- naam
- Hoogmadese Molen / de Heerlijkheid
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van de Hoogmadesche en Piestpolder, thans op vrijwillige basis.
- adres
-
Noordeinde 34A
2355 AN Hoogmade - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01814
- oude dbnr.
- B994
- Meest recente aanpassing
- | Geschiedenis
Molen Hoogmadese Molen / de Heerlijkheid, Hoogmade
Hoogmade, Zuid-Holland
b
locatie
- plaats
-
Hoogmade
- gemeente
- Kaag en Braassem, Zuid-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Woubrugge, sectie D, nr. 1254
- geo positie
-
X: 99875, Y: 465304N: 52.17313, O: 4.58135
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Zeer groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Noordeinde 34A
2355 AN Hoogmade - molenaar
- Ruud Bax
- telefoon
- 06-12811317
-
ruud.bax@casema.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
In de regel als de molen draait
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
Te bezoeken als molen draait
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Hoogmadese Molen / de Heerlijkheid via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ondertoren, gedekt met riet, op veldmuren van 0,30 m.
- kap
- Bovenhuis rood geverfd, wit afgebiesd; kap gedekt met gepotdekselde planken
- inrichting
Stalen vijzel, fabr. Spaans, Ø 1,20 m.
Restanten van een woning in de molen.- versieringen
Windvaan met de tekst: "Heilige Donatus bewaar ons"
(N.B. St. Donatus is de beschermheilige tegen het onweer; met 'bewaar' wordt 'bescherm' bedoeld).- plaats bediening
- grondzeiler
- plaats kruiwerk
- middenkruier
- kruiwerk
- Zetelkruiwerk. Kruirad.
- vlucht
- 23,10 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 deels vaste, deels scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel.
- overbrenging
Bovenwiel 52 kammen
Bovenschijfloop 30 staven
Onderwiel 49 kammen
Vijzelwiel 34 kammen
Overbrengingsverhouding 1 : 2,34- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Straathof 69 binnen 1992 1993 binnen aanw. 23,10 Straathof 70 buiten 1992 1993 buiten aanw. 23,00 Pot 2427 binnen 1918 1918? binnen 1993 22,70 Pot 2428 buiten 1918 1918? buiten 1993 23,00 - wiekverbeteringen
Van ca. 1952 tot 1976 had deze molen het 'Dekker-spleetwieksysteem' op beide roeden. Dit omstreden systeem (want in strijd met de octrooirechten van Ir. Fauël) werd daarna weer gewijzigd in Oud-Hollands.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Schretlen & Co, D.A. ? ? 1897 aanw. 04,30
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 39539
- inventarisnummer
- ZH033
eigendom
- eigenaar
- Rijnlandse Molenstichting
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van de Hoogmadesche en Piestpolder, thans op vrijwillige basis.
- molenmaker
- Fa. Verbij, Hoogmade (1897)
- omwentelingen
- eigendomshistorie
De Rijnlandse Molenstichting is sinds 1976 eigenaar, daarvoor was dat de Hoogmadesche polder
- geschiedenis
-
De molen bemaalt de Hoogmadesche polder en de Piestpolder (ca. 182 ha; opvoerhoogte 1,65 m.) en werd in 1897 nieuw gebouwd op de fundering van een wipmolen, die wegens ouderdom en slechte staat niet kon worden gehandhaafd.
Over de voorganger is niet veel bekend, evenmin of daarvan veel onderdelen overgenomen zijn. Het vermoeden bestaat, dat de huidige bovenas niet in de voorganger heeft gezeten, omdat deze ook nu nog wat aan de lange kant is.
Tot 1962 had de molen een scheprad, maar toen volgde vervijzeling. In een eerder stadium was het scheprad al 'vertraagd' door het aanbrengen van gebogen schoepen en een grotere bovenschijf. Dat laatste had wel tot gevolg, dat het bovenwiel verder naar voren moest, waardoor de gewichtsverhoudingen in het bovenhuis nogal werden verstoord. In 1968 werd een elektromotor als hulpkracht bijgeplaatst.
Door de grote inzet van de huidige molenaar wordt de polder in de praktijk voornamelijk op windkracht bemalen.
Jaren geleden werd naast de molen een nieuw elektrisch gemaal gebouwd; de molen maalt evenwel ook zeer vaak. Eventueel kan de (na de bouw van het gemaal gehandhaafde) elektromotor op de molenvijzel ook nog worden gebruikt.
In januari 2024 begon het Hoogheemraadschap van Rijnland met de vernieuwing van het elektrische gemaal van deze polder.
Molenaars van deze molen:
C. van der Wilk 1871 - 1919 (was dus ook molenaar op de voorganger)
Bart van der Pouw Kraan 1919 - 1949
Piet van der Pouw Kraan 1949 - 1992
Ruud Bax 1992 - heden
aanvullingen
- toelichting naam
Deze molen wordt in de regel aangeduid naar de polder die hij kan bemalen; de naam "De Heerlijkheid" werd ook wel gebruikt.
- literatuur
Andries Veloo, 'Ruud Bax, heerlijk molenaar', in: Molenwereld 143 (2010) 443 - 447
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen