiddels is het uiterlijk van deze molen licht gewijzigd: de windpeluw is niet langer creme geschilderd, maar 'verzaanst', dus blauw met schapewolken. Ook heeft men de baard egaal donkergroen geverfd en het bouwjaar weggelaten. 
In 2017 kreeg de molen een geheel nieuwe ophekking. De fokken werden verwijderd en de molen kreeg Oud-Hollands terug. In april 2020 begon de rietdekker met de vervanging van het rietdek op het achtkant. 

aanvullingen

literatuur

M. de Boer, Polder 't Woud 300 jaar, in: De Zaende, 6e jaargang (1951)

trivia

De molen 'De Woudaap' in de bekende jeugdboekenserie 'De Kameleon' heeft vermoedelijk zijn naam te danken aan deze molen. De auteur, Hotze de Roos (1909 - 1991), woonde van 1934 tot zijn dood in Krommenie en móet deze Woudaap beslist hebben gekend.
Dat die Woudaap in zijn boeken een fantasiemolen was, een bewoonde stellingpoldermolen, doet er eigenlijk niet toe. Hoewel, 'fantasiemolen'? De serie speelt zich af aan een groot meer in Friesland en aan de Langweerder Wielen staat zoals bekend een stellingpoldermolen!

foto's

foto's