- naam
- Lage (of Kleine) Molen
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig in circuit
- bestemming
Vh. Bemalen van de polder Nieuw-Lekkerland (1e trap), thans buiten bedrijf; woning
- adres
-
Boezemkade 3
2957 LA Nieuw-Lekkerland - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01510
- oude dbnr.
- B1002
- Meest recente aanpassing
- | Streek
Molen Lage (of Kleine) Molen, Nieuw-Lekkerland
Nieuw-Lekkerland, Zuid-Holland
b
locatie
- plaats
-
Nieuw-Lekkerland
- gemeente
- Molenlanden, Zuid-Holland
- streek
- Alblasserwaard
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Nieuw Lekkerland, sectie A, nr. 1273
- geo positie
-
X: 104382, Y: 433065N: 51.88382, O: 4.65200
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Zeer groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Boezemkade 3
2957 LA Nieuw-Lekkerland - molenaar
- Kees van der Graaf
- telefoon
-
- social media
- open voor publiek
- nee
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Lage (of Kleine) Molen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Houten achtkant, gedekt met riet, op hoge gemetselde voet
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
IJzeren scheprad in de molen, Ø 5,33 m.; breed 0,45 m.
Woning in de molen- versieringen
Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift "Anno 1761" en daaronder enige kleine versieringen.
- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Rollenkruiwerk; 42 ijzeren rollen. Kruirad.
- vlucht
- 27,45 / 27,60 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
- overbrenging
Bovenwiel 65 kammen
Bovenschijfloop 35 staven, steek 13,0 cm.
Onderschijfloop 27 staven
Onderwiel 93 kammen, steek 14,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1,85 : 1- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Derckx 991 binnen 2004 2005 binnen aanw. 27,45 Straathof 25 buiten 1985 1985 buiten aanw. 27,60 Pot 1882 binnen 1900 1901 binnen 2005 27,46 Pot 754 buiten 1872 1872? buiten 1985 27,46 Pot 648 binnen 1871 1871? binnen 1900 27,45 - wiekverbeteringen
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Penn & Comp, F.J. 119 1859 1859 aanw. 05,40 - wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 886 1873 1931 aanw. onbekend g.n. 1916? 1916 1931 onbekend ? ? 1916
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 30539
- inventarisnummer
- ZH154
eigendom
- eigenaar
- Stichting Werelderfgoed Kinderdijk
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig in circuit
- bestemming
Vh. Bemalen van de polder Nieuw-Lekkerland (1e trap), thans buiten bedrijf; woning
- molenmaker
- Andries van den Korput (1761)
- omwentelingen
- eigendomshistorie
De Stichting Werelderfgoed Kinderdijk is eigenaar sinds 2002; daarvoor was dat de SIMAV sinds 1986.
- geschiedenis
-
De polder Nieuw-Lekkerland had vanouds een getrapte bemaling met een lage en een hoge boezem. Twee ondermolens maalden het polderwater in de lage boezem en een bovenmolen bracht dat vervolgens in de hoge boezem. Van die laatste kon het water dan bij gunstige standen geloosd worden op de Lek.
Deze molen is één van de twee ondermolens en werd gebouwd in 1761 nadat zijn voorganger, een wipmolen, de winter daarvoor bij zwaar weer zijn bovenhuis had verspeeld.
De andere ondermolen van deze polder, Oude Molen genaamd, dateerde van 1722 en kreeg tijdens een zware storm in 1944 asbreuk. Die molen is vervolgens niet meer hersteld en in 1957 volgde de sloop. Thans resteert van die laatste alleen nog de fundering.
De Lage Molen kwam in 1948 buiten bedrijf nadat de bemaling overgenomen was door een gemaal en verloor definitief zijn functie nadat de Hoge Molen in 1965/66 geheel werd verbouwd en vervijzeld tot poldermolen en als zodanig ook weer in bedrijf kwam. De getrapte bemaling van de polder Nieuw Lekkerland kwam hiermee te vervallen en de Lage Molen raakte van lieverlee in slechte staat. Tenslotte stond de molen met kale roeden en grotendeels zonder staart te wachten op betere tijden.
In 1986 volgde een flinke restauratie, die de molen weer maalvaardig maakte, zij het dat malen vanaf dat moment alleen nog in circuit mogelijk is.
Interessant is de mededeling dat deze molen in 1916 zijn wateras aan de Hoge Molen moest afstaan, waarna in de Lage Molen een houten(!) wateras werd gestoken. Deze is naar verluidt in 1931 weer vervangen door een gietijzeren exemplaar (waarvan de herkomst vooralsnog niet bekend is). Alles bij elkaar betekent dit, dat deze molen in 15 jaar tijd drie verschillende waterassen heeft gehad. Opmerkelijk en waarschijnlijk uniek!
In de zomer van 2023 werd het riet van de kap geheel vernieuwd.
aanvullingen
- toelichting naam
De Lage Molen fungeerde vroeger als één van de ondermolens van de polder Nieuw-Lekkerland (de enige bovenmolen wordt de "Hoge Molen" genoemd; de andere ondermolen werd "Oude Molen" genoemd).
De voorganger van deze molen was een wipmolen. In de archieven heeft deze de aanduiding "de kleine molen". Misschien dat deze naam is overgegaan op zijn, niet bepaald kleine, opvolger.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen