- naam
- Doeshofmolen
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- herbouwd
- 1963
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van de Huis ter Doespolder; thans op vrijwillige basis
- adres
-
Ruigekade 7
2351 SX Leiderdorp - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 02487
- oude dbnr.
- B1037
- Meest recente aanpassing
- | Geschiedenis
Molen Doeshofmolen, Leiderdorp
Leiderdorp, Zuid-Holland
b
locatie
- plaats
-
Leiderdorp
- gemeente
- Leiderdorp, Zuid-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Leiderdorp, sectie C, nr. 1189
- geo positie
-
X: 98074, Y: 463377N: 52.15563, O: 4.55535
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Zeer groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Ruigekade 7
2351 SX Leiderdorp - molenaar
- Willem van Duyn
- telefoon
-
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Als de molen draait en op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Doeshofmolen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Eiken achtkant, gedekt met riet, op zeer lage gemetselde voet
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Gesloten houten scheprad (met metalen gordingen), Ø 3,60 m.; breedte 0,16 m., op ca. 3,50 meter buiten de molen.
- versieringen
Aardige baard, blauw geverfd, rood afgebiesd met de initialen 'IBM', 'GVH', 'AEM' en het jaartal 1830.
- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Neutenkruiwerk; kruihaspel
- vlucht
- 12,50 m.
- vang
- Hoepelvang (metaal). Vangbalk met haak; vangstok.
- overbrenging
Bovenwiel 36 kammen
Bovenschijfloop 19 staven
Onderschijfloop 15 staven
Onderwiel 52 kammen
Overbrengingsverhouding 1,79 : 1- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Verbij g.n. buiten 2004 2004 buiten aanw. 12,50 Beek, v. g.n. buiten 1982 1982 buiten 2004 12,85 Beek, v. g.n. binnen 1981 1981 binnen aanw. 12,50 Verbij g.n. buiten 1963 1963 buiten 1982 12,85 Verbij g.n. binnen 1963 1963 binnen 1981 12,85 - wiekverbeteringen
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Schretlen & Co, D.A. 190 1876 1876? aanw. 03,38
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 25699
- inventarisnummer
- ZH043
eigendom
- eigenaar
- Rijnlandse Molenstichting
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van de Huis ter Doespolder; thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- G. van Heteren, Hoogmade (1830) Fa. Verbij, Hoogmade (1963) Fa. Verbij, Hoogmade (2004)
- voorganger
- omwentelingen
- geschiedenis
-
De Doeshofmolen is een zeer kleine poldermolen uit 1830. De molen ligt aan de zuidzijde van de Does aan de Ruigekade nabij de aftakking van de Dwarswetering.
De molen bemaalde de Huis ter Doespolder, maar werd na de storm van 3 maart 1949, waarbij een roede brak, niet meer hersteld; de molen van de naastgelegen polder Achthoven nam de bemaling over. Al snel raakte het molentje sterk in verval en op 1 december 1960 verleende G.S. van Zuid-Holland een sloopvergunning.
Sloop volgde evenwel niet: verkoop aan de Rijnlandse Molenstichting in 1963 betekende de redding. Bij de grote restauratie die daarop volgde kon de molen alleen draaivaardig worden gerestaureerd; meer was financieel op dat moment niet mogelijk. Het in slechte staat verkerende gaandewerk werd, inclusief koningspil en het houten scheprad, verwijderd.
Sindsdien werd de molen af en toe 'op de kale as' aan het draaien gebracht; later, bij de opkomst van de vrijwillige molenaars, gebeurde dat vaker. In 1978 werd, vooruitlopend op toekomstig maalvaardig maken, de gemetselde waterloop grondig hersteld.
Volledig maalvaardig werd de Doeshofmolen pas in 2004: er kwam een nieuw houten buitenscheprad, koningspil en drie wielen (met dezelfde kammenaantallen als vóór 1963). Ook stak molenmakerij Verbij een nieuwe (bilinga) buitenroede en werd de molen geheel geverfd. Belangrijk was ook, dat de uitgezakte molenwerf flink werd opgehoogd. Op 12 juni 2004 volgde de officiële ingebruikname.
Bijzonder bij dit alles is de rol van Aad Wassenburg geweest: in 1963 was de Doeshof voor hem, als junior medewerker bij de fa. Verbij, zijn eerste grote klus; in 2004 maakte hij, kort voor zijn pensionering, als senior medewerker deze molen weer maalvaardig.
Het maalvaardig maken had een wat apart gevolg voor de vlucht: juist omdat het scheprad hier enige meters buiten het achtkant is geplaatst, moest deze, om de wateras te kunnen laten passeren, die iets worden verkleind. Vóór 2004 was de vlucht 12,85 meter.
Nog een apart constructiedetail: door een afwijkende plaatsing van de vulstukken rond de bovenas zit het bovenwiel overhoeks t.o.v. de askop.
De koningspil is gezaagd uit de vroegere, ingekorte, spil van de Bosmolen te Leiderdorp.
Molenaars van deze molen:
Cornelis van Tol (1833 - 1866)
Arie van Tol (1866 - 1893)
Gijsbert den Braver (1893 - 1904)
Gerrit van den Bosch (1904 - 1949, werd in 1922 ook molenaar van de Achthovense molen en ging daar wonen).
aanvullingen
- wetenswaardigheden
In 1963, kort voordat deze molen zou worden gerestaureerd, werd de originele molenbaard gestolen en verdween voor jaren. Eind 2007 werd de redactie van de Nederlandse Molendatabase ingelicht over de verblijfplaats: de dief was inmiddels overleden, een neef van hem had de baard in de nalatenschap aangetroffen en nam contact op.
De redactie aarzelde geen moment en haalde de baard op. Op 30 november 2007 werd, na bijna 45 jaar afwezigheid, de originele baard aan de Rijnlandse Molenstichting teruggeschonken.- unieke eigenschap
Het kleinste 'echte' achtkant van Zuid-Holland en wijde omgeving.
- literatuur
F. Grims, Ontstaan en geschiedenis van de poldermolens in Leiderdorp (Leiderdorp 2009),
pp. 99 -118.- trivia
Ergens tussen 1940 en 1945 waren vader en zoon Verbij bezig met herstelwerk aan deze molen. Plotseling werden zij verrast door een enorm gebrul uit het nabijgelegen (inmiddels allang verdwenen) molenaarshuisje. Het geluid was afkomstig van een koe in doodsnood: twee personen waren bezig met illegale slacht.
De Verbijs kregen een flink stuk vlees mee naar huis op voorwaarde, dat zij hun mond zouden houden!
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen