Molen Den Olden Florus / Kallenbroeker Molen, Terschuur

Terschuur, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
Den Olden Florus / Kallenbroeker Molen
modeltype
Standerdmolen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
1965 / 1980
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Stoutenburgerweg 20
3784 VE Terschuur
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
00290
oude dbnr.
B271
Meest recente aanpassing
| Streek
media-bestand
Molen 00290 Den Olden Florus / Kallenbroeker Molen (Terschuur)

Martin E. van Doornik (09-03-2024) 

locatie

plaats
Terschuur
gemeente
Barneveld, Gelderland
streek
Gelderse Vallei
kadastrale aanduiding
Gemeente Barneveld, sectie H, nr. 95
geo positie
X: 162956, Y: 463412
N: 52.15882, O: 5.50347
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Groot maar wordt verminderd door beplantingen.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Stoutenburgerweg 20
3784 VE Terschuur
molenaar
Jan van Loenen / Wilco Morren / Peter Brons / Arie van Gelder
telefoon
06-18754024
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zaterdag 10.00 - 15.00 uur en op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
AKG lid
ja
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Den Olden Florus / Kallenbroeker Molen via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Standerdmolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Standerd gedekt met riet; kast gedekt met hout, geheel geteerd
kap
Gedekt met riet (1980)
inrichting

Eén koppel 16der kunst- en één koppel 17der blauwe stenen; kammenluiwerk.
In de schuur naast de molen wordt bij windtekort ook gemalen met twee maalstoeltjes (één van het merk DDD). 

versieringen

Op de windpeluw twee bordjes met het opschrift "De Olden Florus"

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk. Kruilier.
vlucht
22,90 m.
vang
Vlaamse vang; 5 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; evenaar.
overbrenging

Bovenwiel (tandkrans trapzijde) 61 kammen
Steenschijfloop 11 staven, steek 14 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,55

Bovenwiel (tandkrans borstzijde) 75 kammen
Steenschijfloop 13 staven, steek 11 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,78

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Bremer ✉︎ 72 binnen 1964 1965 binnen aanw. 22,90
Bremer ✉︎ 71 buiten 1964 1965 buiten aanw. 22,90
wiekverbeteringen

Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As g.n., Aerschot, van Herentals (B)
Aerschot, van Herentals (B)
✉︎ g.n. ? aanw. 04,30
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
of eerder
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

molenmaker
?? (1584) Fa. Coppes, Bergharen (1965) Fa. Endendijk, Terschuur (1980)
omwentelingen
eigendomshistorie

Stewardship Cultural Estate is eigenaar sinds 2008, daarvoor was dat lange tijd de familie Mulder (in diverse hoedanigheden).

geschiedenis

Het exacte bouwjaar van de molen staat niet vast. Wél wordt hier in 1403 al een molen genoemd, als de goederen van de Hof van Callenbroeck met de bezittingen van de Commanderij van St. Jansdal of 's Heeren-Loo te Harderwijk worden verenigd. Uit een oorkonde van 1383 blijkt, dat er toen ook op de Hof van Callenbroeck een Commanderij van St. Jan gevestigd was. De Callenbroecker molen werd door 's-Heeren-Loo verpacht. Toen na de Reformatie de Gedeputeerden van het Kwartier van Veluwe het beheer over de geestelijke goederen gingen voeren, is dit bestendigd.

Bij de massale verkoop van geestelijk goed op de Veluwe in 1735, werd ook de 'Callenbroeker Koorn-windmolen' door Gedeputeerden verkocht. Op 29 maart 1735 werd de molen voor 2410 gulden gemijnd door de pachter, Hermen Gerritsen Keyser. Het transport van de akte vond plaats op 28 januari 1736. Sindsdien behoorde de molen aan particulieren. De enige last, die op het bezit van de molen rustte was, naast de verponding, een uitgang van 4 schepel rogge (Arnhemse maat) aan de pastorie van Barneveld.

De molen was tot 1753 in handen van Rijkje Lammerts, weduwe van Herman Gerritsen Keyser. Daarna waren achtereenvolgens de eigenaren:
Jacob Nienhuis (1753-1759)
Gerritje Hovekes
zijn weduwe en erven (1759-1765)
Cornelis van Dompselaar (1765-1768)
Gijsbert Wilbrink (1768-1807)
Petrus Wilbrink (1808-1853)
H. Wilbrink (1853-1872)
L. Wilbrink (1872-1885)
E.F. Mulder (1885-1924)
Firma E.F. Mulder & Zn. (1924-1952)
Mulder B.V. (1952 - 2008)
Stewardship Real Estate (2008 - heden). Het dagelijks beheer en onderhoud is daarbij in handen van de Stichting Den OIden Florus.

De molen is in 1965 en 1980 op initiatief van Florus Mulder gerestaureerd. In 1965 werd de kast vrijwel geheel vernieuwd; deze verkeerde toen in erbarmelijke staat en stond min of meer op instorten. 
Wat in 1965 gehandhaafd bleef waren standerd, steenbalk en bovenas. In 1980 bleek het alsnog noodzakelijk, deze zeer relevante constructiedelen te vernieuwen. Bij die gelegenheid heeft men ook ondertoren én kap met riet gedekt. Bij de ondertoren was dat juist, bij de kap niet: die was voordien gepotdekseld. 
Voorafgaand aan de ingrijpende restauratie van 1980 zijn door leden van de plaatselijke heemkundekring alle inscripties van de toen vervangen onderdelen gedocumenteerd; een lofwaardig initiatief (dat ook bij andere molens navolging verdient).

De huidige molenaars begonnen met de bouw van een molenaarsverblijf bij de molen, iets wat onder de nieuwe eigenaar is voltooid. Bij de molen is tevens een schuur blijven staan, die tegenwoordig gebruikt wordt voor opslag en waarin inmiddels twee motorkoppels, aanvullend op de molen, in bedrijf zijn.

Nog een paar interessante details: 
de standerd is ooit open geweest: één van de kruisplaten is, met de bijbehorende (dubbele) steekbanden, nog altijd voorzien van een laag teer. De andere kruisplaat en steekbanden zijn kaal en moeten dus dateren van na de ommuring en overkapping. Dat overkappen moet al zeer lang geleden gebeurd zijn; er zijn geen afbeeldingen bekend van de 'open' situatie.
Bijzonder aardig is ook de glijplank onder de trap: daarmee kunnen de zakken meel snel naar beneden worden 'afgeschoten'.

aanvullingen

toelichting naam

De naam "Den Olden Florus" werd in 1975 gegeven als eerbetoon aan de toenmalige eigenaar Florus Mulder; daarvoor stond de molen bekend als "de Kallenbroeker Molen".

foto's

foto's