Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
Zaterdag en op afspraak
Toegang op afspraak.
Eén koppel 17der blauwe stenen; één koppel 16der kunststenen; mengmachine; buil; sleepluiwerk
Aardige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met daarop het opschrift "de Korenbloem".
Eenvoudige achterbaard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met daarop het opschrift "anno 1872".
Bovenwiel 59 kammen
Bovenschijfloop 29 staven, steek 11,6 cm.
Spoorwiel 76 kammen
Steenschijflopen 27 en 29 staven, steek 9,2 cm.
Overbrengingsverhoudingen 1 : 5,73 en 1 : 5,33
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Roede 217, Vaags
|
✉︎ | 217 | binnen | 2009 | 2010 | binnen | aanw. | 21,10 |
Roede 216, Vaags
|
✉︎ | 216 | buiten | 2009 | 2010 | buiten | aanw. | 21,22 |
Roede 105, Derckx
|
✉︎ | 105 | binnen | 1973 | 1974 | binnen | 2009 | 21,10 |
| Pot | ✉︎ | 2056 | buiten | 1906 | 1932> | buiten | 2009 | 21,10 |
| Besooijen, van (?) | ✉︎ | g.n. | binnen | 1904 | 1904 | binnen | 1973 | 21,10 |
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
As 13, Penn & Comp, F.J.
|
✉︎ | 13 | 1849 | aanw. | 04,43 |
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
De gemeente Tholen is eigenaar sinds 1970, daarvoor was dat J.A. Rijstenbil
Deze molen werd op initiatief van W. Dijkman voor zijn zoon Hendrik gebouwd; hij was molenaar op de standerdmolen Het Zeepaard (gesloopt 1929) in dezelfde plaats.
Bij deze Thoolse molen gebeurde vrijwel hetzelfde als bij De Korenaar te Poortvliet: toen de bouw min of meer gereed was, ging de romp verzakken. Goede raad was duur: bij wijze van oplossing werd de kap gelicht en de bovenzijde van de romp "vlak gemetseld". Hierbij moest de bovenkant van de taats van de koningspil 11 cm. verlengd worden. Ongeveer hetzelfde gold de luias. In de loop van de tijd verzakte de molen nog iets verder, waardoor kruien hier altijd een probleem bleef.
In 1888 kreeg weduwe Dijkman de molen toebedeeld; in 1891 kocht D. Rijstenbil hem. In 1915 werd A. Rijstenbil eigenaar en vervolgens A.D. Rijstenbil uit Zonnemaire. Diens zoon Jan verwierf de molen in 1957 en deze verkocht hem in 1970 aan de gemeente.
Enige jaren later volgde een restauratie, waarbij delen van het metselwerk werden hersteld, de kap zeer grondig werd nagekeken en een nieuwe roede werd gestoken. Opmerkelijk is dat deze molen tot die tijd nog steeds een houten roede had.
Jan Rijstenbil was een uitstekend molenaar, met name op gebied van bloemmalen. Hij maalde met een koppel 16der kunst- en een koppel 17der blauwe stenen, een mengmachine en een mechanisch aangedreven buil; ook werden veevoeders gemalen. Bij te weinig wind deed een 25 PK elektromotor dienst. In 1960 had hij op de begane grond een hamermolen laten plaatsen.
Met het overlijden van Jan Rijstenbil (16 maart 1984, enige dagen nadat hij, werkzaam in de molen, onwel was geworden) hield het malen hier op, wél werd er nog gedraaid. Helaas kon verval niet worden gestuit: geleidelijk aan werd de molen minder vaak in werking gesteld en in 1996 volgde stilzetting.
Een volledige restauratie stond gepland voor 2007, maar ging niet door; wél werd de molen toen beter beschermd tegen vandalisme. Ook werden dat jaar beide roeden kaalgezet en staartbalk en schoren verwijderd.
Op 30 september 2009 werd begonnen met een dikverdiende restauratie, toen de roeden werden gestreken en de kap verwijderd. 2 december 2009 werd de molen 15 cm. omhooggeduwd en op een nieuwe fundering gezet. Hiermee kreeg deze molen, voor het eerst in zijn bestaan, een echt stabiele ondergrond.
Op 18 maart 2010 werd de geheel gerestaureerde kap teruggeplaatst en 13 april volgden de roeden. Zeer kort daarna werd voor het eerst in jaren weer gedraaid; de officiële ingebruikname was op 10 december 2010.
Door het rechtzetten van 2009 zijn de aanpassingen die in 1873 nodig waren, niet verloren gegaan: de taats van de koningspil is gehandhaafd en ook is de verlenging van de luias intact gebleven. Wél zijn beide steenkoppels iets verplaatst om de steenspillen loodrecht te kunnen zetten. Dat was eerder vanwege de scheefstand niet mogelijk geweest. Het verhaal gaat dat ooit, toen men met twee koppel tegelijk aan het malen was, door de scheefstand de koningspil uit het onderlager liep.
Weemaes, Frans, 'Molen Scherpenisse kaalgezet', in: Molenwereld 114 (2007) 264 - 266
Weemaes, Frans, 'De Korenbloem in Scherpenisse bloeit!', in: Molenwereld 145 (2011) 68 - 74
