Het in Weverijmuseum van Geldrop is sinds 2000 gevestigd in de oude spinnerijhal van de Wollenstoffenfabriek van den Heuvel. Op de locatie van deze fabriek bevond zich in de Middeleeuwen reeds een watermolen. Het ging hier om een dubbele watermolen (twee tegenover elkaar gelegen molens op een afleidingstak van de Dommel). Een beschrijving uit 1798 vermeldt dat het complex diende als graanmolen, oliemolen en volmolen, bediend door één molenaar.
Gedurende de negentiende eeuw ontstonden er in Geldrop verscheidene textielfabrieken. De watermolen werd in de Wollenstoffenfabriek van Adriaan van den Heuvel geïncorporeerd en gebruikt om vol(was)machines aan te drijven. In 1854 verving van den Heuvel de volmachines door “self-actor”-spinmachines.
In 1874 liet de toenmalige eigenaar Willem van de Heuvel een voor die tijd zeer modern Sagebien-rad aanbrengen. Waarschijnlijk is dit gebeurd op aanraden van Petrus Regout, eigenaar van de Sphinx aardewerkfabriek te Maastricht, met wie van den Heuvel bevriend was. Regout had reeds in 1871 voor de som van ƒ 7956,20 een door de Luikse firma Pastéges et Fils vervaardigd Sagebien-rad in zijn fabriek geïnstalleerd.
Het rad in de fabriek van Willem van den Heuvel deed dienst tot 1920. De waterkracht was soms onvoldoende om alle machines aan te drijven, stoom en elektriciteit bleken meer betrouwbare en goedkopere krachtbronnen te zijn. Het rad raakte in verval en stortte in. Enige jaren later werden de restanten afgebroken en werd de waterloop in de fabriek overkluisd met een betonnen vloer.
De textielindustrie zou gedurende de twintigste eeuw geleidelijk uit Geldrop verdwijnen. De fabriek van Van den Heuvel kwam leeg te staan en raakte in verval. Omstreeks het midden van de jaren negentig werd het gebouw getroffen door een brand.
Een omvangrijk renovatieproject van de fabriek en de directe omgeving werd rond dezelfde tijd gestart. Het in 1983 gestichte Weverijmuseum zou ondergebracht worden in een gedeelte van de fabriek. Besloten werd om weer een waterrad aan te brengen en daarmee machines in het weverijmuseum aan te drijven. Restanten van het oude rad bleken nog onder de overwelving van de waterloop te liggen.
J.M.G. Dehing van het ingenieursbureau BATSittard bouwde, aan de hand van een tekening uit het Maastrichtse stadsarchief van het rad van de fabriek van Regout, een replica. De ijzeren onderdelen werden gegoten door Metaalgieterij Baarts te Sittard, de houten schoepen bestaan uit Robinia-hout, een Europese Acacia-soort, uit Roemenië. Aldus realiseerde men een Sagebienrad met 57 bladen, een diameter van 6,80 en een breedte van 2,00 meter.
De kosten bedroegen ƒ 400.000,-- , gesubsidieerd door Stimulus, de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, de Provincie Noord-Brabant en de Gemeente Geldrop. In mei 2000 werd het rad in werking gesteld.
Voor zover bekend, draait dit rad anno 2016 nog altijd “voor de prins”, het drijft nog geen machines aan. De schoepen moeten vochtig blijven om het rad in balans te houden. De sluizen stroomopwaarts, die het water van de Dommel in de molentak leiden, worden thans gerestaureerd. Onderhandelingen met het waterschap zijn gaande om meer water te mogen stuwen, zodat de waterkracht van de Dommel ten volle benut kan worden.Het waterrad zou in de toekomst ook stroom moeten gaan opwekken en deze aan het elektriciteitsnet leveren. Het lokale energiebedrijf gebruikt de shed-daken van de fabriekshal reeds om te experimenteren met de nieuwste technische ontwikkelingen op het gebied van zonne-energie. De restauratie van de fabriek werd uitgevoerd onder supervisie van H.J. Henket Architecten.
In januari 2021 is er een motor/dynamo geplaatst om het rad regelmatig te laten draaien. Het idee daarachter is dat het rad altijd zou moeten kunnen draaien, hetzij aangedreven door de elektromotor, hetzij op waterkracht met daarbij aan het net terug geleverde elektriciteit. Dit omdat het rad gemiddeld genomen te weinig water krijgt. In de recente droge jaren was er structureel watertekort; vooral in het zomerseizoen.
Na een half jaar (medio 2021) moest men het rad stilzetten omdat er aan één kant speling bleek te zitten tussen het gietstuk en de as. Het bleek een moeilijk karwei om het volledig ingebouwde rad te herstellen. Uiteindelijk lukte het om de as uit te nemen en bij een gespecialiseerd bedrijf plaatselijk te laten afdraaien. Ook is het asgat van de gietstukken afgedraaid. Samen met vulstukken is het rad weer om de teruggeplaatste as gemonteerd. Het resultaat is bemoedigend. Nadat de schoepen weer gelijkmatig verdeeld nat en in gewicht waren, draait het rad permanent. Dit alles vond plaats in het voorjaar van 2022.
Het museum verzamelt machines, die van 1850 tot heden voor de textielindustrie gebruikt werden en ze produceren nog stééds. De producten omvatten theedoeken, badstof, jacquard, tafelkleden en servetten en vele andere producten.
Daarnaast organiseert het museum wisselende tentoonstellingen met werk van kunstenaars, waarin textiel een belangrijke rol speelt.
