- naam
- Bovenkerkerpolder, Weteringsbrugmolen / De Aalvisser / De Oude Visser
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- verdwenen
- toestand
- verdwenen
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 00971 a
- oude dbnr.
- V1724
- Meest recente aanpassing
- | Geschiedenis
Molen Bovenkerkerpolder, Weteringsbrugmolen / De Aalvisser / De Oude Visser, Nes aan de Amstel
Nes aan de Amstel, Noord-Holland
v
locatie
- plaats
-
Nes aan de Amstel
- plaatsaanduiding
- buurtschap Weteringsbrug, later De Zwarte Kat
- gemeente
- Amstelveen, Noord-Holland
- streek
- Amstelland
- kadastrale aanduiding 1811-1832
- Nieuwer-Amstel K (1) 112 Bovenkerker Polder
- geo positie
-
X: 120083, Y: 476830N: 52.27837, O: 4.87556
constructie
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
geschiedenis
- toestand
- verdwenen
- bouwjaar
-
1857 herbouwd
- verdwenen
-
gesloopt
- geschiedenis
-
Bovenmolen van de noordelijke gang van de Bovenkerkerpolder.
Samen met de Nessermolen in 1629 opgericht om de onuitgeveende Bovenkerkerpolder te bemalen. De molen heette oorspronkelijk De Weteringsbrugmolen en werd vanaf ongeveer 1830 de Aalvisser genoemd.
In 1830 werd de molen vervijzeld en kreeg een vijzel met een diameter van 1,75 m.
In 1854 trad ernstige verzakking op en in 1857 werd de molen opnieuw opgebouwd en kreeg daarbij een gietijzeren bovenas, een vlucht van 28 m en een vijzel van 2,20 m diameter. De molen stond aan de Amstel bij cafe De Zwarte Kat en bemaalde het bovenland. Het buurtschap Weteringsbrug werd later De Zwarte Kat genoemd.
De molen werd afgebroken in 1914 na komst van een stoomgemaal door de firma De Boer uit Oostzaan.
Vanaf de herbouw tot de afbraak werd de molen door telgen uit de familie Oskamp bemalen.De Bovenkerkerpolder
De Bovenkerkerpolder is bedijkt in 1629 en voor de bemaling werden aan de Amstel twee schepradmolens gebouwd, aan de noordzijde de Weteringsbrugmolen en aan de zuidzijde de Nessermolen.
Op 7 september 1764 werd door de Staten van Holland en Westfriesland octrooi verleend voor het uitvenen en droogmaken van de polder. Hierbij werd langs de Amstel een strook grond van gem. 250 m breed onverveend gelaten. De Ringdijk en Ringvaart van de uitgeveende polder loopt dus evenwijdig en 250 m uit de Amsteldijk.
Voor de droogmakerij werden drie gangen molens gebouwd die in de oude bovenpolder uitmaalden:
De noordelijke schepradgang bestaande uit:
De ondermolen DE HOOP(1768-1860), De middelmolen De JOHANNA BREGITTA(1766-1915), de bovenmolen DE HOORN (1765-1914).
De middelste schepradgang met:
De ondermolen DE JONGE GERARD (1767-1861), de middelmolen DE CORNELIA WILHELMINA (1766-1915) en de bovenmolen DE ZON.
Tenslotte de zuidelijke gang die uit twee molens bestond:
De ondermolen DE EENDRACHT (1772-1835) was uitgerust met een vijzel en de bovenmolen DE VRIENDSCHAP (1769-1828) was uitgerust met een schepschijf.
Tussen de bestaande Weteringsbrug molen die vanaf 1830 DE AALVISSER gaat heten en de OUDE GERARD of NESSERMOLEN wordt aan de Amstel een derde molen gebouwd, DE PAREL (1766-1915).
Aanvankelijk heeft de droogmakerij dus 11 molens, drie aan de Amstel voor de bemaling van de bovenpolder of oude polder, drie aan de ringdijk, twee tussenmolens en drie ondermolens. Later zijn de molens vervijzeld en zijn diverse molens vervallen.
De OUDE GERARD of NESSERMOLEN werd in 1857 buiten gebruik gesteld en in 1860 gesloopt.
Tekst: Jan Hofstra.
-----
In 1827 werd de polder door acht molens droog gehouden. De volgende molengangen, bestaande uit een lichte en een zware gang en een tweegang, moesten het polderwater op peil houden:
- lichte gang molens samengesteld uit De Hoop – Johanna Brigitta - De Hoorn
- zware gang molens bestond uit De Jonge Gerard – Cornelia–Wilhelmina - De Zon
- tweegang molens bestaande uit De Eendracht - De Vriendschap.Onderzoek door L. Rang, 29-05-2024
In 1829 besloot men de twee molens De Vriendschap en De Eendracht buiten gebruik te stellen en te verwijderen.
In 1859 besloot men drie molens buiten bedrijf te stellen: de Nessermolen, De Jonge Gerard en De Hoop.
Bron: "Van polderpeil en molenzeil 1764–1964", boekje over de geschiedenis van de uitgeveende Bovenkerkerpolder onder Amstelveen, door P. van Schaik. Blz. 62.
Nico Varkevisser, 2 juli 2017.
Opregte Haarlemsche Courant, 30-08-1860
Poldermeesteren en Gecommitteerden, tot de Directie van den BOVENKERKER-POLDER, zullen op Zaturdag den 15den September 1860, des voormiddags ten 11 ure, in het Polderhuis van genoemden Polder, nabij de Weteringbrug, onder Nieuwer- Amstel, ten overstaan van den Notaris J. W. ROELOFFS VALK, in publieke Veiling, tot AFBRAAK presenteren te Verkoopen:
N°. 1. Een WATERMOLEN, genaamd DE OUDE GERARDUS, (zijnde een Vijzelmolen van 25 ellen vlugt), staande in den Bovenkerker-Polder, nabij de Nes of Zwaluwenbuurt, in Wijk C, N°. 10, der Gemeente Nieuwer- Amstel.
N°. 2. Een WATERMOLEN, genaamd DE JONGE GERARD, (zijnde een Vijzelmolen van 28 ellen vlugt), staande als boven, in Wijk C, N°. 105, en
N°. 3. Een WATERMOLEN, genaamd DE HOOP, (zijnde een Schepradmolen van 28 ellen vlugt), staande als voren, in Wijk C, N°. 104 ; waarvan de Veil-Conditiën gedurende 8 dagen voor den Verkoopdag, ten Kantore van genoemden Notaris, aan den Overtoomschen Weg, onder Nieuwer - Amstel en Kopij derzelve te gelijkertijd ten huize van den Heer J. LOUW Cz., Secretaris en Penningmeester van voorzegden Polder, in gemeld Polderhuis , zullen ter lezing liggen, terwijl bij laatstgenoemden tevens alle nadere informatien zijn te bekomen. -
aanvullingen
- trivia
In 1750 was Jan Schouten hier de molenaar. Hij had last van de gebroeders Roodhaar, die 's nachts illegaal de wachtdeur openden met als gevolg dat Amstelwater de polder binnenstroomde.
Bron: Archief Amsterdam.
Arjen Lobach, 22 jan. 2022.
-----
Pieter Oskamp was molenaar op deze molen vanaf 28 nov. 1857 en overleed in 1873.
Zijn zoon Dirk (geb. 1845) volgde hem op. Hij overleed in 1921.
De zoon van Dirk (Pieter, geb. 1879) assisteerde hem en volgde hem later op. Hij werd door het Polderbestuur op 28 mei 1904 benoemd tot assistent-molenaar. Zij bleven in de molen wonen tot de afbraak in 1914.
Gerrit Oskamp, 23 sept. 2013.
-----
Toelichting op de 3e foto:
V.l.n.r.: molenaar D. Oskamp, Kl. Zwartendijk, G. Zitvast, M. Gels en Z. v.d. Meij, voorts opzichter Chr. Louw, vrouw en kind, F. v.d. Meij en J. Bosland.
draag zelf bij
- foto's
- foto's insturen