Molen Nooit Gedacht / De Nieuwe Molen, Colijnsplaat

Colijnsplaat, Zeeland
b

korte karakteristiek

naam
Nooit Gedacht / De Nieuwe Molen
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

adres
Colijnsplaatseweg 2
4486 AX Colijnsplaat
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03538
oude dbnr.
B870
Meest recente aanpassing
| Bouwjaar
media-bestand
Molen 03538 Nooit Gedacht / De Nieuwe Molen (Colijnsplaat)
Irmo Snoek (15-10-2016)

locatie

plaats
Colijnsplaat
gemeente
Noord-Beveland, Zeeland
streek
Noord-Beveland
kadastrale aanduiding
Gemeente Kortgene, sectie H, nr. 715
geo positie
X: 48034, Y: 402292
N: 51.59932, O: 3.84327
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Colijnsplaatseweg 2
4486 AX Colijnsplaat
telefoon
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
nee
openingstijden

Op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Nooit Gedacht / De Nieuwe Molen via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen, grotendeels gepleisterd
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 16der blauwe en één koppel 16der kunststenen; buil; twee regulateurs; kammenluiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, groen geverfd, wit afgebiesd met de opschriften NOOIT GEDACHT en ANNO 1864

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; ijzeren rollen. Kruihaspel.
vlucht
22,25 m.
vang
Hoepelvang (metaal). Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 60 kammen
Bovenbonkelaar 28 kammen, steek 13,0 cm.
Spoorwiel 88 kammen
Steenschijflopen 29 en 26 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 6,50 en 1 : 7,25

hoogte
van de stelling: 4,75 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 212 buiten 2007 2007 buiten aanw. 22,25
Straathof ✉︎ 213 binnen 2007 2007 binnen aanw. 22,25
Pot ✉︎ 2476 buiten 1921 1921? buiten 2005 21,60
Pot ✉︎ 752 binnen 1872 1872? binnen 2005 21,60
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Enthoven & Co, L.I. ✉︎ 373 1863 1864? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Draaivaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

molenmaker
Vermoedelijk fa. De Troye, Middelburg (1855) Herrewijnen B.V., Spijkenisse (2006/07)
omwentelingen
geschiedenis

Van deze molen werd steeds gesteld dat het bouwjaar 1864 is. Dit blijkt niet juist: in een advertentie in de Middelburgse Courant van 16 juni 1857 is het volgende te lezen: "Uit de hand te koop, eene ten jare 1855 nieuw herbouwde en welbeklante steenen galerij windkorenmolen met een fraai huis en schuur en grooten tuin, staande en gelegen te Colijnsplaat (Zeeland). Adres met franco brieven of in persoon bij den eigenaar W. Wondergem Jz. aldaar". De molen is gebouwd in1855 en ruim 9 jaar ouder dan tot nu toe werd aangenomen. 
Willem Wondergem Iz. heeft deze molen nieuw laten bouwen maar wilde al enkele jaren later van molenaar bakker worden en daarom de molen verkopen. De poging van 1857 slaagde overigens niet, want later in datzelfde jaar vraagt hij per advertentie om een "Korenmolenaars-Knecht". 
Pas in 1864 verkocht Wondergem zijn molen en wel aan Joseph Stols. Deze was daarvoor molenaar (of molenaarsknecht) te Zierikzee geweest (maar oorspronkelijk afkomstig van Tholen). 

In 1872 werd Wilem Snoep, afkomstig uit het dichtbijgelegen Kortgene, eigenaar. Zijn zoon Pieter volgde hem om 1909 op en de laatste Snoep hier, Adriaan, maalde tot 1965 op windkracht. 
Hij beschikte over twee koppel blauwe en twee koppel kunststenen, alle 16ders. Op de begane grond stonden een buil, een schoon- en mengmachine en een koppel 16der blauwe en kunststenen; dat alles aangedreven door een 30 PK elektromotor. Ooit moet er ook zijn gepeld, want restanten daarvan zijn nog steeds aanwezig. 

Adriaan Snoep veranderde in 1963/64 zijn bedrijf totaal: ten oosten van de molen verschenen twee hoge silo-achtige gebouwen met een opslagcapaciteit van 3000 ton. Dit alles bestemd voor het schonen, sorteren en drogen van granen, zaden en peulvruchten met behulp van een 160 PK dieselmotor. Onnodig te zeggen dat de molen hierdoor definitief buiten bedrijf kwam, al werd er tot in de jaren '70 nog wel eens gedraaid. 

Later werd de molen verkocht aan een particulier die andere plannen had: molen en bijgebouwen werden verbouwd en als vakantieverblijf verhuurd. Aan onderhoud werd vrijwel niets meer gedaan, ook werd er niet meer gedraaid.
Dat was misschien niet echt een beletsel geweest: in de jaren '90 ging enkele vergevorderde restauratieplannen niet door, in één geval had de toenmalige (Duitse) eigenaar alleen maar zijn handtekening hoeven zetten...
Ondertussen ging het verval verder, zodat op een zeker moment maatregelen genomen moesten worden: de roeden werden kaalgezet en ingekort; later werd ook de staart verwijderd.

In 2004 kwam de molen in handen van F.E. Roos en die kreeg de restauratie wél van de grond. Met het afnemen van de kap in januari 2006 begon een ingrijpende herstelbeurt. 
De bovenste halve meter van de romp werd afgebroken en vervolgens opnieuw opgemetseld, de romp gevoegd en gepleisterd, de stelling grotendeels vernieuwd, de kap volledig hersteld. Nieuwe kruivloer, kuip, rollenwagens, nieuwe roeden met ophekking en een nieuwe staart met kruirad. Daarnaast zijn inwendig alle balkkoppen aangegoten en de vloeren en deels de trappen vernieuwd.

In april 2007 werd de kap teruggeplaatst, kort daarna werden de roeden gestoken en op 12 mei, Nationale Molendag, kon de molen bij een flinke wind, nog zonder windborden en zeilen, alweer draaien. Op 1 september 2007 volgde de officiële ingebruikstelling.

In het najaar van 2008 verbeterde de omgeving sterk, toen de grote silo's (die ooit deel uitmaakten van het graanbedrijf van vroegere eigenaar Snoep) werden gesloopt.

Dit is een molen met bijzondere details: vrijwel alle zolderbalken zijn afkomstig van een gesloopte achtkante molen; mogelijk de voorganger van de huidige molen. Verder is het spoorwiel ongewoon hoog, namelijk op de luizolder, aangebracht.
Maalvaardig is de molen nog niet; twee koppel stenen en het gaandewerk wachten ongerestaureerd maar opvallend origineel op betere tijden.

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen heet officieel "Nooit Gedacht" maar werd en wordt, ter onderscheiding van de (oudere) molen ten oosten van het dorp, meestal "De Nieuwe Molen" genoemd.

literatuur

Weemaes, Frans, 'Het wonder van Colijnsplaat', in: Molenwereld  110 (2007) 472 - 478

foto's

foto's