Molen Nieberter molen, Niebert

Niebert, Groningen
b

korte karakteristiek

naam
Nieberter molen
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Molenweg 62
9365 PE Niebert
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
04455
oude dbnr.
B341
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 04455 Nieberter molen (Niebert)
Bas Juk (3-3-2018)

locatie

plaats
Niebert
gemeente
Westerkwartier, Groningen
kadastrale aanduiding
Gemeente Marum, sectie A, nr. 3516
geo positie
X: 217631, Y: 575247
N: 53.16036, O: 6.32377
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Zeer groot; windvang goed van alle kanten met uitzondering van ZO

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenweg 62
9365 PE Niebert
molenaar
Aafke Voskes / Theo Kerkhoff / Anton Vellema
telefoon
050-5892714
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

1e en 3e zaterdag van de maand 14:00 - 17:00 uur.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen

Op afspraak. 

bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Nieberter molen via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten zeskant, gedekt met dakleer, op stenen onderbouw
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der en één koppel 16der kunststenen; buil; elektrisch luiwerk (geen traditioneel luiwerk).

versieringen

Zeer eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, zonder opschrift

In de toog boven één van de inrijpoorten een sluitsteentje met de opschriften:
"J.H.N.
C.v.V.
1899"
N.B. "J.H.N." staat voor J.H. Nanninga, "C.v.V." voor Cornelia van Veen, diens echtgenote. 

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk, kruilier
vlucht
21,90 m.
vang
Vlaamse vang; vangbalk met duim; vangstok
overbrenging

Bovenwiel 63 kammen
Bovenbonkelaar 32 kammen, steek 11,9 cm.
Spoorwiel 88 kammen
Steenschijflopen 27 staven, steek 11,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,42

hoogte
van de stelling: 9,40 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 68, Beijk
Beijk
✉︎ 68 binnen 2022 2023 binnen aanw. 22,00
Beijk ✉︎ 69 buiten 2022 2023 buiten aanw. 22,00
Brunia ✉︎ 77 binnen 1976 1977 binnen 2023 22,00
Brunia ✉︎ 78 buiten 1976 1977 buiten 2023 22,00
Pot ✉︎ 2443 binnen 1920 1940 binnen 1976 22,00
Pot ✉︎ 2444 buiten 1920 1940 buiten 1976 22,00
wiekverbeteringen

Zeer lang is deze molen uitgerust geweest met zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen. In 1940 werd het systeem Dekker met zelfzwichting en dwarskleppen aangebracht.
In 1965 verviel de zelfzwichting en in 1977, bij het vervangen van de roeden, ook het systeem Dekker. Sindsdien is de molen weer Oud-Hollands opgehekt en uitgerust met zeilen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Sterkman & Zn, wed. A. ✉︎ ? ? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

molenmaker
U. Holman, Stroobos (1899)
omwentelingen
eigendomshistorie

De Stichting Het Groninger Landschap is eigenaar sinds 10 augustus 2011; daarvoor was dat de gemeente Marum.

geschiedenis

De molen werd in opdracht van J.H. Nanninga in 1899 gebouwd door molenmaker U. Holman uit Stroobos ter vervanging van een standerdmolen welke was gebouwd vóór 1628 en in 1895 gesloopt. Nanninga beoefende, niet ongebruikelijk in de provincie Groningen, in Niebert het gecombineerde bedrijf van molenaar en bakker.

Voor de bovenbouw maakte Holman gebruik van een zeskant, afkomstig van de oliemolen van Zandeweer. Dat zeskant is in zijn geheel behoorlijk oud: in de legeringsbalken zijn veel uitgehakte opschriften en jaartallen te vinden waarvan de oudste 1714 is. Verder vaak 1746, 1747 en 1750. Ook aan de bouwwijze is te zien dat dit zeskant in zijn geheel origineel is en beslist ouder moet zijn dan de het gemelde jaartal 1818. Mogelijk is verwarring ontstaan over de in 1818 te Zandeweer nieuw opgerichte molen: de nog bestaande "Windlust". Het zou wel heel toevallig zijn als er er in Zandeweer in hetzelfde jaar twee nieuwe molens opgericht waren.
Aannemelijker is, mede gezien de ingehakte jaartallen en de bouwwijze, dat het zeskant dat thans in Niebert staat in 1714 te Zandeweer nieuw is opgericht en in 1899 naar Niebert verplaatst.

Lange tijd was deze molen uitgerust met zelfzwichting; in 1940 werden dat Dekkerwieken met zelfzwichting en dwarskleppen. Aan te nemen is, dat dit gebeurde nadat een stel tweedehands roeden, afkomstig van Kootstertille, was gestoken.

Nadat in 1965 nog herstel had plaatsgevonden, kwam de molen toch buiten bedrijf. Tijdens de beruchte storm van 12/13 november 1972 schoof de kap gedeeltelijk van de romp, maar stortte gelukkig niet naar beneden. Met een grote kraan kon deze weer op zijn plaats worden gezet.
Om het voortbestaan van de molen veilig te stellen, kocht de gemeente Marum de molen op 9 april 1973 van A.B. Hilhorst, eigenaar sinds 1961.

Na een omvangrijke restauratie, waarbij onder meer beide roeden werden vervangen door nieuwe gelaste exemplaren, werd de molen in 1977 weer in gebruik genomen. Wél verviel bij deze herstelbeurt het Dekkersysteem en keerde het Oud-Hollands terug.

In april 2023 begon men aan een nieuwe grote herstelbeurt: beide roeden, inmiddels afgekeurd, werden gestreken en daarna ging de kap eraf. Na elders gerestaureerd te zijn, werd deze op 22 juni 2023 weer aangebracht, direct gevolgd door staartbalk, schoren én nieuwe roeden. Inmiddels heeft de molen weer gemalen. 

Een constructiedetail: als gevolg van de zeskante bouw heeft de stelling niet alleen zes hoekschoren, maar ook in ieder veld een tussenschoor.

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen heeft, voorzover bekend, nooit een naam gehad. De aanduiding 'Nieberter molen' komt wel voor, om hem te kunnen onderscheiden van andere molens in de regio. 

unieke eigenschap

De enige zeskante molen van de provincie Groningen (en één van de acht zeskanters in Nederland). Bovendien is dit, met zijn hoge stenen onderbouw en slanke verschijning, zonder twijfel ook de hoogste zeskanter van Nederland.

foto's

foto's