Molen Ons Genoegen, Middelburg

Middelburg, Zeeland
b

korte karakteristiek

naam
Ons Genoegen
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
1971
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

adres
J.H. Huyssenstraat 4
4336 AH Middelburg
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
fietsroute
fietsroute in de buurt van Ons Genoegen via fietsnetwerk.nl
Ten Bruggencate-nr.
01663
oude dbnr.
B894
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis
media-bestand
Molen 01663 Ons Genoegen (Middelburg)
Jeroen van Dijke (30-1-2014).

locatie

plaats
Middelburg
plaatsaanduiding
gemeente
Middelburg, Zeeland
streek
Walcheren
kadastrale aanduiding
Gemeente Middelburg, sectie O, nr. 1578
geo positie
X: 31709, Y: 389978
N: 51.48533, O: 3.61206
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Groot, maar huizen en bomen doen afbreuk aan de omgeving

contact en bezoek

bezoek/postadres
J.H. Huyssenstraat 4
4336 AH Middelburg
molenaar
Henk Corbijn
telefoon
0113-212466 / 0118-411505
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Bij de herbouw na de brand is, op een bovenwiel na, geen gaandewerk meer aangebracht.

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften "1847" "1971".
(De naam 'Ons Genoegen' is niet teruggekeerd bij de vernieuwing van de baard in 2019).

Zeer decoratief zijn alle gewitte bogen boven de vensters in de molen en de 'band' aan de bovenzijde van de stenen romp.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; 28 ijzeren rollen. Kruirad.
vlucht
25,18 / 25,38 m.
vang
Vlaamse vang; 5 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 68 kamgaten
Verder gangwerk niet meer aanwezig

hoogte
van de stelling: 5,80 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 143, Straathof
Straathof
✉︎ 143 binnen 1999 1999 binnen aanw. 25,18
media-bestand
Roede 144, Straathof
Straathof
✉︎ 144 buiten 1999 1999 buiten aanw. 25,38
Pot ✉︎ ? binnen ? ? / 1971 binnen 1999 25,20
Pot ✉︎ ? buiten ? ? / 1971 buiten 1999 25,20
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 1434, De Prins van Oranje
De Prins van Oranje
✉︎ 1434 1894 1971 aanw.
Enthoven & Co, L.I. ✉︎ 47 1847 1847 1964
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

molenmaker
? (1847) P. van Beek, Rijnsaterwoude (1971)
omwentelingen
eigendomshistorie

De gemeente Middelburg is eigenaar sinds 1956; daarvoor was dat J. Lievense.

geschiedenis

De molen werd, zoals op de vroegere bovenas te lezen was, gesticht door A. Machielse en diens zoon. In 1888, bijna 40 jaar later, kreeg de weduwe E.J. Kruyse-Machielse de molen toebedeeld en verkocht deze in 1905 aan de weduwe J.M. Lievense-Engelvaart. Die laatste dame was niet bepaald onbekend met molens: zij was afkomstig uit Nieuw-Vossemeer en eigenaresse geweest van de molen "Assumburg" aldaar. 

Van 1934 tot 1956 maalde J. Lievense hier; daarna was dit Krijn 'Krien' Zandburg. Hij werkte met twee koppel 17der kunst- en een koppel 17der blauwe stenen. Verder waren op de eerste zolder een buil, een mengmachine en een graanreiniger aanwezig. In geval van te weinig wind was er een hulpmotor van 30 pk. Deze motor hoefde overigens maar weinig te worden gebruikt, want de molen draaide zeer licht. Om die reden is er ook nooit een wiekverbetering aangebracht.

Na de aankoop door de gemeente volgde in 1959 een flinke herstelbeurt door de Limburgse molenmaker Beijk: een nieuwe stelling en uitvoerige werkzaamheden aan kap en vang. Al eerder, 1951, had Beijk kleiner onderhoud verricht. 

Helaas brandde de molen in de nacht van 26 op 27 augustus 1964 uit. Oorzaak is waarschijnlijk het warmlopen van de taats in de donsbalk onder de koningspil geweest. Voor de molen betekende dit het voorlopige einde: gaandewerk, maalstenen, zolders en balklagen waren verwoest, eigenlijk waren alleen de stenen romp en de stelling overgebleven. 

Geruime tijd heeft de molen uitgebrand (en geconsolideerd) gestaan. De gemeente Middelburg, eigenaar sinds 1956, liet de molen in 1971 restaureren. Het werd alleen een uitwendige restauratie, zodat de molen van buiten weer geheel compleet was en ook draaivaardig werd; herstel van het binnenwerk bleef achterwege.

Bovenwiel en vang zijn afkomstig van de in 1961 afgebroken Achterste Molen van de polder Lopik, Lopikerkapel en Zevenhoven onder Cabauw (Ut.). Niet uit die laatste molen afkomstig is de bovenas, zo kwam pas rond 2020 aan het licht: in de 'Ons Genoegen' bevindt zich de PvO 1434, gegoten in 1894. Die as zat tot 1963 in de molen van de Zandjerpolder te Schildwolde (Gr.).
Met die wetenschap kunnen wij ons wél afvragen: waar is in 1961 de bovenas van de Kademolen te Cabauw gebleven?

In 1999 kreeg de molen een nieuw gevlucht en in 2001 een nieuwe stelling. De molen wordt geregeld aan het draaien gebracht. 

foto's

foto's