Molen De Poel, Nisse

Nisse, Zeeland
b

korte karakteristiek

naam
De Poel
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
1982
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf.

adres
Gerbernesseweg 21
4443 AH Nisse
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03566
oude dbnr.
B899
Meest recente aanpassing
| Molenaar
media-bestand
Molen 03566 De Poel (Nisse)
Martijn Gijssel (14-9-2019)

locatie

plaats
Nisse
gemeente
Borsele, Zeeland
streek
Zuid-Beveland
kadastrale aanduiding
Gemeente Borsele, sectie X, nr. 284
geo positie
X: 48647, Y: 386742
N: 51.45971, O: 3.85682
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Zeer groot maar een nabijgelegen grote landbouwschuur doet daar afbreuk aan.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Gerbernesseweg 21
4443 AH Nisse
molenaar
Rob van de Voorde / Jan Bakker / Huib Vermue / Jochem Poot
telefoon
06-22477687
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Als de molen draait en op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Poel via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met dakleer, op stenen penanten
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 16der blauwe en één koppel 16der kunststenen; buil; sleepluiwerk

versieringen

Op de groene baard met witte bies staat in het midden een staand ovaal met links en rechts een witte slinger en '1752' en 'De Poel'.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk; 16 neuten. Kruilier
vlucht
18,75 m.
vang
Vlaamse vang; 4 vaste stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 54 kammen
Bovenbonkelaar 22 kammen
Spoorwiel 72 kammen
Steenschijflopen 32 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 5,52

hoogte
van de berg: 1,00 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 13, Adriaens
Adriaens
✉︎ 13 binnen 2018 2019 binnen aanw. 18,75
media-bestand
Roede 14, Adriaens
Adriaens
✉︎ 14 buiten 2018 2019 buiten aanw. 18,75
Meijer ✉︎ 3 binnen 1981 1982 binnen 2019 18,75
Meijer ✉︎ 4 buiten 1981 1982 buiten 2019 18,75
Pot ✉︎ ? binnen ? 1942 binnen 1981 18,30
Fransen ✉︎ g.n. buiten 1922 1922? buiten 1981 18,76
wiekverbeteringen

Van 1942 tot de feitelijke herbouw van 1980/81 was de binnenroede voorzien van een stroomlijn, die het midden hield tussen Dekker en Van Bussel, een constructie van molenmaker Van Riet. Sinds 1982 is deze molen weer Oud-Hollands opgehekt.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 1232, De Prins van Oranje
De Prins van Oranje
✉︎ 1232 1880 aanw. 03,72
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf.

molenmaker
?? (1752) Fa. Westra, Franeker (1981/82)
omwentelingen
geschiedenis

De molen was tot 1797 eigendom van de ambachtsheer. In dat jaar is hij verkocht aan A. de Haas. Daarna wisselde de molen nog zo'n 20 keer van eigenaar. In 1905 werd P. Verburg eigenaar en in 1958 vervolgens diens zoon J. Verburg die een vennootschap onder firma aanging met M. Moerland.

Tot 1949 is op windkracht gemalen met de 16der blauwe en kunststenen en een buil om bloem te maken. Waarschijnlijk heeft in de kelder een pelsteen gelegen: in 1921 is er 0,5 m. lager een betonnen vloer gelegd.
M. Moerland stelde medio 1969 de 30 pk. elektromotor met tussendrijfwerk in het naburige gebouwtje buiten bedrijf. Het molentje zelf verkeerde op dat moment al in slechte staat.

In 1942 had molenmaker Van Riet (Goes) een tweedehands binnenroede, afkomstig van de - door hem - gesloopte achtkante korenmolen te Yerseke gestoken en deze van een stroomlijnvormige neus, die het midden hield tussen Dekker en Van Bussel, voorzien. Tot die tijd was de binnenroede nog een houten borstroede. Vóór 1964 was de kap gedekt met geteerd zeildoek.

In 1981/82 volgde een zeer grote restauratie. Die was heel dringend nodig, want inmiddels verkeerde dit molentje in ronduit erbarmelijke staat. Achtkantstijlen en veldkruisen moesten geheel nieuw, binten en korbelen konden gehandhaafd blijven. Opmerkelijk: het werk werd uitgevoerd door een Friese molenmakerij. Iedereen is het er echter over eens, dat deze restauratie bijzonder geslaagd is.

Het molentje wordt geregeld aan het draaien gebracht (gemalen wordt er niet meer) door leden van de ploeg, die ook op "De 5 Gebroeders" te Heinkenszand actief is.

In het voorjaar van 2019 stak Adriaens twee nieuwe roeden; de oude waren aan het einde van hun levensduur. 

De gietijzeren bovenas is aan de penzijde verzwaard met vier ijzeren stukken. Gezien de uitvoering moet dit ooit door Van Riet zijn gedaan.

aanvullingen

toelichting naam

Sinds ca. 1995 wordt deze molen 'De Poel' genoemd. Daarvoor, ook nog na de ingrijpende restauratie van 1981/82, had deze molen geen naam.

trivia

Heden uit het verleden: voor het pakhuis en de molen moet jaarlijks een erfpacht van € 27,23 (oorspronkelijk ƒ 60,--) worden betaald aan de ambachtsvrouwe van Nisse. Verder is in de koopakte van 1843 bepaald dat de molenaar verplicht is, om 'om niet' (ofwel gratis) te malen voor het gezin van ambachtsheer J.H. Verschoor van Nisse en diens nazaten.

foto's

foto's