Bemalen van de polder Hoogeweg; thans op vrijwillige basis.
Op afspraak
Open ijzeren scheprad buiten de molen, Ø 3,80 m., breed 0,32 m.
Opvallende windvaan in de vorm van een bokkenrijder (zie ook 'Trivia').
Bovenwiel 47 kammen
Bovenschijfloop 26 staven, steek 12,5 cm.
Onderschijfloop 14 staven
Onderwiel 46 kammen, steek 16,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1,82 : 1
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Straathof | ✉︎ | 98 | binnen | 1995 | 1996 | binnen | aanw. | 17,30 |
| Straathof | ✉︎ | 99 | buiten | 1995 | 1996 | buiten | aanw. | 17,40 |
| Bremer | ✉︎ | 107 | binnen | 1966 | 1966 | binnen | 1996 | 17,20 |
| Bremer | ✉︎ | 108 | buiten | 1966 | 1966 | buiten | 1996 | 17,20 |
| Pot | ✉︎ | 2655 | binnen | 1929 | 1930 | binnen | 1938? | 17,40 |
| Pot | ✉︎ | 2498 | binnen | 1922 | 1908 | binnen | 1938? | 17,40 |
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Schretlen & Co, D.A. | ✉︎ | 171 | 1871 | 1938 | aanw. | 03,45 |
Bemalen van de polder Hoogeweg; thans op vrijwillige basis.
De Rijnlandse Molenstichting is eigenaar sinds 1961.
De polder Hoogeweg werd op 10 februari 1652 gesticht. In datzelfde jaar bouwde men voor deze polder een wipmolen.
Deze wipmolen moest men in 1711, na zware stormschade, grotendeels vernieuwen. Dat werd dus, in beginsel, de wipmolen die er nog altijd staat. Vermoedelijk kreeg het bovenhuis van deze molen bij de herbouw van 1711 een blauwe kleur, want er wordt in veel stukken gesproken van de 'Blauwe molen' en zelfs van de 'Blauwe polder'. Dat 'blauwe' is verleden tijd, want het bovenhuis is al sinds mensenheugenis zwart. Let wel: geverfd, niet geteerd!
In 1938 liep deze wipmolen opnieuw zware stormschade op: bovenas, roeden en een deel van het bovenhuis gingen verloren. Kort daarna volgde herstel met onderdelen van de toen net gesloopte molen van de Klinkenbergerpolder in het naburige Sassenheim.
Let wel: de Klinkenbergermolen was een bovenkruier. As, bovenwiel, vang en (aan te nemen) bovenschijfloop die thans in de Hogewegse zitten, moeten afkomstig zijn van de Klinkenberger. In dit verband: wat is er met de roeden gebeurd? De Hogewegse molen had in 1938 al ijzeren roeden, met een houten as; bij de Klinkenberger was die situatie precies andersom. Of zijn de roeden van de Hogewegse na de stormschade gerepareerd en daarna opnieuw gestoken?
In 1959 liet het bestuur van de Hogewegse polder naast de molen een dieselgemaal plaatsen, waarmee de windkracht als hoofdbemaling kwam te vervallen. Niettemin bleef de molen maalvaardig en maalde voor zover bekend ook nog geregeld. Dat men de windkracht bleef benutten is niet verwonderlijk: het water hoeft hier bepaald niet hoog op te worden gevoerd en de molen draait bijzonder gemakkelijk.
In 1961 werd de molen overgenomen door de Rijnlandse Molenstichting, die de molen diverse malen liet restaureren. In 1969 werd bij een herstelbeurt de lange spruit weer verwijderd, zodat de molen weer de aanblik van vóór 1938 kreeg.
Aangezien het polderpeil onder (zomerse) omstandigheden hoger kan zijn dan het boezempeil, had deze molen vroeger een voorziening om ín te kunnen malen. Thans is dat niet meer mogelijk. Wél kan het 's zomers nog gebeuren dat, bij lage boezemstanden, de wachtdeur openvalt omdat het polderpeil dan hóger is dan dat van de boezem!
Molenaars van deze molen:
C. Romijn (? -1933)
Willem Langeveld I (1933 - 1939)
Sybrandus 'Gijs' Langeveld (1939 - 1977)
Willem Langeveld II (1977 - 2024)
Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kan bemalen.
Dit is niet altijd zo geweest: lange tijd, in ieder geval in een groot deel van de 18e eeuw, werden polder en molen 'Blauwe polder' en 'Blauwe molen' genoemd. Blijkbaar was toentertijd het bovenhuis van deze wipmolen blauw geverfd.
Willem Langeveld, hier vele jaren molenaar, overleed in juni 2024.
Andries Veloo, 'Willem Langeveld van de Hoogewegse molen te Noordwijk', in: Molenwereld 151 (2011) 305 - 308
De windwijzer in de vorm van een bokkenrijder was een geschenk van Hans Roest, rond 1970. De oude windwijzer was afgebroken en Hans Roest had deze nog in de schuur liggen.
Voor wie de folklore kent: deze bokkenrijder heeft wel degelijk een Limburgs verleden (want Hans Roest had hem gekregen van een student uit Maastricht)!
Vincent Mepschen (22-10-2023)
Vincent Mepschen (22-10-2023)
Vincent Mepschen (22-10-2023)
Vincent Mepschen (22-10-2023)
Vincent Mepschen (22-10-2023)