- naam
- De Wijhese Molen
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- herbouwd
- 1979
- bedrijfsvaardigheid
- In herstel (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf.
- adres
-
Molenbelt 5
8131 BG Wijhe - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01852
- oude dbnr.
- B822
- Meest recente aanpassing
- | Overig
Molen De Wijhese Molen, Wijhe
Wijhe, Overijssel
b
locatie
- plaats
-
Wijhe
- gemeente
- Olst-Wijhe, Overijssel
- streek
- IJsseldal
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Wijhe, sectie F, nr. 5385
- geo positie
-
X: 205972, Y: 488929N: 52.38585, O: 6.13592
- biotoopwaarde
- 4 (aanvaardbaar)
- landschappelijke waarde
- Groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Molenbelt 5
8131 BG Wijhe - molenaar
- J. Arink / E. van der Leeuw
- telefoon
- 0570-523247
-
jaarink53@hetnet.nl
- website
- www.wijhesemolen.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Zaterdag 9.00 - 12.00 uur (als de molen draait) en op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Wijhese Molen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Houten achtkant, gedekt met horizontale houten delen, op gemetselde stenen onderbouw
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Eén koppel 16der blauwe stenen; sleepluiwerk
- versieringen
Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de jaartallen '1703' '1979'
- plaats bediening
- stellingmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Rollenkruiwerk; 42 ijzeren rollen; kruirad
- vlucht
- 24,30 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
- overbrenging
Bovenwiel 67 kammen
Bovenschijfloop 31 kammen, steek 11,5 cm.
Spoorwiel 89 kammen
Steenschijfloop 32 staven, steek 10,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,01- hoogte
- van de stelling: 6,00 m.
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Vaags 582 binnen 2024 2024 binnen aanw. 24,30 Vaags 581 buiten 2024 2024 buiten aanw. 24,30 Brunia 95 buiten 1979 1979 buiten 2024 24,30 Brunia 94 binnen 1979 1979 binnen 2024 24,30 Verhaeghe ? ? ? binnen 1941 ? - wiekverbeteringen
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Enthoven & Co, L.I. 578 1870 1979 aanw. 04,24
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 39642
- inventarisnummer
- OV044
eigendom
- eigenaar
- Stichting De Wijhese Molen
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- In herstel (zie 'Geschiedenis')
- bestemming
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf.
- omwentelingen
- geschiedenis
-
De bouw van de huidige molen geschiedde in 1703 in opdracht van Coenraad Baron van Dedem. Waarschijnlijk is de voorganger een standerdmolen geweest.
Opmerkelijk: steeds werd verondersteld, dat het achtkant hier in 1703 niet nieuw was neergezet. Dit onder meer omdat de onderste bintlaag (die de steenzolder draagt) er duidelijk later ingezet is en dat de kuip sporen vertoont van keerschijven, iets wat alleen op oude Noord-Hollandse binnenkruiers voorkwam/komt. Ook is het hoogste gedeelte van het achtkant duidelijk al een keer versterkt.
Toch is het allemaal niet juist: recent dendrochronologisch onderzoek toont aan dat het hout waarvan het achtkant is gemaakt, in 1702 en 1703 gekapt moet zijn, dus helemaal samenhangt met het bouwjaar van de molen!
Conclusie moet zijn dat de huidige molen hier in 1703 nieuw is gebouwd.
In 1940/1941 werd de molen onttakeld tot een romp met kap (en bleef als zodanig in redelijke toestand bewaard).
In 1979 werd mede door de inspanningen van de Stichting De Wijhese Molen de molen weer in oude glorie hersteld als maalvaardige molen. Met het enige koppel stenen dat de molen bij de rehabilitatie kreeg werd voorheen wel veevoer gemalen, thans doet men dat niet meer.
In de zomer van 2022 zetten men de molen stil: de roeden bleken aan vervanging toe en men wilde met een molen midden in de bebouwde kom geen risico's nemen.
De nieuwe roeden kwamen bijna twee jaar later: op 10 juni 2024 gingen de oude roeden eruit en stak men de nieuwe.
Eigenaren van de molen waren:
Baron van Dedem (1703 - 1847)
fam. Strunk (1847 - 1916)
H. Schurink (1916 - 1939)
G.J. Mensink (1939 - 1977)
Stichting De Wijhese Molen (1977 - heden)
Niet alleen het staandewerk, ook het gaandewerk heeft een opmerkelijk historisch detail: de bovenas is afkomstig van de tijdens de Tweede Wereldoorlog op last van de Duitse bezetter gesloopte korenmolen "De Bazuin" te Harlingen. Eenmaal gedemonteerd (1944) en opgeslagen verdwenen de onderdelen in de laatste periode van de oorlog geleidelijkaan 'in de kachel': tenslotte waren eigenlijk alleen bovenas en maalstenen over.
Het stenen gingen naar Holwerd; de as bleef in opslag en kreeg pas in 1979 zijn huidige bestemming, in Wijhe dus.
aanvullingen
- unieke eigenschap
Het oudste nog bestaande achtkant van Overijssel.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen