Molen Menningweermolen, Grootschermer

Grootschermer, Noord-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Menningweermolen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Eilandspolder, thans op vrijwillige basis

adres
Menningweerdijk 2
1843 KE Grootschermer
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00163
oude dbnr.
B658
Meest recente aanpassing
| Constructie
media-bestand
Molen 00163 Menningweermolen (Grootschermer)
Frank Hendriks (9-3-2021)

locatie

plaats
Grootschermer
gemeente
Alkmaar, Noord-Holland
kadastrale aanduiding
Gemeente Schermer, sectie G, nr. 90
geo positie
X: 117899, Y: 511232
N: 52.58740, O: 4.83975
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Bijzonder groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Menningweerdijk 2
1843 KE Grootschermer
molenaar
Ger Meinema
telefoon
0299-683384
website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Menningweermolen via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Grenen achtkant, gedekt met riet, op lage voet. De onderste ca. 2 meter gedekt met geverfde gepotdekselde planken.
kap
Gedekt met riet
inrichting

Stalen vijzel, Ø 1,20 m. met licht en zwaar werk.
Woning in de molen

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, zonder opschrift

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
binnenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 48 houten rollen. Binnenkruirad.
vlucht
21,30 / 21,46 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Rechtse stut.
overbrenging

Bovenwiel 46 kammen
Bovenbonkelaar 19 kammen, steek 15 cm.
Onderbonkelaar 23 / 35 kammen (licht en zwaar werk)
Vijzelwiel 36 kammen
Overbrengingsverhouding resp. 1 : 1,55 / 1 : 2,35.

hoogte
wiekvorm
Systeem Fauel met steekborden op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 36 binnen 1987 1987 binnen aanw. 21,30
Straathof ✉︎ 35 buiten 1987 1987 buiten aanw. 21,46
Pot ✉︎ 1541 buiten 1888 1888? buiten 1987 21,55
Pot ✉︎ 1453 binnen 1885 1885? binnen 1987 21,40
wiekverbeteringen

Sinds de completering tot maalvaardige molen in 1988 is deze molen uitgerust met het systeem Fauël (fokwieken) met steekborden. Daarvoor had deze molen geen wiekverbetering ondergaan. 

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 870 1873 1888 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de Eilandspolder, thans op vrijwillige basis

molenmaker
Jacob Molenaar, Grootschermer (1888)
omwentelingen
geschiedenis

De Menningweermolen is een achtkante binnenkruier en is gebouwd in 1888 en bemaalde vroeger de 135 ha grote polder Menningweer op de Schermerboezem. Sinds 1985 kan de molen de Eilandspolder bemalen, waarmee de polder Menningweer gemeengelegd is.

De eerste twee poldermolens van Schermereiland werden gebouwd in 1542. Eén van deze molens werd geplaatst aan de Menningweerdijk, ter plaatse van de huidige molen.
Op een in 1633 gemeten kaart staat hier een wipmolentje getekend. Niet lang daarna moet deze echter zijn vervangen, want een van 1648 daterende kaart van de Noordermeer met omgeving toont op deze plaats een binnenkruier. Ook op een in 1680 uitgegeven kaart is De Menningweermolen zo aangegeven.

Oorspronkelijk was de Menningweerpolder als buitenpolder tegen de omringdijk van bet Schermereiland gelegen. Na de watersnood van 1825 is hij op zekere voorwaarden binnen de Eilandspolder getrokken en is zijn buitenkade verzwaard tot de afmetingen van de omringdijk van laatstgenoemde polder. De polder bleef echter zijn eigen bemaling houden.
In 1863 werd die verzorgd door een schepradmolen met een vlucht van 21,68 m. Het was waarschijnlijk deze molen die in 1888 door blikseminslag verbrandde.

Vervolgens werd een nieuwe vijzelmolen, de huidige, gebouwd door Jacob Molenaar, timmerman-molenmaker te Groot-Schermer.
Deze molen bleef in bedrijf tot september 1931. Vanaf dat moment loosde de polder zijn water op de aangrenzende en nagenoeg hetzelfde peil gelegen Eilandspolder. In 1953 werden het gaandewerk deels verwijderd en de waterlopen gedempt. De molen bleef slechts als woning in gebruik. 

Vijfendertig jaar later werd de klok teruggezet: de molen werd weer geheel maalvaardig gemaakt en is sindsdien ook geregeld in bedrijf.

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen is vernoemd naar de polder die hij kon bemalen (inmiddels is de polder opgegaan in een groter waterschap).

foto's

foto's