Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
Als de molen draait en op afspraak
Twee koppel 16der kunststenen; sleepluiwerk
Eenvoudige baard, groen geverfd met de tekst
'ANNO 1739' en 'AEOLUS'.
Bovenwiel 60 kammen
Bovenschijfloop 28 staven
Spoorwiel 80 kammen
Steenschijflopen 27 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,34
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Straathof | ✉︎ | 163 | binnen | 2001 | 2002 | binnen | aanw. | 22,60 |
Roede 164, Straathof
|
✉︎ | 164 | buiten | 2001 | 2002 | buiten | aanw. | 22,80 |
| Pot | ✉︎ | 1488 | buiten | 1886 | 1953 | buiten | 2000 | 22,80 |
| Pot | ✉︎ | 2112 | binnen | 1908 | 1908? | binnen | 1996c | 22,80 |
Vanaf 1953 heeft de molen op de buitenroede het systeem Van Bussel gehad. Dit is bij de grote restauratie van 2003 wederom aangebracht.
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
As 1250, De Prins van Oranje
|
✉︎ | 1250 | 1880 | 2002 | aanw. | 04,33 |
As 390, Penn & Bauduin
|
✉︎ | 390 | 1882 | 1882? | 2001 | 04,69 |
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
Deze molen is in 1739 gebouwd als opvolger van een standerdmolen.
Na rond 1950 in minder goede staat te hebben verkeerd, werd deze molen in 1951/53 geheel opgeknapt: kap en staart werden grotendeels vernieuwd (de kap werd hierbij gedekt met Icopal) en er kwam een andere, tweedehands, buitenroede, die werd voorzien van het systeem Van Bussel.
Helaas bleek deze investering tamelijk zinloos: door de watersnoodramp van 1953 werd de molen tijdelijk tot werkloosheid veroordeeld; het maalbedrijf van molenaar De Rijke (later P. van Maanen) herstelde zich nooit helemaal hiervan en werd tenslotte in 1962 opgeheven. Vervolgens werd de molen verkocht aan een particuliere en als woning ingericht. Dit betekende stilstand en - bijna onvermijdelijk - verval.
Na het overlijden van de bewoonster en een paar wisselingen van eigenaar werd de molen tenslotte eigendom van de gemeente en kwam in 2000 de redding in de vorm van een grote restauratie.
De molen is sinds 2003 in- en uitwendig weer compleet. Staartwerk en de roeden zijn nieuw; op de buitenroede is het Van Busselsysteem wederom aangebracht. De kruilier is afkomstig van de molen van Hoedekenskerke (die bij een restauratie weer voorzien werd van een rad). Inwendig werd de molen voorzien van een tweede koppel stenen (één koppel mocht op last van Monumentenzorg, ook ten tijde van de bewoning, niet worden verwijderd).
De Aeolus kreeg tevens de volgende kleuren: rode roeden, groene windborden met witte voorzomen en kluften, blauwe askop, groene staartbalk met gele schoren. In het najaar van 2008 werd de molen weer geschilderd, maar nu aanzienlijk minder bont....
Tot 1943 had de molen nog twee koppel stenen op de steenzolder en was op de luizolder een klein koppel aanwezig, bedoeld om lijnzaad te malen.
De bovenas werd aan het begin van de restauratie afgekeurd (wegens twee scheuren in de kop) en vervangen door een exemplaar, afkomstig van de sinds 1970 onttakelde molen De Hoop te Heinkenszand (Z-Beveland). De oude as wordt sindsdien los naast de molen bewaard.
Opvallend is het bovenschijfloop met de zeer lange staven.
Vanouds heette deze molen "Aeolus". In 1941 werd de naam gewijzigd in "De Koekoek". In de jaren '60 werd de naam Aeolus in ere hersteld.
Overigens werd de molen oorspronkelijk wel aangeduid als de 'Oostmolen', hetgeen inhoudt dat er ook een 'Westmolen' is geweest. Dat was inderdaad zo: het gaat om een standerdmolen, die echter reeds in 1732 moet zijn verdwenen.
