Molen Prins Bernhard, Melick

Melick, Limburg
b

korte karakteristiek

naam
Prins Bernhard
modeltype
Standerdmolen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op vrijwillige basis

adres
Waterschei 70
6074 ET Melick
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
10686
oude dbnr.
B442
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 10686 Prins Bernhard (Melick)
Marcel van Nies (14-5-2017)

locatie

plaats
Melick
gemeente
Roerdalen, Limburg
kadastrale aanduiding
Gemeente Melick, sectie K, nr. 109
geo positie
X: 200452, Y: 351917
N: 51.15489, O: 6.03687
biotoopwaarde
2 (bedenkelijk)
landschappelijke waarde
In principe zeer groot maar wordt sterk verminderd door beplantingen

contact en bezoek

bezoek/postadres
Waterschei 70
6074 ET Melick
molenaar
Bert Bremmers / Clemens Dresselaar / N. Munnichs / Dirk Teeken
telefoon
0654236167
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
ja
op afspraak
ja
openingstijden
Pasen t/m eerste zondag in oktober: elke zondag van 13.30 tot 16.30 uur
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen
Na afspraak per telefoon of per mail
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Prins Bernhard via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Standerdmolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Kast grotendeels witgrijs geverfd; donkergroen afgebiesd.
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der kunststenen; kammenluiwerk.

versieringen

Op de windpeluw staat met forse letters geverfd: 'Prins Bernhard 1999'

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk. Kruihaspel.
vlucht
26,00 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangtrommel.
overbrenging

Niet bekend

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 889 buiten 1998 1999 buiten aanw. 26,00
Derckx ✉︎ 890 binnen 1998 1999 binnen aanw. 26,00
wiekverbeteringen

Deze molen heeft bij de reconstructie in 1999 Oud-Hollandse ophekking gekregen. De in 1936 op deze plaats gebouwde en in 1944 verwoeste voorganger kreeg bij de bouw op beide roeden het systeem Van Bussel.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Gieterij Hardinxveld ✉︎ 82 1998 1999 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op vrijwillige basis

molenmaker
Fa. Adriaens, Weert (1999)
omwentelingen
eigendomshistorie

De Stichting Prins Bernhard Molen was sinds de bouw eigenaar. Tegenwoordig is dat de Stichting Molens van Roerdalen.

geschiedenis

In de buurtschap Waterscheid, gelegen tussen de dorpen Melick en Herkenbosch, staat sinds 1999 op de heide een halfgesloten standerdmolen. Deze is een replica van een molen die daar in 1936 was neergezet en in 1944 door oorlogsgeweld werd verwoest.

Na de Tweede Wereldoorlog heeft men de molen niet herbouwd. Wél hield molenaar Harrie van der Venne tot in de jaren zeventig een maalbedrijf halverwege Waterscheid. Het verlies van de windmolen kon de molenaarsfamilie echter moeilijk verwerken. In de jaren zestig was er even hoop op het verplaatsen van de standerdmolen van Baexem naar Melick. Uiteindelijk besloot de gemeente Baexem de molen zelf te kopen en te restaureren. Perspectief op een andere, te verplaatsen, molen was er niet meer en Melick leek op die manier voorgoed molenloos te blijven.

De gemeentelijke herindeling eind jaren tachtig bood echter nieuwe mogelijkheden. Voor de nieuwe gemeente Roerdalen (samengesteld uit de gemeenten Melick, Herkenbosch en Vlodrop) was het bevorderen van de recreatie en het beheer van de natuur een van de belangrijkste taken. Melick had, in tegenstelling tot de andere kernen geen echte toeristische trekpleister (meer).

De vervolgens opgerichte Stichting Molen Prins Bernhard ging aan de slag en concludeerde al snel dat het geld het grootste probleem was: kostte de verplaatsing van de standerdmolen in 1937 nog ƒ 3.000,--, de bouw van een nieuwe molen in Melick zou al gauw meer dan ƒ 700.000,-- gaan kosten. En aangezien het hier niet om een monument ging, kon geen beroep gedaan werden op de gebruikelijke subsidieregelingen.
Het grootste deel van de kosten van nieuwbouw zijn evenwel toch uit subsidies verkegen, o.a. van de gemeente, de provincie, de Stuurgroep Nadere Uitwerking Brabant en Limburg (NUBL) en het Waardevol Cultuurlandschap midden-Limburg (WCL). De molenstichting zelf wist ondertussen de tekorten aan te vullen door succesvolle benadering van sponsors en particulieren.

Op 30 september 1997 kreeg molenmakerij Adriaens opdracht tot bouw van een nieuwe standerdmolen. In Melick zelf waren ondertussen alleen de vier inmiddels weer opgemetselde teerlingen te zien; in de werkplaats van de molenmaker werkte men hard en op 10 februari 1999 kon de standerd officieel geplaatst worden. Op 18 maart was de herbouw al zover gevorderd dat de nieuwe roeden gestoken konden worden en op 8 mei (Nationale Molendag) vond de opening plaats: Melick had zijn molen terug.

Tijdens de opening werd Gouverneur Baron Van Voorst tot Voorst geassisteerd door Harrie van der Venne, inderdaad: dezelfde als die in het laatste oorlogsjaar zijn molen door bezetter en bevrijder vernietigd zag worden. Inmiddels tachtig jaar oud en zichtbaar geëmotioneerd volgde hij de officiële handelingen.

Wil de molen Prins Bernhard helemaal tot zijn recht komen, dan moet er nog wel wat aan de omgeving gebeuren. De molen staat niet meer vrij in een heideveld, maar wordt omringd door hoge bomen. Deze liggen deels op privéterrein en het zal nog enige overredingskracht kosten om die eigenaar te overtuigen. Maar hopelijk ziet hij in dat een werkende molen alleen maar kan functioneren wanneer de omgeving vrij van begroeiing is. De Melickse molen verdient het immers om optimaal te draaien en te malen, als het aloude sieraad in het landschap.

 

aanvullingen

toelichting naam

De in 1936 gebouwde voorganger kreeg bij de officiële ingebruikname in 1937 de naam "Prins Bernhard". Prins Bernhard maakt toentertijd net deel uit van Nederland en het Koninklijk Huis. Ook de in 1999 gebouwde molen kreeg die naam.

literatuur

Wenteler, Henk: De Prins Bernhard Molen en de geschiedenis van de molens in Melick. Melick 1999.

foto's

foto's